Хадис: „,Една од работите за кои стравувам за вас по мојата смрт е она што ќе ви се отвори од раскошот и украсите на овој свет.‘

عَنْ أَبٍي سَعِيدٍ الخُدْرِيَّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ:
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ جَلَسَ ذَاتَ يَوْمٍ عَلَى المِنْبَرِ وَجَلَسْنَا حَوْلَهُ، فَقَالَ: «إِنِّي مِمَّا أَخَافُ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِي، مَا يُفْتَحُ عَلَيْكُمْ مِنْ زَهْرَةِ الدُّنْيَا وَزِينَتِهَا» فَقَالَ رَجُلٌ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَوَيَأْتِي الخَيْرُ بِالشَّرِّ؟ فَسَكَتَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقِيلَ لَهُ: مَا شَأْنُكَ؟ تُكَلِّمُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَلاَ يُكَلِّمُكَ؟ فَرَأَيْنَا أَنَّهُ يُنْزَلُ عَلَيْهِ؟ قَالَ: فَمَسَحَ عَنْهُ الرُّحَضَاءَ، فَقَالَ: «أَيْنَ السَّائِلُ؟» وَكَأَنَّهُ حَمِدَهُ، فَقَالَ: «إِنَّهُ لاَ يَأْتِي الخَيْرُ بِالشَّرِّ، وَإِنَّ مِمَّا يُنْبِتُ الرَّبِيعُ يَقْتُلُ أَوْ يُلِمُّ، إِلَّا آكِلَةَ الخَضْرَاءِ، أَكَلَتْ حَتَّى إِذَا امْتَدَّتْ خَاصِرَتَاهَا اسْتَقْبَلَتْ عَيْنَ الشَّمْسِ، فَثَلَطَتْ وَبَالَتْ، وَرَتَعَتْ، وَإِنَّ هَذَا المَالَ خَضِرَةٌ حُلْوَةٌ، فَنِعْمَ صَاحِبُ المُسْلِمِ مَا أَعْطَى مِنْهُ المِسْكِينَ وَاليَتِيمَ وَابْنَ السَّبِيلِ - أَوْ كَمَا قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - وَإِنَّهُ مَنْ يَأْخُذُهُ بِغَيْرِ حَقِّهِ، كَالَّذِي يَأْكُلُ وَلاَ يَشْبَعُ، وَيَكُونُ شَهِيدًا عَلَيْهِ يَوْمَ القِيَامَةِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1465]

Ебу Сеид ел-Худри, Аллах нека е задоволен со него, раскажува:
Еден ден Веровесникот, салаллаху алејхи ве селем, седна на минберот, а ние седнавме околу него. Тогаш рече: „,Една од работите за кои стравувам за вас по мојата смрт е она што ќе ви се отвори од раскошот и украсите на овој свет.‘ Тогаш еден човек праша: ,О, Божји пратенику, зарем доброто носи зло?‘ Веровесникот, салаллаху алејхи ве селем, замолкна, па некои му рекоа (на човекот): ,Што ти е? Му зборуваш на Божјиот пратеник, салаллаху алејхи ве селем, а тој не ти одговара?‘ Тогаш забележавме дека му доаѓа објава. Откако ја избриша потта од лицето, рече: ,Каде е тој што праша?‘ Откако донесе благодарност на Аллах, рече: ,Навистина, доброто не носи зло. Но, од она што го изникнува пролетта, некои растенија ја убиваат стоката или ја доведуваат до пропаст, освен тие што јадат од зелените растенија, сè додека стомакот не им се наполни. Потоа, кога ќе се свртат кон Сонцето, вршат измет и мократ, а потоа продолжуваат да пасат. И навистина, овој имот е привлечен и сладок. Добар е за муслиманот ако од него дава на сиромашниот, сирачето и патникот.‘ – Или како што кажал веровесникот, салаллаху алејхи ве селем: ,А оној што го зема бесправно, ќе биде како оној што јаде, а не се наситува, и тој ќе му биде сведоштво против него на Судниот ден.‘“
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 1465]

Објаснување

Еден ден веровесникот, салаллаху алејхи ве селем, седна на минберот и им се обрати на своите асхаби, велејќи:
„Најмногу што се плашам и се грижам за вас по мојата смрт е она што ќе ви се овозможи од благодатите на земјата – раскошот на овој свет, неговите украси и убавина, удобноста, облеката, посевите и сè она со што луѓето се гордеат поради неговата привлечност, а сепак е краткотрајно.“
Тогаш еден човек праша:
„Раскошот на овој свет е благодат од Аллах. Дали оваа благодат може да се претвори во казна и несреќа?“
Луѓето го укорија бидејќи видоа дека Веровесникот, салаллаху алејхи ве селем, молчи и помислија дека се налутил.
Но, потоа им стана јасно дека му се објавува. Откако ја избриша потта од челото, рече:
„Каде е тој што праша?“
Човекот одговори:
„Јас сум.“
Потоа искажа благодарност на Аллах и рече:
„Вистинското добро носи само добро, но овој раскош не е чисто добро, бидејќи води кон искушение, натпреварување и зафатеност со него, што го одвлекува човекот од целосна посветеност на Ахиретот.“
Потоа даде споредба, велејќи:
„Навистина, пролетното зеленило, кое особено ја привлекува стоката, може да ја уништи поради преголемо јадење и прејадување или да ја доведе до пропаст. Освен стоката што јаде умерено – таа јаде сè додека не ѝ се наполни стомакот, па потоа се свртува кон Сонцето, врши измет или мокри, повторно ја враќа храната од желудникот, ја прежива, ја голта и продолжува да пасе.
И навистина, имотот е како зелена, вкусна билка – ако е прекумерен, може да уништи или да донесе пропаст, освен ако човекот зема само онолку колку што му е потребно и што му е доволно на дозволен начин, тогаш тоа не му штети. Овој имот е добар за муслиманот што од него дава на сиромашниот, сирачето и патникот. Оној што го зема на дозволен начин, нему му е благословен, а оној што го зема бесправно, ќе биде како оној што јаде, а никогаш не се наситува, и ќе му биде сведоштво против него на Судниот ден.“

