Hadith: silamɛ ka silamɛya ɲɛ dɔ ye min ye : a ka kaari fɛn kɔ min t'a ɲɛ sirala

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«مِنْ حُسْنِ إِسْلَامِ المَرْءِ تَرْكُهُ مَا لَا يَعْنِيهِ».
[قال النووي: حديث حسن] - [رواه الترمذي وغيره] - [الأربعون النووية: 12]

A minɛna abi hureyirata la Ala diɲɛna a ma a ko: kira ko nɛɛma ni kisi b'a ye :
<< silamɛ ka silamɛya ɲɛ dɔ ye min ye : a ka kaari fɛn kɔ min t'a ɲɛ sirala>>.
-

Explanation

Kira y'a bange an ye nɛɛma ni kisi b'a ye: k'a fɔ silamɛ ka silamɛya ɲɛ n'a ka ka limaniya dafa dɔ ye, a ka yɔrɔmajanya ka bɔ fɛn na min t'a ɲɛsira la a ka ko tɛ wa min t'a nàfà ka bɔ kumakan ni wale la, wali min tɛ a ɲɛsira la duniya ni laharakow la, yɛrɛsogola min tɛ mɔgɔ ka ko ye a dɔla o ye ko min t'a ɲɛsira la, wali a ye ko kɛ min yɔrɔmajanya ɲininen; i k'a dɔn mɔgɔ ka baara kunko b'a yɛrɛ dala lahara.

Benefits from the Hadith

1. Mɔgɔw bɛ fɔ ɲɔgɔn kɔ silamɛya la, u ka ɲumanya bɛ jiidi ni baara dɔw ye.
2. Ko lankolonw toli ka bɔ kumakanw ni walew la o bɛ mɔgɔ ka silamɛya dafa de yiran.
3. Lasuli ka taa sogoyali ma ko la min ye silamɛ kunko ye a ka diinɛ n'a ka duniya la, n'a y'a sɔrɔ silamɛ ka diinɛ ɲa dɔ ye ko dɔ toli ye min t'a ɲɛsira la, a kaɲi o la k'a yɛrɛ sogola ko la min b'a ɲɛsira la.
4. Kayimu den ko Ala ka hinɛ a la: kira ye alaɲɛsiraɲɛ faraɲɔgɔnkan kumakan kelen bewu la, a ko: << silamɛ ka silamɛya ɲɛ dɔ ye min ye : a ka kaari fɛn kɔ min t'a ka sirala>> o bɛ tàli kɛ toli bɛɛ la min t'a ka sira ye, ka bɔ kumakan ni lajɛli, lamɛli la, ani minɛli, ni taama, ni miri, ani lamaga bɛɛ a Bangelen ni dogolen, ni kuma ye min bɛ mɔgɔ kɛnɛya alaɲɛsiraɲɛ la.
5. Rajabu den ko: ni hadisa n ye ladabu lasulu dɔ ye.
6. Lasuli ka taa dɔnni ɲini ma; k'a d'a kan ni dɔnni ye silamɛ b'a dɔn min b'a ka sirala wali min t'a ka sirala.
7. Yamaruya ni ɲuman ye ani fatani ka bɔ juguman ma ani sarankani min bɛ mɔgɔ nàfa; k'a d'a kan yamaruya kɛra o la.
8. Hadisa n kɔrɔbakuruba bɛ tàli kɛ: yɔrɔmanjayan min t'i ka sira la Ala ye min haramuya ani kira ye min kɔn nɛɛma ni kisi b'a ye, o cogo la a màgo tɛ min na laharakow la i n'a fɔ kodògòlenw lakika ani danni ni koɲɛw kiti walawala, a dɔ ye ɲininkali ni lahara jɔ kununin k'a bɔ masala latigɛlɛn na Ala yɔrɔ min ma kɛ fɔlɔ, wali a ka c'a la min tɛ na kɛ, wali min kɛli sawurayali tɛ na kukunkolo la.