Hadis: Âlimin âbide üstünlüğü, benim sizin en aşağı derecede olanınıza üstünlüğüm gibidir.

عن أبي أمامة الباهلي رضي الله عنه أن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «فضل العالم على العابد كفضلي على أدناكم»، ثم قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : «إن الله وملائكته وأهل السماوات والأرض حتى النملة في جحرها وحتى الحوت ليصلون على معلمي الناس الخير».
[حسن لغيره] - [رواه الترمذي، وعنده: "والأرضين" بدل "والأرض"، وكذا: "معلم" بدل "معلمي"]

Ebû Umâme el-Bâhilî -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre, Nebî -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu: "Âlimin âbide üstünlüğü, benim sizin en aşağı derecede olanınıza üstünlüğüm gibidir." Sonra Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: "Şüphesiz ki Allah, melekleri, gök ve yer ehli, hatta yuvasındaki karınca ve balıklar bile insanlara hayrı öğretenlere dua ederler."
[Hasen li-gayrihî] - [Tirmizî rivayet etmiştir]

Şerh

Bu hadis ilmin ve islami ilime sahip olup, farz ibadetleri ve kolayına gelen nafile ibadetleri yerine getiren alimin fazileti açıklamak için gelmiştir. "Âlimin âbide üstünlüğü" kendini ibadete adayan kimseye üstünlüğü, "benim sizin en aşağı derecede olanınıza üstünlüğüm gibidir." Alimin değerinin abidin değerine olan üstünlüğü; Rasûlullah-sallallahu aleyhi ve selem-'in değerinin en az fazilete sahip olan sahabenin değeri ve makamına nisbeti gibidir. Çünkü "sizin en aşağı derecede olanınıza" sözünün muhatabı sahabelerdir. Sonra Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu: "Şüphesiz ki Allah, melekleri, gök ve yer ehli" yeryüzündeki insan, cin ve bütün hayvanlar "hatta hücresindeki karınca" Yani: Yuvasında yaşayan karınca bile "ve hatta balıklar bile insanlara hayrı öğretenlere dua ederler." Burada hayırdan kasıt; dünyada ve ahirette kurtuluşu sağlayan din ilmidir. Allah'ın salatı Meleul-A'la'da kulunu övmesidir. Meleklerin salatı ise kulun bağışlanmasını istemeleridir. Melekler ve bütün mahlukatın kıyamete kadar kendisi için bağışlanmasını isteyip, dua ettiği kimsenin makamından daha üstün makamda kim olabilir. Bundan dolayı ölüm ile sevap hanesi kapanmaz.