ჰადისი: მე იმისი მეშინია, რაც ჩემ შემდეგ თქვენთვის ამქვეყნიური სიკეთეები და მის სამშვენისები გაიხსნება

عَنْ أَبٍي سَعِيدٍ الخُدْرِيَّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ:
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ جَلَسَ ذَاتَ يَوْمٍ عَلَى المِنْبَرِ وَجَلَسْنَا حَوْلَهُ، فَقَالَ: «إِنِّي مِمَّا أَخَافُ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِي، مَا يُفْتَحُ عَلَيْكُمْ مِنْ زَهْرَةِ الدُّنْيَا وَزِينَتِهَا» فَقَالَ رَجُلٌ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَوَيَأْتِي الخَيْرُ بِالشَّرِّ؟ فَسَكَتَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقِيلَ لَهُ: مَا شَأْنُكَ؟ تُكَلِّمُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَلاَ يُكَلِّمُكَ؟ فَرَأَيْنَا أَنَّهُ يُنْزَلُ عَلَيْهِ؟ قَالَ: فَمَسَحَ عَنْهُ الرُّحَضَاءَ، فَقَالَ: «أَيْنَ السَّائِلُ؟» وَكَأَنَّهُ حَمِدَهُ، فَقَالَ: «إِنَّهُ لاَ يَأْتِي الخَيْرُ بِالشَّرِّ، وَإِنَّ مِمَّا يُنْبِتُ الرَّبِيعُ يَقْتُلُ أَوْ يُلِمُّ، إِلَّا آكِلَةَ الخَضْرَاءِ، أَكَلَتْ حَتَّى إِذَا امْتَدَّتْ خَاصِرَتَاهَا اسْتَقْبَلَتْ عَيْنَ الشَّمْسِ، فَثَلَطَتْ وَبَالَتْ، وَرَتَعَتْ، وَإِنَّ هَذَا المَالَ خَضِرَةٌ حُلْوَةٌ، فَنِعْمَ صَاحِبُ المُسْلِمِ مَا أَعْطَى مِنْهُ المِسْكِينَ وَاليَتِيمَ وَابْنَ السَّبِيلِ - أَوْ كَمَا قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - وَإِنَّهُ مَنْ يَأْخُذُهُ بِغَيْرِ حَقِّهِ، كَالَّذِي يَأْكُلُ وَلاَ يَشْبَعُ، وَيَكُونُ شَهِيدًا عَلَيْهِ يَوْمَ القِيَامَةِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1465]

აბუ საიდ ალ-ხუდრის (ალლაჰი იყოს კმაყოფილი) გადმოცემის თანახმად, მან თქვა:
ერთ დღეს ალლაჰის მოციქული (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) მინბარზე დაჯდა, ჩვენ კი მის გარშემო დავჯექით. მან თქვა: «მე იმისი მეშინია, რაც ჩემ შემდეგ თქვენთვის ამქვეყნიური სიკეთეები და მის სამშვენისები გაიხსნება» მაშინ ერთმა კაცმა ჰკითხა: "ო, ალლაჰის შუამავალო! ნუთუ სიკეთე შეიძლება ბოროტებას მოიტანდეს?" მოციქულმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) დუმილი შეინარჩუნა. იქ მყოფებმა კაცს უთხრეს: "რა მოგივიდა? მოციქულს ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას ესაუბრები და ის არ გპასუხობს?“ ჩვენ დავინახეთ, რომ მასზე გამოცხადება მოდიოდა. შემდეგ მოციქულმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) ოფლი მოიწმინდა და თქვა: «სად არის ის, ვინც მკითხა?» თითქოს ის კმაყოფილი ჩანდა მისი შეკითხვით. შემდეგ თქვა: «სიკეთე არ მოიტანს ბოროტებას, გაზაფხულის მცენარეები ზოგჯერ კლავს ან ავადმყოფობას იწვევს, გარდა იმ საქონლისა, რომელიც ჭამს ზომიერად. ის იმდენს ჭამს, სანამ მისი მუცელი არ აივსება, შემდეგ მზისკენ მიიწევს, გამოყოფს ექსკრემენტებსა და შარდს და კვლავ ძოვს, ამ ქვეყნის ქონება კი მწვანე და ტკბილია, რამდენად კარგი მეგობარია მუსლიმისთვის, თუ იგი მისგან გასცემს მშიერებს, ობლებსა და მოგზაურებს, მაგრამ ვინც მას არასწორად აიღებს, ის ჰგავს იმას, ვინც ჭამს და არასდროს ძღება. ეს ქონება მის წინააღმდეგ მოწმე იქნება განკითხვის დღეს».
[სანდო (საჰიჰ)] - [შეთანხმებული] - [საჰიჰ ალ-ბუხარი - 1465]

