Hadith: i k'a dɔn Ala ye faridakow faridaya aw ka na tulon a la, a ye danw sìgì aw ka na dan dɛmɛ, a ye ko dɔw haramuya aw kana olu waleya, a jera ko dɔw kan hinɛ kama aw la k'a sɔrɔ a ma ɲinɛ aw ka na olu sɔgɔbɛ

عَنْ أَبِي ثَعْلَبَةَ الخُشَنِيِّ جُرْثُومِ بن نَاشِرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَال:
«إِنَّ اللَّهَ فَرَضَ فَرَائِضَ فَلَا تُضَيِّعُوهَا، وَحَدَّ حُدُودًا فَلَا تَعْتَدُوهَا، وَحَرَّمَ أَشْيَاءَ فَلَا تَنْتَهِكُوهَا، وَسَكَتَ عَنْ أَشْيَاءَ رَحْمَةً لَكُمْ غَيْرَ نِسْيَانٍ فَلَا تَبْحَثُوا عَنْهَا».
[قال النووي: حديث حسن] - [رواه الدارقطني في سننه، وغيره] - [الأربعون النووية: 30]

A minɛna ka bɔ saalabata fa la nasiri den jurusumu kusani dùgùlamɔgɔ do Ala diɲɛna a ma a ko, a y'a minɛ kira la nɛɛma ni kisi b'a ye kira ko:
<< i k'a dɔn Ala ye faridakow faridaya aw ka na tulon a la, a ye danw sìgì aw ka na dan dɛmɛ, a ye ko dɔw haramuya aw kana olu waleya, a jera ko dɔw kan hinɛ kama aw la k'a sɔrɔ a ma ɲinɛ aw ka na olu sɔgɔbɛ >>.
[قال النووي: حديث حسن] - [رواه الدارقطني في سننه وغيره] - [الأربعون النووية - 30]

Explanation

Kira bɛ kibaruyali kɛ nɛɛma ni kisi b'a ye k'a fɔ Ala ye fɛn dɔw diyagoya ani ka faridako dɔw faridaya aw y'aw cɛsiri a la aw kana farati a la n'a toli ye wali a mafiyɛnyali, a ye dan dɔw ni bagabagako dɔw dansigi o bɛ dansigi aw la k'aw lasiran ka b'a diɲɛbaliyakow ma, aw ka na fɛn fara sariya ka ko dansigilenw kan, a ye ko dɔw haramuya aw ka na olu kɛ wa aw ka na gɛrɛ a la, n'a bɔra o la a dera k'o tɔw kan k'a to yen hinɛ de kama a ka jɔnw na, o dàgàlen aw ka na o kitiw sokɔbɛ.

Benefits from the Hadith

1. Hadisa n b'a yiran k'a fɔ Ala de bɛ kow sariya, koɲɛw b'a le de bolo sanuya b'a ye.
2. Hadisa n bɛ tàli kɛ sariya bakurubaw la kiti ni ladàgali sira fɛ; k'a d'a kan sariya kiti ye jè kɛra min kan wali kuma kɛra a kan, o ye: yamaruya kɛra min waleyali la diyagoya wali kànunni bolo ma, wali bàli kɛra min na haramuyali wali kɔnni bolo ma, wali min kɛli n'a kɛbaliya bɛɛ ye kelen ye.
3. K'a dɔn Ala jèra min kan a m'o faridaya, a m'a dansigi, wa a m'a bàli, o ye halala de ye.
4. Kira ka walawalali ɲɛ nɛɛma ni kisi b'a ye, k'a d'a kan hadisa n ye tilali kɛ k'a walawala.
5. Duumɛli Alakɔrɔtalen ka fàridaw kan o diyagoyali.
6. Dantɛmɛ Ala ka dancɛw la o haramuyali.