فەرموودە: سبحان الله، ئیماندار هەرگیز پیس نابێت

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضيَ اللهُ عنه:
أَنَّهُ لَقِيَهُ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي طَرِيقٍ مِنْ طُرُقِ الْمَدِينَةِ وَهُوَ جُنُبٌ، فَانْسَلَّ فَذَهَبَ فَاغْتَسَلَ، فَتَفَقَّدَهُ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَلَمَّا جَاءَهُ قَالَ: «أَيْنَ كُنْتَ يَا أَبَا هُرَيْرَةَ؟» قَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ، لَقِيتَنِي وَأَنَا جُنُبٌ فَكَرِهْتُ أَنْ أُجَالِسَكَ حَتَّى أَغْتَسِلَ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «سُبْحَانَ اللهِ، إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَا يَنْجُسُ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 371]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە ئەبی هورەیرەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت:
«پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- پێی گەیشت لە ڕێگایەکی شاری مەدینەدا ولەکاتێکدا ئەو (ئەبو هرەیرە) تووشی لەشگرانی هاتبوو، ئەبو هورەیرە خۆی لێی شاردەوە، وچوو خۆی شۆرد، بۆیە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- پرسیاری سەبارەتی كرد، كاتێك هات؛ فەرمووی: «لە کوێ بوویت ئەی ئەبو هورەیرە؟»، ئەویش ووتی: ئەی پێغەمبەری خودا، لەشم گران بوو وحەزم نەکرد لە خزمەتتدا دابنیشم هەتاوەكو خۆم دەشۆم، پاشان پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: «سبحان الله، ئیماندار هەرگیز پیس نابێت».
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری] - [صحيح مسلم - 371]

شیکردنەوە

پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- چاوی بە ئەبی هورەیرە كەوت -ڕەزای خوای لێبێت- لە ڕێگایەکی شاری مەدینەدا، لەکاتێکدا ئەبو هرەیرە لەشگران بوو، وەكو بەگەورەدانانێك بۆ پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم-؛ ئەبو هورەیرە حەزی نەكرد لەلای دابینشێت وقسەی لەگەڵدا بكات چونكە لەسەر ئەو حاڵەتەیە وپێی وابوو لاشەی پیسە، بۆیە بە نهێنی چوو خۆی شۆرد وگەڕایەوە، پاشان هات ودانیشت لەلای پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم-، ئەویش پرسیای لێیكرد كە بۆ كوێ چوو؟ ئەبو هورەیرەیش حاڵی خۆی بۆ باسكرد، وحەزی نەكردووە لەگەڵی دابنیشێت لەكاتێكدا لاشەی پیسە بەهۆی لەشگرانیەوە، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ئەمەی بە لاوە سەیر بوو، وپێی فەرموو: ئیماندار لە هەموو حاڵەتیكدا پاكە وهەرگیز پیس نابێت؛ زیندوو یان مردوو بێت.

لە سوودەکانی فەرموودەکە

1. لەشگرانی دەبێتە هۆی قەدەغەبوونی نوێژ كردن ودەستلێدان لە قورئان (موسحەف) ومانەوە لە مزگەوت، بەڵام ڕێگر نییە لە پێش دانیشتن لەگەڵ مسوڵمانان وگەیشتن پێیان، وبەهۆی لەشگرانیەوە مرۆڤ لاشەی پیس نابێت.
2. ئیماندار پاكە بە زیندووێتی ومردووێتی.
3. بەگەورەدانانى کەسانی خاوەن فەزڵ وزانست وچاکەکار، ودانیشتنیان لەگەڵیان لەسەر جوانترین وباشترین شێواز.
4. ڕێگەپێدراوە شوێنکەوتووان داوای ڕوخسەت وەرگرتن بکەن لە شوێنکەوتوو لەکاتی ڕۆیشتنیاندا، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نکۆڵی کرد لە ئەبی هورەیرە کاتێک ڕۆیشت بەبێ ئەوەى ئەو پێی بزانێت، ئەمیش ئاماژەیە بۆئەوەى ڕوخسەت لێوەرگرتن نیشانەی ئەدەب وڕەوشت جوانییە.
5. ووتنی: (سبحان الله)، لەکاتى سەرسوڕمان وسەرسامبوون بە شتێک.
6. ڕێگەپێدراوە مرۆڤ باسی شتێک بکات کە شەرم دەکرێت لە باسکردنی بەمەرجێک بۆ بەرژەوەندیەکی پێویست بێت.
7. کافر پیسە، بەڵام پیس بوونێکی واتایی ئەمیش بەهۆی پیسی بیروباوەڕی.
8. نەوەوی دەڵێت: ئەم فەرموودەیە ئاماژەیە بۆ یەكێك لە ڕەوشت وئەدەبە جوانەكان ئەمیش بریتیە لەوەی ئەگەر زانا بینی فێرخوازەكەی شتێكی تێدایە وترسی هەیە لەوەی پێچەوانەی ڕاستی بێت ئەوا پێویستە پرسیاری سەبارەت بكات، وڕاستیەكەی پێ بڵێت، وحوكمەی بۆ ڕوون بكاتەوە، وخودا زاناترە.