განმარტება

ერთ დღეს ალლაჰის მოციქული (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) მინბარზე დაჯდა და თავის საჰაბებს მიმართა:
რომ ყველაზე მეტად რისიც მეშინია და განვიცდი თქვენთვის ჩემს შემდეგ, არის ის, რაც თქვენთვის ამქვეყნის სიკეთეები გაიხსნება – მიწიერი დოვლათი, ამქვეყნიური მშვენიერება, მისი მორთულობა და სილამაზე, ის სხვადასხვა სახის ნივთები, სამოსი, მოსავალი და სხვა რამ, რითაც ადამიანები მისი სილამაზით ამაყობენ, მიუხედავად იმისა, რომ ეს ყველაფერი ხანმოკლეა.
მაშინ ერთმა კაცმა თქვა: ამქვეყნის მშვენიერება ალლაჰის წყალობა, ნუთუ ეს წყალობა შეიძლება გადაიქცეს წყევლად და სასჯელად?!
ხალხმა უსაყვედურეს შეკითხვის დამსმელს, რადგან დაინახეს, რომ მოციქული (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) დადუმდა და იფიქრეს, რომ ეს მას განარისხებდა.
საბოლოოდ გაირკვა, რომ ალლაჰის მოციქულზე (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) გამოცხადება გარდმოვიდა, შემდეგ მან შუბლიდან ოფლი მოიწმინდა და თქვა: სად არის შეკითხვის დამსმელი?
კაცმა უპასუხა: მე ვარ.
ალლაჰის მოციქულმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას), ალლაჰს მადლობა შესწირა, განადიდა ის და შემდეგ თქვა: ნამდვილი სიკეთე მხოლოდ სიკეთეს მოიტანს. თუმცა ამქვეყნის მშვენიერება არ არის წმინდა სიკეთე, რადგან ის შეიძლება ცდუნების, შეჯიბრისა და საიქიო სრულფასოვანი კონცენტრაციისგან გადახვევის მიზეზი გახდეს. შემდეგ მან ამის გასაგებად მაგალითი მოიყვანა და თქვა: გაზაფხულის მცენარეები და მათი სიმწვანე აჯადოვებს პირუტყვს, მაგრამ მათი გადამეტებული ჭამა შეიძლება მათთვის ფატალური გახდეს და სიკვდილამდე მიიყვანოს. თუმცა, პირუტყვი, რომელიც ჭამს ზომიერად, მაშინ, როცა მისი მუცელი გაივსება, მზისკენ მიეშურება, აღებინებს ან შარდავს, შემდეგ კი ისევ იწყებს ღეჭვას და საჭმელს ისევ ნელა მიირთმევს, სანამ კვლავ არ გაძღება.
როდესაც ამქვეყნის ქონება ჰგავს მწვანე და ტკბილ მცენარეს, შეიძლება მან გაანადგუროს ადამიანი ან თითქმის დაღუპოს, თუ მას ზედმეტად მოიხმარს, თუმცა, თუ ადამიანი მას მხოლოდ აუცილებელი საჭიროებისთვის და ზომიერად მოიხმარს, და ის მისთვის საკმარისია და ჰალალის გზით არის მოპოვებული, მაშინ ეს ქონება არ ავნებს, ეს ქონება საუკეთესო მეგობარია მუსლიმისთვის, თუ იგი მისგან გასცემს მშიერებისთვის, ობოლებისთვის და მოგზაურებისთვის, ვინც მას სამართლიანი გზით მიიღებს, ალლაჰი მასში ბარაქას მისცემს, ხოლო ვინც მას არასწორი გზით მოიპოვებს, ის ჰგავს იმ ადამიანს, რომელიც ჭამს, მაგრამ არასდროს ძღება. ეს ქონება კი განკითხვის დღეს მის წინააღმდეგ მოწმედ იქცევა.

