حديث: به راستی که الله متعال حسنات و سیّئات را مقرر فرمودند، سپس آن را بیان نمودند

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيمَا يَرْوِي عَنْ رَبِّهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى، قَالَ:
«إنَّ اللهَ كَتَبَ الحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ، ثُمَّ بَيَّنَ ذَلِكَ، فَمَنْ هَمَّ بِحَسَنَةٍ فَلَمْ يَعْمَلْهَا؛ كَتَبَهَا اللهُ عِنْدَهُ حَسَنَةً كَامِلَةً، وَإِنْ هَمَّ بِهَا فَعَمِلَهَا؛ كَتَبَهَا اللهُ عِنْدَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ إلَى سَبْعِمِائَةِ ضِعْفٍ إلَى أَضْعَافٍ كَثِيرَةٍ، وَإِنْ هَمَّ بِسَيِّئَةٍ فَلَمْ يَعْمَلْهَا؛ كَتَبَهَا اللهُ عِنْدَهُ حَسَنَةً كَامِلَةً، وَإِنْ هَمَّ بِهَا فَعَمِلَهَا؛ كَتَبَهَا اللهُ سَيِّئَةً وَاحِدَةً».
[صحيح] - [رواه البخاري ومسلم في صحيحيهما بهذه الحروف] - [الأربعون النووية: 37]

از ابن عباس رضی الله عنهما از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت است که به نقل از پروردگار تبارک و تعالی فرمودند:
«به راستی که الله متعال حسنات و سیّئات را مقرر فرمودند، سپس آن را بیان نمودند، پس هر که نیکی را در دل بپرورد ولی انجامش ندهد، الله متعال آن را نزد خویش حسنه‌ای کامل ثبت می‌کند؛ و اگر آن را در دل پروراند و به جای آورد، الله متعال آن را ده تا هفتصد برابر و تا بی‌شمار برابر می‌نویسد، و هر که قصد گناهی کند ولی مرتکب نشود، الله متعال آن را نزد خویش حسنه‌ای کامل می‌نویسد؛ و اگر قصد آن کند و مرتکب شود، الله متعال تنها یک گناه برایش می‌نویسد».
[صحیح] - [رواه البخاري ومسلم في صحيحيهما بهذه الحروف] - [الأربعون النووية - 37]

توضیح

رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند که الله متعال خوبی ها و بدی ها را اندازه نموده، سپس به دو فرشتگان نشان داده که چگونه آنها را بنویسند:
پس هر کسى بخواهد و قصد کند وتصميم گيرد كه عمل نیک را انجام دهد یک حسنه برای او نوشته می شود، اگرچه آنرا انجام ندهد، اما اگر انجام دهد ده برابر تا هفتصد برابر و بیشتر از آن برایش افزایش می دهد، و زیادت بر حسب آنچه در قلب از اخلاص و منفعت رساندن به دیگران باشد است.
و هر کسى اراده و قصد و تصمیم انجام دادن گناه داشته باشد، سپس اورا برای الله متعال ترک کند، برای وی اجر نوشته می شود، اگر اورا بخاطر مشغول شدن به کاری دیگری ترک نمود، در حالی که اسباب آنرا انجام نداده باشد هیچ چیزی علیه وی نوشته نمی شود، اما اگر گناه را بخاطر عدم توانایی ترک کند، پس نظر به نیت برای او نوشته می شود، ولی اگر آنرا انجام دهد برایش یک بدی نوشته می شود.

از فوائد حدیث

1. بیان مهربانی بزرگ الله متعال بر این امت که نیکی ها را چند برابر ساخته نزد خود می نویسد، و بدی ها را چند برابر نمی سازد.
2. ارزش نيت در اعمال و تأثير آن.
3. لطف و احسان پروردگار، این که هر کس قصد عمل نیک داشته باشد و آن را انجام ندهد الله متعال آن را نیکی می نویسد.
4. ____
5. ____
6. ____
7. ____