हदीस: दुई आशिर्वाद यस्ता छन्, जसमा धेरैजसो मानिसहरू घाटामा छन्: स्वास्थ्य र फुर्सद।

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«نِعْمَتَانِ مَغْبُونٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ: الصِّحَّةُ وَالفَرَاغُ».
[صحيح] - [رواه البخاري] - [صحيح البخاري: 6412]

यस अनुवादलाई थप समीक्षा र जाँचको आवश्यकता छ.

अब्दुल्लाह बिन अब्बास (रजियल्लाहु अन्हुमा) ले बयान गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नुभयो :
"दुई आशिर्वाद यस्ता छन्, जसमा धेरैजसो मानिसहरू घाटामा छन्: स्वास्थ्य र फुर्सद।"
[सही] - [बुखारीले वर्णन गरेका छन्] - [सही बुखारी - 6412]

व्याख्या

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले मानिसमाथि अल्लाहबाट प्राप्त दुई महान आशीर्वादहरूको बारेमा जानकारी गराउनुभयो, जुन धेरै मानिसहरूले गलत ठाउँमा प्रयोग गरेर गुमाउँछन्; यदि कुनै व्यक्तिसँग फुर्सदको समयसँगै स्वास्थ्यको आशीर्वाद छ र ऊ ज्ञाकारितामा सुस्ती गर्छ भने ऊ घाटा व्यहोर्ने व्यक्ति हो र धेरैजसो मानिसहरूको यही अवस्था हो। यदि उसले आफ्नो खाली समय र स्वास्थ्यलाई अल्लाहको आज्ञाकारितामा प्रयोग गर्छ भने, ऊ विजेता हो, किनकि यो संसार परलोकको खेती हो र यो त्यो व्यापार हो जसको नाफा परलोकमा देखा पर्दछ। खाली समय पछि व्यस्तता आउँछ, स्वास्थ्य पछि रोग लाग्छ र समस्याको लागि बुढ्यौली नै पर्याप्त हो।

हदीसका केही फाइदाहरू

1. जिम्मेवार व्यक्तिलाई व्यापारीसँग, स्वास्थ्य र खाली समयलाई पूँजीसँग तुलना गरिएको छ; जसले आफ्नो पूँजीको उत्तम प्रयोग गर्छ उसले लाभ र नाफा पाउनेछ र जसले यसलाई खेर फाल्छ उसले हार्नेछ र पछुताउनेछ।
2. इब्न अल-खाजिनले भने: आशिर्वाद भनेको त्यो हो जुन व्यक्तिले आनन्द लिन्छ र धोका पाउनु भनेको धेरै गुणा मूल्यमा किन्नु वा उचित मूल्य भन्दा कममा बेच्नु हो। त्यसैले जसको शरीर स्वस्थ छ र जोसँग कडा परिश्रम गर्ने कामहरू छैनन् र आफ्नो मृत्युपछिको जीवनको सुधारको लागि प्रयास गर्दैन, त्यो बिक्रीमा ठगिएको जस्तै हो।
3. स्वास्थ्य र खाली समयलाई खेर जानु भन्दा पहिला अल्लाहको निकटता प्राप्त गर्न र असल कामहरूमा सदुपयोग गर्न प्रोत्साहन।
4. अल्लाहको वरदानलाई उहाँको आज्ञाकारितामा प्रयोग गरेर धन्यवाद दिन सकिन्छ।
5. काजी र अबु बकर इब्न अल-अरबीले भने: सेवकमाथि अल्लाहको पहिलो आशीर्वादको बारेमा मतभेद छ। एक भनाइ : विश्वास (ईमान) हो, अर्को भनाइ: जीवन हो र अर्को भनाइ: स्वास्थ्य हो। पहिलो उत्कृष्ट हो, किनभने यो एक पूर्ण आशीर्वाद हो, जबकि जीवन र स्वास्थ्य सांसारिक आशीर्वाद हुन् र तिनीहरू विश्वासको साथ नभएसम्म साँचो आशीर्वाद होइनन्। अनि त्यसपछि धेरै मानिसहरू यसमा धोकामा पर्नेछन्, जसको अर्थ उनीहरूको नाफा हराउनेछ वा घट्नेछ। जसले आफ्नो आत्मालाई दुष्टतातर्फ झुकाव राख्ने र अनन्त आरामदायी हुने कुरामा समर्पण गर्छ र सीमाहरूको संरक्षण र आज्ञाकारितामा दृढतालाई त्याग्छ, उसलाई धोका दिइएको छ। त्यस्तै गरी, यदि ऊ स्वतन्त्र छ भने, व्यस्त व्यक्तिसँग बहाना हुन सक्छ, स्वतन्त्र व्यक्तिको विपरीत, किनभने बहाना उसबाट हटाइन्छ र उसको विरुद्धमा तर्क स्थापित हुन्छ।