ჰადისის სარგებლობიდან

1. ან-ნავავიმ თქვა: «ამაში არის ქონების ღირსება იმ ადამიანისთვის, ვინც მას სამართლიანად იღებს და სიკეთის გზებზე ხარჯავს».
2. ალლაჰის მოციქულის (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) წინასწარმეტყველება თავისი ხალხის მდგომარეობის შესახებ და იმის შესახებ, თუ როგორ გაეხსნება მათ ამქვეყნის მორთულობა და მისი ცდუნება.
3. ალლაჰის მოციქულის (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) მიდგომიდან იყო მაგალითების მოყვანა, რათა მნიშვნელობები ადამიანებისთვის გასაგები ყოფილიყო და ახლოს მიეტანა მათთან.
4. ქველმოქმედებისა და ქონების სიკეთის გზებზე დახარჯვის წახალისება, ასევე სიძუნწისა და მოჭირნეობისგან გაფრთხილება.
5. ალლაჰის მოციქულის (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) სიტყვებიდან „სიკეთე ბოროტებას არ მოიტანს“ შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ სარჩო, თუნდაც დიდი რაოდენობით, სიკეთეს ეკუთვნის. თუმცა, მას შეიძლება ბოროტება ახლდეს თან, თუ ადამიანი მას მოჭირნედ ინახავს და არ აძლევს იმათ, ვისაც ეკუთვნის, ან ზედმეტად ხარჯავს იმაში, რაც ალლაჰმა არ დაუშვა. ალლაჰის მიერ დადგენილი ყველაფერი, რაც სიკეთეა, ვერ იქნება ბოროტება, და პირიქით. მაგრამ იმ ადამიანს, ვისაც ალლაჰი აძლევს, უნდა ეშინოდეს, რომ მისი არასწორი გამოყენება შეიძლება მისთვის ბოროტების მიზეზად იქცეს.
6. პასუხის გაცემაში სიჩქარის თავიდან არიდება, თუ საკითხი დაფიქრებას მოითხოვს.
7. ატ-ტიბიმ თქვა: «ამ ჰადისიდან შეგვიძლია გამოვყოთ ოთხი კატეგორია: ის, ვინც ჭამს ჭარბად, უსაზღვროდ, გატაცებით და არ ჩერდება, სანამ მისი გვერდები არ გასივდება და საბოლოოდ იღუპება. ეს ურწმუნოს მაგალითია. ის, ვინც ჭამს ჭარბად და შემდეგ ცდილობს, მოიშოროს ზიანი, მაგრამ დაავადება უკვე გამეფებულია და საბოლოოდ იგი ანადგურებს მას. ეს გაუფრთხილებელი ცოდვილის მაგალითია, რომელიც მხოლოდ მაშინ ინანიებს, როცა დაბრუნების დრო აღარ აქვს. ის, ვინც ჭამს ჭარბად, მაგრამ სწრაფად, ცდილობს მოიშოროს მავნე შედეგები და მოქმედებს მათ თავიდან ასაცილებლად, სანამ საჭმელი სრულად არ გადამუშავდება და უსაფრთხოდ რჩება. ეს მორწმუნეა, რომელიც ცოდვას ჩადის, მაგრამ მაშინვე ინანიებს, როცა მისი მონანიება ჯერ კიდევ მიღებულია. ის, ვინც არ ჭამს ჭარბად და ზედმეტად არ ეფლობა, არამედ მხოლოდ იმდენს იღებს, რამდენიც შიმშილის დაკმაყოფილებასა და სიცოცხლის შენარჩუნებას სჭირდება. ეს ზაჰიდის ამ ამქვეყნის მიტოვებულის მაგალითია, რომელიც საიქიოს ესწრაფვის და ამ ქვეყანაზე არ არის მიჯაჭვული.
8. იბნ ალ-მუნირმა თქვა: «ამ ჰადისში მრავალი უნიკალური შედარება გვხვდება: ქონებისა და მისი ზრდის შედარება მცენარის ამოსვლასთან. იმ ადამიანის შედარება, რომელიც ზედმეტად ჩაფლულია ქონების მოპოვებასა და მის გამომუშავებაში, პირუტყვთან, რომელიც ბალახის ჭამაშია გართული. ქონების შეგროვებისა და დაგროვების შედარება იმ პირის სიხარბესთან, რომელიც უმეტესად ჭამს და გადაჭარბებით ივსებს მუცელს. იმ ქონებისგან გამიჯვნის შედარება პირუტყვის ექსკრემენტთან, რაც მიუთითებს, რომ იგი შარიათის თვალსაზრისით საძაგელია, რადგან მასზე ზედმეტად მიჯაჭვულობა ადამიანებს სიძუნწემდე მიჰყავს. იმ ადამიანის შედარება, რომელიც უარს ამბობს ქონების უმოწყალოდ დაგროვებაზე, ცხვართან, რომელიც მზეს უყურებს და მშვიდად წევს, რადგან ეს მისი ყველაზე კომფორტული მდგომარეობაა. ეს მიანიშნებს იმაზე, რომ ასეთი ადამიანი ხვდება თავის საუკეთესო ინტერესებს. მდიდრის შედარება, რომელიც ქონებას აგროვებს, მაგრამ მას არ ანაწილებს, პირუტყვთან, რომელიც უყურადღებოდ რჩება იმ საფრთხის მიმართ, რომელიც შეიძლება მისთვის მომაკვდინებელი აღმოჩნდეს. ქონების შედარება ისეთ მეგობართან, რომელიც შესაძლოა მტრად გადაიქცეს, რადგან ქონების ბუნებაა, რომ ის ყურადღებით უნდა იქნას დაცული, რის გამოც ადამიანი ხდება სიძუნწის მსხვერპლი და არ აძლევს მას მის ნამდვილ მფლობელებს, რაც საბოლოოდ მისთვის სასჯელის მიზეზი ხდება. არამართლზომიერად ქონების მოპოვების შედარება იმ ადამიანთან, რომელიც ჭამს, მაგრამ მაინც ვერ ძღება.
9. ას-სინდი თქვა: «ამ ჰადისში ორი ძირითადი პირობაა: ქონების მოპოვება ნებადართული გზით. მისი დახარჯვა სწორ დანიშნულებისამებრ. თუ რომელიმე ამ პირობთაგან დაირღვევა, ქონება ბოროტებად იქცევა. შეიძლება ითქვას, რომ აქ არის მინიშნება ამ ორ პირობას შორის აუცილებელ კავშირზე – ანუ ადამიანი ვერ დახარჯავს ქონებას სწორად, თუ არ მოიპოვებს მას ნებადართული გზით».