فەرموودە: ئەوەی پێی خۆشە کە خوای گەورە ڕزگاری بکات لە غەم وناڕەحەتی ڕۆژی قیامەت؛ ئەوا با چاوەڕێی قەرزدار بکات یان لە لێی خۆش بێت

عَنْ أَبَي قَتَادَةَ رضي الله عنه أنَّهُ طَلَبَ غَرِيمًا لَهُ، فَتَوَارَى عَنْهُ ثُمَّ وَجَدَهُ، فَقَالَ: إِنِّي مُعْسِرٌ، فَقَالَ: آللَّهِ؟ قَالَ: آللَّهِ؟ قَالَ: فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:
«مَنْ سَرَّهُ أَنْ يُنْجِيَهُ اللهُ مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلْيُنَفِّسْ عَنْ مُعْسِرٍ أَوْ يَضَعْ عَنْهُ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 1563]

لە ئەبی قەتادەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: بە دوای كەسێكدا دەگەڕا كە قەرزی ئەوی لابوو، قەرزدارەکە خۆی لێ دەشاردەوە، پاشان دۆزیەوە، پیاوەكە ووتی: باری داراییم خراپە، ئەبو قەتادە ووتی: بڵێ بە الله؟ ووتی: والله؟ ئەبو قەتادە ووتی: گوێم لە پێغەمبەری خودا بووە -صلى الله علیه وسلم- کە دەیفەرموو:
«ئەوەی پێی خۆشە کە خوای گەورە ڕزگاری بکات لە غەم وناڕەحەتی ڕۆژی قیامەت؛ ئەوا با چاوەڕێی قەرزدار بکات یان لە لێی خۆش بێت».
[صەحیحە] - [موسلیم گێڕاویەتیەوە] - [صحيح مسلم - 1563]

شیکردنەوە

ئەبو قەتادەی ئەنساڕی -ڕەزای خوای لێبێت- بە دوای كەسێكدا دەگەڕا كە قەرزی ئەوی لابوو؛ وقەرزارەکە خۆی لێ دەشاردەوە، دواتر دۆزیەوە، قەرزدارەكە ووتی: من باری داراییم باش نییە، وهیچ شتێكم پێ نییە كە قەرزەكەتی پێ بدەمەوە.
ئەبو قەتادە -ڕەزای خوای لێبێت- داوای لێكرد كە سوێند بخوات بەوەی هیچ پارەیەكی لەبەردەستدا نییە؟
ئەویش سوێندی خوارد بەوەی ڕاستگۆیە لە قسەكانیدا.
ئەبو قەتادە -ڕەزای خوای لێبێت- ووتی: گوێم لە پێغەمبەری خودا بووە -صلى اللە علیە وسلم- كە فەرموویەتی:
هەركەسێك پێی خۆشە كە خوای گەورە ڕزگاری بكات لە ناڕەحەتی وسەختی وترسەكانی ڕۆژی قیامەت، ئەوا با دەرفەت بدات بە قەرزدار؛ بەوەی داواكردنی قەرزەكە دوا بخات، یان خۆش بێت لە هەندێك لە قەرزەكە یان هەمووی.

لە سوودەکانی فەرموودەکە

1. سوننەتە دەرفەت بدرێت بە کەسێک باری دارایی ناڕەحەتە، هەتاوەکو باری دارایی باش دەبێت، یان چاوپۆشی لە هەموو قەرزەکە یان لە هەندێکی
2. هەرکەسێک ناخۆشی وناڕەحەتیەک لابدات لەسەر ئیماندارێک ئەوا خواى گەورە ناڕەحەتیەک لە ناڕەحەتیەکانى قیامەتی لەسەر لادەبات؛ وپاداشت لە جۆری کردەوەیە.
3. بنچینە: فەرزەكان لە سوننەتەكان باشترن، بەڵام هەندێك جار سوننەت لە فەرز باشترە، ولێخۆشبوون لە قەرز لەسەر كەسێك باری دارایی باش نییە؛ سوننەتە، وئارامگرتن لەسەری وچاوەڕوانی وداوا نەكردنی قەرزەكە -ئەگەر باری دارایی باش نەبێت-؛ فەرزە، بۆیە لێرەدا سوننەت لە فەرز باشترە.
4. فەرموودەكە دەرهەق بە ئەو كەسانەیە كە باری داراییان باش نییە، بەڵام ئەوەی قەرزدانەوە دوادەخات لەكاتێكدا دەسەڵاتی هەیە، ئەوا هاتووە لە پێغەمبەرەوە -صلى اللە علیە وسلم- كە فەرموویەتی: (مَطْلُ الغني ظُلْم) واتە: (دواخستنی -قەرزدانەوە- لەلایەن كەسی دەوڵەمەندەوە؛ زوڵم وستەمە).