Hadith: De voortreffelijkheid van de geleerde boven de aanbidder is als mijn voortreffelijkheid boven de minste onder jullie

عَنْ أَبِي أُمَامَةَ البَاهِلِيِّ رَضيَ اللهُ عنه قَالَ: ذُكِرَ لِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ رَجُلاَنِ أَحَدُهُمَا عَابِدٌ وَالآخَرُ عَالِمٌ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«فَضْلُ العَالِمِ عَلَى العَابِدِ كَفَضْلِي عَلَى أَدْنَاكُمْ»، ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «إِنَّ اللَّهَ وَمَلاَئِكَتَهُ وَأَهْلَ السَّمَوَاتِ وَالأَرَضِينَ حَتَّى النَّمْلَةَ فِي جُحْرِهَا وَحَتَّى الحُوتَ لَيُصَلُّونَ عَلَى مُعَلِّمِ النَّاسِ الخَيْرَ».
[حسن لغيره] - [رواه الترمذي] - [سنن الترمذي: 2685]

Overgeleverd van Aboe Oemaamah al-Bahili — moge Allah tevreden met hem zijn — die zei: Aan de Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) werd melding gemaakt van twee mannen: de één een toegewijde aanbidder, de ander een geleerde. Daarop sprak de Boodschapper van Allah (vrede zij met hem):
"De voortreffelijkheid van de geleerde boven de aanbidder is als mijn voortreffelijkheid boven de minste onder jullie." Vervolgens zei de Boodschapper van Allah (vrede zij met hem): «Voorwaar, Allah, Zijn engelen, de bewoners van de hemelen en de aarde, zelfs de mier in haar hol en de vissen in de zee, allen bidden zij voor degene die de mensen het goede onderwijst."
- [Overgeleverd door At-Tirmidhi] - [Soenan At-Tirmidhi - 2685]

Uitleg

Aan de Profeet (vrede zij met hem) werd verteld over twee mannen: de één bekend om zijn toewijding in aanbidding, de ander om zijn kennis. Er werd gevraagd: wie van hen geniet de hoogste rang?
De Profeet (vrede zij met hem) zei: De voortreffelijkheid van de geleerde die zich verdiept in de goddelijke wetenschappen, deze toepast en onderwijst, weegt zwaarder dan die van de vrome aanbidder die zich volledig toelegt op aanbidding, ook al bezit deze laatste de noodzakelijke kennis die hem persoonlijk verplicht is — zoals de verhevenheid en de eer van de Profeet (vrede zij met hem) uitmunten boven de laagst gerangschikte metgezellen. Vervolgens legde de Profeet (vrede zij met hem) uit waarom dit zo is: "Allah de Verhevene, Zijn engelen, waaronder de dragers van de Troon, de bewoners van de hemelen, de bewoners van de aarde, de mensheid, de djinn en zelfs de dieren bidden allen voor degene die de mensen de kennis van het goede onderwijst; kennis die hen leidt tot verlossing, welzijn en geluk, zowel in dit leven als in het Hiernamaals. Dit omvat zelfs de mier diep in haar schuilplaats onder de aarde en de vissen in de oceanen, waarmee zowel de wezens van het land als van de zee begrepen worden."

De voordelen van de overlevering

1. Een methode van uitnodigen tot de weg van Allah bestaat uit het wekken van verlangen en het geven van sprekende voorbeelden.
2. De immense eer en verheven status van de geleerden die kennis hebben vergaard, ernaar handelen en haar verspreiden.
3. Een oproep om eerbied te betonen aan de geleerden en de studenten van kennis en du'a doen voor hen.
4. Een krachtige aanmoediging om de mensen het goede te onderwijzen, want daarin schuilt hun redding, hun geluk en hun uiteindelijke welslagen.