فەرموودە: فەزڵ وپلەبەرزی زانا بەسەر عابیدەوە وەکو فەزڵ وپلەبەرزی منە بەسەر نزمترین کەس لە ئێوە

عن أبي أمامة الباهلي رضي الله عنه أن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «فضل العالم على العابد كفضلي على أدناكم»، ثم قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : «إن الله وملائكته وأهل السماوات والأرض حتى النملة في جحرها وحتى الحوت ليصلون على معلمي الناس الخير».
[حسن لغيره] - [رواه الترمذي، وعنده: "والأرضين" بدل "والأرض"، وكذا: "معلم" بدل "معلمي"]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە ئەبی ئومامەى باهیلیەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «فەزڵ وپلەبەرزی زانا بەسەر عابیدەوە* وەکو فەزڵ وپلەبەرزی منە بەسەر نزمترین کەس لە ئێوە**». پاشان پێغەمبەری خودا -صلى الله عليه وسلم- فەرمووی: «خودا وفریشتەکانى وئەوانەى لە ئاسمانەکان وزەویدان تەنانەت مێروولەش لە کونەکەیدا وتەنانەت ماسیەکانیش؛ سەڵاوات دەدەن^ لەسەر ئەو کەسانەى خەڵکی فێری خێر دەکەن» *(عابید: واتە کەسێک خۆی یەکلایی کردبێتەوە بۆ خودا پەرستنی زۆر زیاتر لە فێربوونی زانستی شەرعی)، **(نزمترین کەس لە ئێوە: لە ڕوانگەی دینداری وتەقواوەیە)، ^(سەڵاوات دەدەن: واتا نزا بۆ ئەو کەسانە دەکەن لە لای خودا وداوا دەکەن ڕەحمیان لێبکات وخێر وبەرەکەتیان پێببەخشێت)
[حەسەن لغیره] - [تورموذی گێڕاویەتیەوە]

شیکردنەوە

ئەم فەرموودەیە ڕوونکردنەوەى پلەوپایە وفەزڵی زانستی شەرعی وزانا بەم زانستەی تێدایە لەگەڵ فەرزەکان وئەوەندەى دەکرێت لە پەرستنە سونەتەکان ئەنجامدەدات. (بەسەر عابیدەوە*): واتا ئەو کەسەی خۆی یەکلایی کردووەتەوە بۆ پەرستن زیاتر لە فێربوونی زانستی شەرعی. (وەکو فەزڵ وپلەبەرزی منە بەسەر نزمترین کەس لە ئێوە**): واتا فەزڵ وپلەپایەى زانا بەسەر کەسی عابیدەوە؛ وەکو فەزڵ وپلەپایەی پێغەمبەرە -صلى الله عليه وسلم- بەسەر نزمترین کەس لە هاوەڵان لە ڕوانگە پلەپایەى ڕێزداری وزانست ودینداری وتەقواداریەوە، وقسەکە لێرەدا بۆ هاوەڵانە -ڕەزای خوایان لێبێت-، پاشان پێغەمبەری خودا -صلى الله عليه وسلم- فەرمووی: (خودا وفریشتەکانى وئەوانەى لە ئاسمانەکان وزەویدان): ئەوانەى لە زەویدان مەبەست مرۆڤ وفریشتەکان وجنۆکەکان وهەموو ئاژەڵەکانە. (تەنانەت مێروولەش لە کونەکەیدا): واتا ئەو کونەى تێیدا دەژێت. (وتەنانەت ماسیەکانیش؛ سەڵاوات دەدەن^ لەسەر ئەو کەسانەى خەڵکی فێری خێر دەکەن): مەبەست لە خێر لێرەدا واتا زانستی ئاینی (زانستی شەرعی لە ئاینی ئیسلامدا) کە هۆکاری ڕزگاربوونە لە دونیا وقیامەتدا، وسەڵاواتدانى خواى گەورە لەسەر بەندە واتا وەسفی دەکات لە لای فریشتەکان لە سەرووی ئاسمانەکان، وسەڵاواتدانى فریشتەکان لەسەر بەندە واتا داواى لێخۆشبوون وڕەحمەت بۆ ئەو بەندەیە دەکەن، وهیچ پلەیەک لە پلەی داواکردنی لێخۆشبوون وڕەحمەت بۆ بەندە لە لایەن فریشتەکان وهەموو بونەوەرەکانەوە بەرزتر نییە هەتاوەکو ڕۆژی قیامەت، بۆیە پاداشتەکەى لە پاش مردنیشی نابڕێتەوە .*(عابید: واتە کەسێک خۆی یەکلایی کردبێتەوە بۆ خودا پەرستنی زۆر زیاتر لە فێربوونی زانستی شەرعی)، **(نزمترین کەس لە ئێوە: لە ڕوانگەی دینداری وتەقواوەیە)، ^(سەڵاوات دەدەن: واتا نزا بۆ ئەو کەسانە دەکەن لە لای خودا وداوا دەکەن ڕەحمیان لێبکات وخێر وبەرەکەتیان پێببەخشێت)