නබි වදන: ඔබ අතරින් කිසිවකු හෝ යම් පිළිකුල් සහගත දෙයක් දුටුවේ නම්, ඔහු එය ඔහුගේ අතින් වැළැක්විය යුතුය. (එයට) ඔහු අපොහොසත් වූයේ නම්, එවිට ඔහුගේ දිවෙන් ද (එයට ද) ඔහු අපොහොසත් වූයේ නම්, ඔහුගේ හදවතින් ද විය යුතුය. එය ඊමාන් හෙවත් දේව විශ්වාසයේ අවමම නිලයයි
«مَنْ رَأَى مِنْكُمْ مُنْكَرًا فَلْيُغَيِّرْهُ بِيَدِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَبِلِسَانِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَبِقَلْبِهِ، وَذَلِكَ أَضْعَفُ الْإِيمَانِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 49]
المزيــد ...
අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) කළ ප්‍රකාශයට තමන් සවන් දුන් බව පවසමින් අබූ සඊද් අල් කුද්රි (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී.
"ඔබ අතරින් කිසිවකු හෝ යම් පිළිකුල් සහගත දෙයක් දුටුවේ නම්, ඔහු එය ඔහුගේ අතින් වැළැක්විය යුතුය. (එයට) ඔහු අපොහොසත් වූයේ නම්, එවිට ඔහුගේ දිවෙන් ද (එයට ද) ඔහු අපොහොසත් වූයේ නම්, ඔහුගේ හදවතින් ද විය යුතුය. එය ඊමාන් හෙවත් දේව විශ්වාසයේ අවමම නිලයයි."
[පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි] - [ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත] - [صحيح مسلم - 49]
තම හැකියාව අනුව පිළිකුල් සහගත දෑ වළක්වන මෙන් නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණෝ නියෝග කරති. - එය අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් තහනම් කළ සියලු දෑම වේ. ඔහු යම් පිළිකුල් සහගත දෙයක් දුටු විටෙක, ඔහුට හැකියාව ඇත්නම් ඔහු එය ඔහුගේ අතින් වැළැක්විය යුතුය. එයට නොහැකි වූයේ නම් ඔහු තම දිවෙන් එය වැළැක්විය යුතුය. එනම් කෙනෙකු කළ වරදින් වළක්වා එහි හානිය ඔහුට පැහැදිලි කර දී එම නපුර වෙනුවට යහපත වෙත ඔහුට මඟ පෙන්වීම තුළිනි. එම ස්ථාවරයේ හිඳ ඔහුට එය වැළැක්විය නොහැකි වූයේ නම්, එම පිළිකුල් සහගත දෑ පිළිකුල් කරමින් හා තමන්ට එය වැළැක්විය හැකි නම් තමන් එය වළක්වන බවට තරයේ අධිෂ්ඨාන කරමින් ඔහු තම හදවතින් එය පිළිකුල් කළ යුතුය. පිළිකුල් සහගත දෑ වැළැක්වීමේ වීෂයෙහි ඊමාන් නොහොත් දේව විශ්වාසයේ දුර්වලතම මට්ටම වන්නේ හදවතින් එය පිළිකුල් කිරීමය.
හදීසයේ හරය
- මෙම හදීසය පිළිකුල් සහගත දෑ වැළැක්වීමේ ස්ථාවරයන් පැහැදිලි කිරීමේ විෂයෙහි මූලික හදීසයකි.
- පිළිකුල් සහගත දැයින් වැළැක්වීමෙහි පිළිපැදිය යුතු අනුපිළිවෙල, ඒවා සියල්ල තම හැකියාව හා තම ශක්තියේ ප්‍රමාණයට අනුව විය යුතුය.
- පිළිකුල් සහගත දැයින් වැළැක්වීම දහම තුළ ඇති අති වැදගත් අංගයකි. කිසිවෙකුගෙන් හෝ එය පහ වී නොයයි. සෑම මුස්ලිම්වරයකුටම තම හැකියාව අනුව එය පැවරේ.
- යහපත නියෝග කිරීමත් පිළිකුල් සහගත දැයින් වැළැක්වීමත් දේව විශ්වාසයේ කරුණු අතරින් වන්නකි. තවද, ඊමාන් නොහොත් දේව විශ්වාසය අඩු වැඩි වනු ඇත.
- පිළිකුල් සහගත දැයින් වැළැක්වීමෙහි දී එම ක්‍රියාව පිළිකුල් සහගත බව දැන සිටීම එහි කොන්දේසියකි.
- පිළිකුල් සහගත දෑ තහනම් කිරීමෙහි දී ඊට වඩා බරපතල වරදක් සිදු නොවීමට වග බලා ගැනීම ද එහි කොන්දේසියකි.
- පිළිකුල් සහගත දැයින් වැළැක්වීම සඳහා මුස්ලිම්වරයකු දැනගත යුතු විනය හා කොන්දේසි බොහෝමයක් ඇත.
- පිළිකුල් සහගත දෑ වැළැක්වීම සඳහා නීතිමය ප්‍රතිපත්තියක්, දැනුමක් සහ තීක්ෂ්ණ බුද්ධියක් අවශ්‍ය වේ.
- හදවතින් ප්‍රතික්ෂේප නොකිරීම ඊමාන් නොහොත් දේව විශ්වාසයේ දුර්වලකම පෙන්නුම් කරයි.
إرشاد من هو تحت يد الشخص وتحت رعيته وتغيير المنكر إذا صدر منهم.ذكر المراجع
للنهي عن المنكر آداب وشروط ينبغي على المسلم أن يتعلمها.ممتاز
අමතර
- නබි වදන: සැබැවින්ම ජනයා අපරාධකරුවකු දුටු විට, ඔහුගේ අතින් අල්ලා නොගත්තේ නම් ඔහු හේතුවෙන් අල්ලාහ් ඔවුන් (සියල්ලට) දඬුවම පොදු කරන්නට පුළුවන.
- නබි වදන: මාගේ ප්රාණය කවුරුන් සන්තකයේ ඇත්තේ ද ඔහු මත දිවුරා පවසමි. නුඹලා යහපත විධානය කළ යුතුයි. අයහපතින් වැළැක්විය යුතුයි. නැතහොත් ඒ හේතුවෙන් අල්ලාහ් නුඹලා වෙත දඬුවමක් එවන්නට පුළුවන. පසුව නුඹලා ඔහු ඇරයුම් කර සිටියද නුඹලාට පිළිතුර දෙනු නොලබනු ඇත.
- නබි වදන: සත්යය දුටු විටෙක හෝ එය දැනගත් විටෙක ඔබ අතරින් කිසිදු පුද්ගලයකු හෝ මිනිසුනට බියෙන් ඒ ගැන කතා කිරීමෙන් වැළකී නොසිටිය යුතුය