Hadithi: “Mana Nyagasani nkwikinzeho ngo undinde gusumbirizwa n’ideni, no kuneshwa n’umwanzi, no gushinyagurirwa n’abanzi.”

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ رضي الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَدْعُو بِهَؤُلَاءِ الْكَلِمَاتِ:
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ غَلَبَةِ الدَّيْنِ، وَغَلَبَةِ الْعَدُوِّ، وَشَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ».
[صحيح] - [رواه النسائي وأحمد] - [سنن النسائي: 5475]

Hadihti yaturutse kwa Abdullah IBun Amri Ibun Al Aswi (Imana imwishimire we na se) yavuze ko Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) yajyaga isaba Allah ibi bikurikira:
“Mana Nyagasani nkwikinzeho ngo undinde gusumbirizwa n’ideni, no kuneshwa n’umwanzi, no gushinyagurirwa n’abanzi.”
[Hadithi y'impamo] - [Yakiriwe na A-Nasa'iy na Ahmad] - [Sunani A-Nasa'iy - 5475]

Ibisobanuro birambuye.

Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) yajyaga yikinga kuri Allah ngo amurinde ibi bikurikira:
Icya mbere: Mana Nyagasani nkwikinzeho kuko nta wundi nakikingaho ngo undinde gusumbirizwa n’ideni, unantere inkunga nshobore kuryishyura.
Icya kabiri: Kunesha umwanzi, no kunyigarurira, no kundinda ikibi cye, no kumutsinda.
Icya gatatu: No gushinyagurirwa n’abanzi, no kwishimira ibigeragezo biba ku bayisilamu.

Zimwe mu nyungu dukura muri Hadithi.

1. Gushishikariza kwikinga kuri Allah ngo akurinde buri icyo ari cyo cyose cyakubuza kumwumvira, cyangwa se kigatera impagaraga nk'amadeni n'ibindi.
2. Ideni nk'ideni ntacyo ritwaye, ariko ariko ikibazo ni kuri wa wundi udafite ubushobozi bwo kuryishyura. Uku niko kunanirwa kwishyura ideni.
3. Umuntu aba akwiye kwitandukanya n'ibyatuma anangwa cyangwa se yashinyagurirwa.
4. Kugaragaza urwango abahakanyi bafitiye abemeramana, n'uburyo bashinyagurira bagenz babo igihe habayeho ibigeragezo.
5. Kuba abanzi bagaragaza ibyishimo kubera ibyago bibaye ku muntu, nibyo bikomeye kuruta ibyo byago ubwabyo.