من فوائد الحديث

1. Имамот ен-Невеви рекол:
2. „Во хадисот има доказ за вредноста на имотот за оној што го стекнува на дозволен начин и го троши во добри цели.“
3. Веровесникот, салаллаху алејхи ве селем, го известил својот умет за состојбата што ќе ги снајде и за тоа што ќе им се даде од украсите и искушенијата на овој свет.
4. Од упатството на Веровесникот, салаллаху алејхи ве селем, е користењето споредби за да се доближат значењата.
5. Поттик за давање садака и трошење на имотот во добри цели, како и предупредување од скржавоста.
6. Од неговите зборови „Навистина, доброто не носи зло“, се заклучува дека ризкот, без разлика колку е голем, спаѓа во доброто. Она што го прави штетен е кога човекот е скржав кон оние што имаат право на него или кога го троши на недозволен начин. Сè што Аллах го одредил како добро не може да биде зло, и обратно. Но, оној што ќе биде обдарен со богатство треба да се плаши да не го користи на начин што ќе му донесе зло.
7. Не треба да се брза со одговор ако нешто бара претходно размислување.
8. Имамот ет-Тиби рекол:
9. Од овој хадис се разбира дека има четири категории на луѓе:
10. 1. Оној што се препушта на неумерено уживање, јаде со претерана страст сè додека не му се преполни стомакот и не престанува, па набрзо го снаоѓа пропаст.
11. 2. Оној што јаде на ист начин, но откако ќе почувствува последици, се обидува да ја отстрани штетата кога веќе станала сериозна. Сепак, на крај го совладува и уништува.
12. 3. Оној што исто така јаде многу, но навреме презема мерки за да ја отстрани штетата и настојува да ја неутрализира, сè додека храната не се свари и додека тој не се спаси.
13. 4. Оној што јаде умерено, не се впушта во претерување, туку се ограничува само на она што му ја отстранува гладта и го одржува во живот.
14. Првиот е пример за неверникот.
15. Вториот е пример за грешникот што не размислува за покајание сè додека не биде предоцна.
16. Третиот е пример за оној што меша добри и лоши дела, но се покајува навреме, додека покајанието му биде прифатено.
17. Четвртиот е пример за оној што се оддалечува од овој свет и тежнее кон Ахиретот.
18. Ибн ел-Мунир рекол:
19. „Во овој хадис има извонредни споредби:
20. Првата – имотот и неговото зголемување се споредени со растенијата и нивниот раст.
21. Втората – оној што се препушта на натрупување богатство е спореден со стоката што ненаситно пасе трева.
22. Третата – натрупувањето и чувањето на имотот за себе е споредено со ненаситното јадење и прејадувањето.
23. Четвртата – излегувањето на имотот (т.е. неговото трошење) е споредено со изметот на стоката, иако луѓето го сметаат за вреден и поради тоа премногу скржават со него. Оваа споредба суптилно укажува на неговата безвредност од шеријатска гледна точка.
24. Петтата – оној што не се впушта во натрупување богатство е спореден со овцата што почива, мирна и спокојна, вперувајќи ја својата страна кон Сонцето – што е нејзина состојба на задоволство и безгрижност. Ова алудира на нејзината способност да ги препознае своите вистински потреби.
25. Шестата – оној што собира и задржува богатство, а не го користи на исправен начин, е спореден со добиток што умира без да се обиде да се заштити од она што му штети.
26. Седмата – имотот е спореден со другар кој не е сигурно дека нема да се претвори во непријател. Човекот го собира и го чува од љубов кон него, но тоа може да го направи скржав и да го спречи да го даде на оние што имаат право на него, па на крајот токму тоа станува причина за неговата казна.
27. Осмата – оној што зема имот на неправеден начин е спореден со човек што јаде, но никогаш не се заситува."
28. Ес-Синди рекол:
29. „Кај имотот мора да се исполнат два услова: првиот – да се стекне на дозволен начин, и вториот – да се троши на вистинските места. Ако недостасува еден од овие услови, имотот станува причина за штета...
30. Може да се каже дека во ова има навестување за поврзаноста помеѓу овие два услови – човекот нема да биде упатен да го троши имотот на вистински начин, освен доколку го стекнал на дозволен начин.“