Hadis: İbn Abbâs -radıyallahu anhumâ-'dan rivayet edildiğine göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:||«Eğer insanlara sadece iddialarıyla (istedikleri) verilseydi, bazı kimseler başkalarının mallarını ve canlarını (haksız yere) talep ederlerdi. Ancak; delil getirmek iddia sahibine, yemin etmek ise inkâr eden kişiye aittir

عَن ابنِ عباسٍ رضي الله عنهما أنَّ رسولَ اللهِ صلي الله عليه وسلم قال:
«لَو يُعطَى النّاسُ بدَعواهُم لادَّعَى رِجالٌ أموالَ قَومٍ ودِماءَهُم، لَكِنَّ البَيِّنَةَ على المُدَّعِى، واليَمينَ على مَن أنكَرَ».
[حسن] - [رواه البيهقي، وغيره هكذا، وبعضه في الصحيحين] - [الأربعون النووية: 33]

İbn Abbâs -radıyallahu anhumâ-'dan rivayet edildiğine göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
«Eğer insanlara sadece iddialarıyla (istedikleri) verilseydi, bazı kimseler başkalarının mallarını ve canlarını (haksız yere) talep ederlerdi. Ancak; delil getirmek iddia sahibine, yemin etmek ise inkâr eden kişiye aittir.»
[Hasen Hadis] - [رواه البيهقي وغيره هكذا وبعضه في الصحيحين] - [الأربعون النووية - 33]

Şerh

Peygamber Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem-, insanların delil ve kanıt olmaksızın yalnızca iddialarıyla haklı sayılmalarının mümkün olmadığını açıklamıştır. Aksi takdirde, bazı kimseler başkalarının mallarını ve canlarını talep ederdi. Ancak iddia sahibinin, talebini destekleyen bir delil veya kanıt sunması gerekir. Eğer delili yoksa, dava davalıya arz edilir. Davalı bu iddiayı inkâr ederse, yemin eder ve sorumluluktan kurtulur.

Hadisten Çıkarılan Hükümler

1. İbn Dakîki'l-Îd şöyle demiştir: “Bu hadis, hükümlerin temel ilkelerinden biridir ve anlaşmazlık ve davalarda en önemli başvuru kaynağıdır.”
2. Şeriat, insanların mallarını ve canlarını haksızlıktan korumak için gelmiştir.
3. Hakim, bilgisine göre karar vermez, delillere dayanır.
4. Delilden yoksun her iddia reddedilir; bu, haklar ve muameleler konularında olduğu gibi iman ve ilim meselelerinde de geçerlidir.