हदीस: कुर्आन पढ्ने मुमिनको उदाहरण बिमिरो जस्तै हो, जसको सुगन्ध राम्रो हुन्छ र स्वाद पनि मिठो हुन्छ । कुर्आन नपढ्ने मुमिनको उदाहरण खजूर जस्तै हो, जसमा कुनै सुगन्ध हुँदैन, तर स्वाद मिठो हुन्छ

عَن أَبي مُوْسى الأَشْعريِّ رضي الله عنه قال: قال رسولُ اللهِ صلى اللهُ عليه وسلم:
«مَثَلُ الْمُؤْمِنِ الَّذِي يَقْرَأُ الْقُرْآنَ كَمَثَلِ الْأُتْرُجَّةِ، رِيحُهَا طَيِّبٌ وَطَعْمُهَا طَيِّبٌ، وَمَثَلُ الْمُؤْمِنِ الَّذِي لَا يَقْرَأُ الْقُرْآنَ كَمَثَلِ التَّمْرَةِ، لَا رِيحَ لَهَا وَطَعْمُهَا حُلْوٌ، وَمَثَلُ الْمُنَافِقِ الَّذِي يَقْرَأُ الْقُرْآنَ مَثَلُ الرَّيْحَانَةِ، رِيحُهَا طَيِّبٌ وَطَعْمُهَا مُرٌّ، وَمَثَلُ الْمُنَافِقِ الَّذِي لَا يَقْرَأُ الْقُرْآنَ كَمَثَلِ الْحَنْظَلَةِ، لَيْسَ لَهَا رِيحٌ وَطَعْمُهَا مُرٌّ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 5427]

अबू-मूसा अल्-अश्अरी (रजियल्लाहु अन्हु) ले बयान गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नु भयो :
"कुर्आन पढ्ने मुमिनको उदाहरण बिमिरो जस्तै हो, जसको सुगन्ध राम्रो हुन्छ र स्वाद पनि मिठो हुन्छ । कुर्आन नपढ्ने मुमिनको उदाहरण खजूर जस्तै हो, जसमा कुनै सुगन्ध हुँदैन, तर स्वाद मिठो हुन्छ । कुर्आन पढ्ने मुनाफिक (पाखण्डी) को उदाहरण 'रैहान' (तुलसी) जस्तै हो, जसको सुगन्ध राम्रो हुन्छ, तर स्वाद तितो हुन्छ । कुर्आन नपढ्ने पाखण्डीको उदाहरण 'इन्द्रायण'(फल) जस्तै हो, जसमा कुनै सुगन्ध हुँदैन र उसको स्वाद पनि करेला जस्तो तितो हुन्छ ।"
[सही] - [मुत्तफकुन अलैहि] - [सही बुखारी - 5427]

व्याख्या

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले कुर्आन पढ्ने र यसबाट लाभान्वित हुने सन्दर्भमा मानिसहरूका प्रकारहरू व्याख्या गर्नुभयो:
पहिलो श्रेणी: त्यो मुमिन जसले कुर्आन पढ्छ र त्यसबाट लाभ उठाउँछ, ऊ बिमिरो फल जस्तै हो, जसको स्वाद मिठो, सुगन्धित र रंग पनि सुन्दर हुन्छ र यसका फाइदाहरू धेरै छन् । तसर्थ, उसले पढे अनुसार अमल गर्छ र अल्लाहका सेवकहरूलाई फाइदा पुर्याउछ ।
दोस्रो: कुरआन नपढ्ने मुमिन, ऊ खजूर जस्तै हो, जसको स्वाद मीठो हुन्छ तर सुगन्धित हुँदैन । खजूरको स्वाद र भित्री भाग जसरी मिठासले भरिएको हुन्छ, त्यसरी नै उसको हृदय विश्वासले भरिएको छ । तर यसले सुगन्धित गर्दैन, किनभने उसले कुरआन पढेको छैन ताकि मानिसहरूलाई सुन्न सहज होस् ।
तेस्रो: कुर्आन पढ्ने मुनाफिक तुलसी जस्तै हो, जसको सुगन्ध राम्रो हुन्छ, तर स्वाद तितो हुन्छ, किनकि उसले आफ्नो हृदयमा इमानको दियो बालेको छैन, नत उसले कुर्आन अनुसार हिँडेको छ, तर मानिसहरूलाई ऊ मुमिन हो भनेर देखाउँछ । यसको मीठो सुगन्ध उसको तिलावतसँग मिल्दोजुल्दो छ र यसको तितो स्वाद उसको कुफ्र (अविश्वास) सँग मिल्दोजुल्दो छ ।
चौथो: कुरआन नपढ्ने पाखण्डी 'इन्द्रायण' जस्तै हो, जसमा कुनै सुगन्ध छैन र उसको स्वाद पनि तितो छ । यसको सुगन्धको अभाव त्यसको सुगन्धको अभाव जस्तै हो, किनभने कुर्आन पढेको छैन । यसको स्वादको तीतोपन उसको अविश्वासको तीतोपन जस्तै छ, किनकि उसको भित्री विश्वास विहीन छ र बाहिरबाट कुनै फाइदा छैन, वास्तवमा यो हानिकारक छ ।