+ -

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«إِنَّ الدِّينَ يُسْرٌ، وَلَنْ يُشَادَّ الدِّينَ أَحَدٌ إِلَّا غَلَبَهُ، فَسَدِّدُوا وَقَارِبُوا، وَأَبْشِرُوا، وَاسْتَعِينُوا بِالْغَدْوَةِ وَالرَّوْحَةِ وَشَيْءٍ مِنَ الدُّلْجَةِ».

[صحيح] - [رواه البخاري] - [صحيح البخاري: 39]
المزيــد ...

अबू-हुरैरह (रजियल्लाहु अन्हु) ले बयान गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नुभएको छ :
"निश्चय नै धर्म सहज छ, र जो कोही पनि यसलाई कठोर रूपमा अपनाउन खोज्छ भने, धर्म उसमाथि भारी पर्नेछ। त्यसैले सधैं सही मार्गमा रह, सन्तुलन कायम राख, र खुशीको खबर प्राप्त गर। बिहान, साँझ, र रातको केही समयमा अल्लाहसँग सहयोग माग्दै आफ्नो यात्रामा लाग।"

[सही] - [बुखारीले वर्णन गरेका छन्] - [सही बुखारी - 39]

व्याख्या

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले इस्लाम धर्मका सबै विधिविधानहरू सरलता र सहजतामा आधारित छन् भनेर स्पष्ट पार्नुभएको छ, जुन असक्षमता र आवश्यकताको बेला छर्लङ्ग हुन्छ । किनभने जसले छुट र सहजतालाई त्यागेर धार्मिक कार्यहरूमा गहिराइमा पुग्ने प्रयास गर्छ, ऊ पूर्णता वा आंशिक रुपमा परास्त हुन्छ । م: 5795 त्यसपछि नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले कठोर संघर्ष नगरी मध्य मार्ग अपनाउन प्रेरित गर्नुभएको छ; त्यसैले भक्तले अनिवार्य कुरामा कमी गर्नुहुँदैन र नसक्ने कामको पछि लाग्नु हुँदैन । यदि पूर्ण रूपमा गर्न सकेन भने सकेसम्म प्रयास गर्नुपर्छ ।
नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले धेरै उपासना गर्न नसक्ने असक्षमलाई थोरै भए पनि निरन्तर उपासना गर्न र त्यसबाट ठूलो पुण्य प्राप्त हुने शुभ समाचार दिनुभएको छ; किनभने जब असक्षमता उसले गर्दा होइन भने उसको पुण्यमा कमी हुने छैन ।
वास्तवमा, यो संसार एक यात्रा र आखिरत(मृत्युपछिको जीवन)को लागि कर्म गर्ने ठाउँ भएकोले नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले तीन महत्वपूर्ण समयहरूमा उपासनाको निरन्तरतालाई कायम राख्न मद्दत लिन आदेश दिनुभयो:
पहिलो: गदवह : दिनको सुरुमा हिंड्ने; यो फज्रको नमाज र सूर्योदय बीचको समय हो ।
दोस्रो: रौहा: दिउँसो हिंड्ने ।
तेस्रो: दुल्जह : पूरै रात वा रातको केही भागमा हिंड्ने; किनकि रातको काम दिन भन्दा गाह्रोभएकोले ‘केही भाग’ भनेर आदेश दिनुभयो ।

अनुवाद: अंग्रेजी उर्दू स्पेनिस इन्डोनेसिया उइघुर बंगाली फ्रान्सेली टर्की रशियन बोस्नियाली सिंहला हिन्दी चिनियाँ फारसी भियतनामी तागालोग कुर्दिश हौसा पोर्चुगिज मलयालम सवाहिली तमिल थाई पुश्तु असमिया स्विडेनी अम्हारिक डच गुजराती किर्गिज रोमानियन मालागासी
अनुवादहरू हेर्नुहोस्

हदीसका केही फाइदाहरू

  1. इस्लामिक कानूनको सहजता र सहिष्णुताले गर्दा हामीलाई अति र लापरवाही बीचको मध्य मार्ग अपनाउन आदेश दिइएको छ ।
  2. भक्तले सकेसम्म अनिवार्य काम अतिश्योक्ति वा सुस्ती बिना गर्नुपर्छ ।
  3. भक्तले उपासनामा सक्रिय हुनका लागि उत्कृष्ट समयहरू छान्नुपर्छ र यी तीन समयहरूमा शरीर उपासनाको लागि सक्रिय हुन्छ ।
  4. इब्न हजर अल-अस्कलानीले भने: मानौं, नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले यात्रीलाई सम्बोधन गर्नुभएको हो । यी तीन समय यात्रीको लागि उत्तम भएकोले उहाँले यसबारे सचेत गर्नुभयो; किनकि यदि यात्रीले दिनरात यात्रा गर्यो भने थाक्छ र अशक्त हुन्छ, तर यदि उसले यी सक्रिय समयमा हिड्ने कोसिस गर्यो भने बिना कठिनाई लगातार यात्रा गर्न सक्षम हुनेछ ।
  5. इब्न हजरले भने: यस हदीसमा शरियतले दिएको छुटको प्रयोग गर्नतर्फ संकेत गरिएको हो, किनकि छुटको ठाउँमा पुरै अमल गर्नु नियमको उल्लङ्घन हो, जस्तै पानी प्रयोग गर्न नसक्ने अवस्थामा तयम्मुम त्याग्नु र पानीको प्रयोग गर्नु जो उसको लागि हानीकारक छ ।
  6. इब्नुल-मुनीरले भने: यो हदीस, नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) अल्लाहको साँचो रसूल हुनुहुन्छ भन्ने कुराको एक प्रमाण हो । हामीले र हामी भन्दा पहिलेका मानिसहरूले देखेका छन्, जसले धर्ममा अतिशयोक्ति गर्छ ऊ आफैं परास्त हुन्छ । यसको मतलब पूर्ण तरिकाले उपासना नगर्नु कदापी होइन, किनकि यो एक प्रशंसनीय कार्य हो, तर जसले सुन्नत (अतिरिक्त) मा अति गर्छ र अफजल (उत्कृष्ट) लाई बेवास्ता गर्छ वा अनिवार्य उपासनालाई समय भन्दा ढिलो गर्दछ, जस्तैः रातभरि नमाज पढेर रात बिताउने र फज्रको नमाज जमातका साथ नपढ्ने वा सूर्योदयपछि पढ्ने इत्यादि ।