Hadithi: Nimukubona mujye mu gusiba, nimunakubona mujye musiburuka, ariko nimukingirizwa n'ibicu mujye mwuzuza iminsi mirongo itatu

عَنْ ابْنَ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:
«إِذَا رَأَيْتُمُوهُ فَصُومُوا، وَإِذَا رَأَيْتُمُوهُ فَأَفْطِرُوا، فَإِنْ غُمَّ عَلَيْكُمْ فَاقْدُرُوا لَهُ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1900]

Hadith yaturutse kwa Ibun Umar (Imana imwishimire we na se) yaravuze ati: Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) yaravuze iti:
"Nimukubona mujye mu gusiba, nimunakubona mujye musiburuka, ariko nimukingirizwa n'ibicu mujye mwuzuza iminsi mirongo itatu.."
[Hadithi y'impamo] - [Yemeranyijweho na Bukhari na Muslim] - [Swahih Bukhari - 1900]

Ibisobanuro birambuye.

Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) iragaragaza ikimenyetso kigaragaza ko ukwezi kwa Ramadhan kwageze cyangwa se kwarangiye, aho yavuze iti: Nimubona ukwezi kwa Ramadhan guhingutse mujye musiba, ariko ibicu nibibakingiriza ntimukubone mujye mubara iminsi 30 y'ukwezi kwa munani (Shaban), nimunabona ukwezi kwa cumi (Shawali) mujye musiburuka ariko nimugukingirizwa n'ibicu mujye mwuzuza iminsi mirongo itatu y'ukwezi kwa Ramadhan.

Zimwe mu nyungu dukura muri Hadithi.

1. Dushngira ku kubona ukwezi, ntabwo dushingira ku kubara mu kwemeza ko ukwezi kwatangiye.
2. Ibun Al Mun'dhir yavuze ko igisibo cy'ukwezi kwa Ramadwan kiba atari itegeko iyo hemejwe ku ukwezi kwatangiye bashingiye ku kubara gusa badashingiye ku kuba bakubonye.
3. Ni itegeko kuzuza iminsi mirongo itatu y'ukwezi kwa Shabani, iyo ukwezi kwa Ramadhan gukingirijwe n'ibicu n'ibindi.
4. Ukwezi gushingiye ku mboneko z'ukwezi kugira iminsi makumyabiri n'icyenda cyangwa se mirongo itatu.
5. Ni itegeko kuzuza iminsi mirongo itatu y'ukwezi kwa Ramadhan, iyo habayeho ibicu cyangwa se n'ibindi bigakingiriza ukwezi kwa cumi (Shawali).
6. Umuntu uri ahantu hatari ukurikiranira abayisilamu ibijyanye n'igisibo cyangwa se akaba ari mu batajya babyitaho, akwiye kubyitaho agakurikirana ubimufashamo igihe yakubonye we ubwe cyangwa se kwabonywe n'uwo yizera; agasiba ari we arebeyeho ndetse akanasiburuka ari we arebeyeho.