Hadith: “កូនចៅអាហ្ទាំមិនបានបំពេញចំណុះអ្វីមួយអាក្រក់ជាងការបំពេញក្រពះនោះឡើយ។ គ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់កូនចៅអាហ្ទាំនូវការបរិភោគអាហារក្នុងកម្រិតដែលអាចទ្រទ្រង់ខ្នងរបស់ខ្លួន។ ហើយប្រសិនបើចាំបាច់ដោយខានមិនបាននោះ គឺមួយភាគបីសម្រាប់អាហារ មួយភាគបីសម្រាប់ទឹក និងមួយភាគបីទៀតសម្រាប់ការដកដង្ហើម”។

عَنْ المِقْدَامِ بْنِ مَعْدِي كَرِبَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:
«مَا مَلأَ آدَمِيٌّ وِعَاءً شَرًّا مِنْ بَطْنٍ، بِحَسْبِ ابْنِ آدَمَ أَكَلاَتٌ يُقِمْنَ صُلْبَهُ، فَإِنْ كَانَ لَا مَحَالَةَ، فَثُلُثٌ لِطَعَامِهِ، وَثُلُثٌ لِشَرَابِهِ، وَثُلُثٌ لِنَفَسِهِ».
[صحيح] - [رواه الإمام أحمد والترمذي والنسائي وابن ماجه] - [الأربعون النووية: 47]

អំពី អាល់មិកហ្ទាម ពិន ម៉ាក់ទីការិប رضي الله عنه បាននិយាយថា៖ ខ្ញុំបានឮរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“កូនចៅអាហ្ទាំមិនបានបំពេញចំណុះអ្វីមួយអាក្រក់ជាងការបំពេញក្រពះនោះឡើយ។ គ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់កូនចៅអាហ្ទាំនូវការបរិភោគអាហារក្នុងកម្រិតដែលអាចទ្រទ្រង់ខ្នងរបស់ខ្លួន។ ហើយប្រសិនបើចាំបាច់ដោយខានមិនបាននោះ គឺមួយភាគបីសម្រាប់អាហារ មួយភាគបីសម្រាប់ទឹក និងមួយភាគបីទៀតសម្រាប់ការដកដង្ហើម”។
[صحيح] - [رواه الإمام أحمد والترمذي والنسائي وابن ماجه] - [الأربعون النووية - 47]

Explanation

ណាពី ﷺ ដ៏ឧត្តុង្គឧត្តម លោកបានណែនាំ ចង្អុលបង្ហាញនូវមូលដ្ឋានគ្រឹះមួយក្នុងចំណោមមូលដ្ឋានគ្រឹះទាក់ទងនឹងផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ត ហើយវាជាការការពារមួយចំពោះសុខភាពរបស់មនុស្ស នោះគឺ ការទទួលទានអាហារតិច ដោយគួរតែទទួលទានអាហារត្រឹមកម្រិតដែលអាចបំបាត់ការស្រេកឃ្លាន និងអាចប្រកបកិច្ចការចាំបាច់ប្រចាំថ្ងៃរបស់គេបានហើយ។ ហើយចំណុះដែលអាក្រក់បំផុត គឺជាចំណុះនៃការបំពេញក្រពះ ដោយសារតែមានជំងឺដ៏គ្រោះថ្នាក់ជាច្រើនរាប់មិនអស់ ដែលបណ្តាលមកពីការទទួលទានឆ្អែត ដែលវាអាចកើតមានភ្លាមៗ ទាំងនៅក្នុងខ្លួន ឬខាងក្រៅ។ បន្ទាប់មក រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើមនុស្សចាំបាច់ត្រូវតែទទួលទានឲ្យបានឆ្អែតនោះ គឺចូរឲ្យគេទទួលទានត្រឹមមួយភាគបីសម្រាប់អាហារ មួយភាគបីសម្រាប់ទឹក និងមួយភាគបីទៀតសម្រាប់ការដកដង្ហើមចុះ ដើម្បីកុំឲ្យហល់ ពិបាកនៅ និងបង្កគ្រោះថ្នាក់ ព្រមទាំងធ្វើឱ្យមានការខ្ជិលច្រអូសក្នុងការបំពេញកាតព្វកិច្ចដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានដាក់លើរូបគេ មិនថាកិច្ចការសាសនា ឬលោកិយឡើយ។

Benefits from the Hadith

1. មិនត្រូវទទួលទានឆ្អែតជ្រុលនោះឡើយ។ នេះជាមូលដ្ឋានគ្រឹះមួយក្នុងចំណោមមូលដ្ឋានគ្រឹះផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ត ព្រោះការទទួលទានឆ្អែត គឺអាចនាំមកនូវជំងឺ និងរោគផ្សេងៗ។
2. គោលបំណងនៃការទទួលទាន គឺដើម្បីថែរក្សាសុខភាព និងមានកម្លាំង ព្រោះវានឹងធ្វើឱ្យជីវិតមានសុខសុវត្ថិភាព។
3. ការបំពេញក្រពះដោយអាហារអាចបណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយនិងកិច្ចគោរពសក្ការៈ។ អូមើរ رضي الله عنه បាននិយាយថា៖ ចូរប្រយ័ត្ននឹងការទទួលទានច្រើនហួស ព្រោះវាធ្វើឱ្យអន្តរាយដល់រាងកាយ ហើយធ្វើឱ្យមនុស្សខ្ជិលថ្វាយបង្គំ។
4. ច្បាប់ទាក់ទងនឹងការទទួលទានត្រូវបានបែងចែកជាច្រើនប្រភេទ៖ ទីមួយ៖ ជាកាតព្វកិច្ច ដើម្បីថែរក្សាអាយុជីវិត និងនៅពេលការបោះបង់វានឹងនាំឱ្យអន្តរាយដល់ជីវិត។ ទីពីរ៖ ជាការអនុញ្ញាត ដែលវាជាការទទួលទានលើសពីកម្រិត តែមិនបារម្ភថាអាចឈានដល់ការបង្កគ្រោះថ្នាក់។ ទីបី៖ ជារឿងដែលមិនគេចូលចិត្ត(គប្បីបោះបង់) ប្រសិនបើបារម្ភថាអាចឈានដល់ការបង្កគ្រោះថ្នាក់។ ទីបួន៖ ជាការហាមឃាត់ ប្រសិនបើដឹងច្បាស់ថាវាបង្កគ្រោះថ្នាក់។ និងទីប្រាំ៖ ជាប្រការដែលគេពេញចិត្ត(គប្បីធ្វើ) វាជាការទទួលទានដែលជួយឱ្យមានកម្លាំងនៅក្នុងការគោរពសក្ការៈទៅចំពោះអល់ឡោះ។ នៅក្នុងហាទីស្ហនេះបានសង្ខេបជាបីកម្រិត ទីមួយ៖ ការបំពេញក្រពះ ទីពីរ៖ ក្នុងកម្រិតដែលអាចទ្រទ្រង់ខ្នងរបស់ខ្លួន និងទីបី៖ គឺដូចដែលណាពី ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ គឺមួយភាគបីសម្រាប់អាហារ មួយភាគបីសម្រាប់ទឹក និងមួយភាគបីទៀតសម្រាប់ការដកដង្ហើម។ ទាំងអស់នេះ ប្រសិនបើប្រភេទនៃអាហារដែលទទួលទានគឺហាឡាល់។
5. ហាទីស្ហនេះគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះទាក់ទងនឹងផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ត ដែលផ្អែកលើមូលដ្ឋានបី៖ ការរក្សាថាមពល ការតមអាហារ និងការបំបាត់ចោល។ នៅក្នុងហាទីស្ហនេះ លើកឡើងពីចំណុចពីរដំបូង ដូចអល់ឡោះបានមានព្រះបន្ទូលថា៖ ‘‘ហើយចូរពួកអ្នកទទួលទាន និងផឹកចុះ តែពួកអ្នកកុំខ្ជះខ្ជាយឱ្យសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មិនស្រឡាញ់ពួកដែលខ្ជះខ្ជាយឡើយ”។ [ស៊ូរ៉ោះ អាល់អាក់រ៉ាហ្វ ៖ ៣១]
6. ភាពពេញលេញនៃច្បាប់បញ្ញត្តិអ៊ីស្លាម ដែលមានរួមបញ្ចូលគ្នានូវភាពល្អប្រសើរសម្រាប់មនុស្សទាំងក្នុងកិច្ចការសាសនា និងកិច្ចការនៃជីវិតលោកិយ។
7. ក្នុងចំណោមចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់បញ្ញត្តិអ៊ីស្លាម ក៏មានមូលដ្ឋានគ្រឹះផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ត និងប្រភេទរបស់វាមួយចំនួន ដូចជាទឹកឃ្មុំ និងគ្រាប់ខ្មៅ(ហាប់ប៉ាទូសសាវតាក)។
8. ច្បាប់បញ្ញត្តិអ៊ីស្លាមគឺផ្ទុកទៅដោយហេតុផល ហើយឈរលើគោលការណ៍នៃការការពារពីគ្រោះថ្នាក់ និងនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍។