Hadith: “ការប្រៀបធៀបអ្នកដែលរក្សានូវព្រំដែនច្បាប់របស់អល់ឡោះ និងអ្នកដែលល្មើសនឹងព្រំដែនទាំងនោះ គឺដូចជាក្រុមមួយដែលចាប់ឆ្នោតដើម្បីជិះលើសំពៅមួយ។ អ្នកខ្លះបានទទួលកន្លែងនៅជាន់លើ និងអ្នកខ្លះទៀតនៅជាន់ក្រោម

عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«مَثَلُ القَائِمِ عَلَى حُدُودِ اللَّهِ وَالوَاقِعِ فِيهَا، كَمَثَلِ قَوْمٍ اسْتَهَمُوا عَلَى سَفِينَةٍ، فَأَصَابَ بَعْضُهُمْ أَعْلاَهَا وَبَعْضُهُمْ أَسْفَلَهَا، فَكَانَ الَّذِينَ فِي أَسْفَلِهَا إِذَا اسْتَقَوْا مِنَ المَاءِ مَرُّوا عَلَى مَنْ فَوْقَهُمْ، فَقَالُوا: لَوْ أَنَّا خَرَقْنَا فِي نَصِيبِنَا خَرْقًا وَلَمْ نُؤْذِ مَنْ فَوْقَنَا، فَإِنْ يَتْرُكُوهُمْ وَمَا أَرَادُوا هَلَكُوا جَمِيعًا، وَإِنْ أَخَذُوا عَلَى أَيْدِيهِمْ نَجَوْا، وَنَجَوْا جَمِيعًا».
[صحيح] - [رواه البخاري] - [صحيح البخاري: 2493]

អំពី អាន់នួកម៉ាន ពិន ហ្ពាស្ហៀរ رضي الله عنهما អំពីណាពី ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“ការប្រៀបធៀបអ្នកដែលរក្សានូវព្រំដែនច្បាប់របស់អល់ឡោះ និងអ្នកដែលល្មើសនឹងព្រំដែនទាំងនោះ គឺដូចជាក្រុមមួយដែលចាប់ឆ្នោតដើម្បីជិះលើសំពៅមួយ។ អ្នកខ្លះបានទទួលកន្លែងនៅជាន់លើ និងអ្នកខ្លះទៀតនៅជាន់ក្រោម។ អ្នកដែលនៅជាន់ក្រោម នៅពេលពួកគេត្រូវការដងទឹក គឺពួកគេត្រូវឆ្លងកាត់អ្នកដែលនៅខាងលើពួកគេ។ ពេលនោះ ពួកគេក៏និយាយថា៖ ប្រសិនបើយើងចោះរន្ធនៅផ្នែករបស់ពួកយើងដើម្បីកុំឲ្យរំខានដល់អ្នកនៅខាងលើពួកយើង(វាជាការប្រសើរ)។ ដូចនេះ ប្រសិនបើអ្នកនៅខាងលើបណ្តោយឱ្យពួកគេធ្វើតាមបំណង នោះពួកគេនឹងអន្តរាយទាំងអស់គ្នា។ តែប្រសិនបើពួកគេឃាត់ដៃ(រារាំង)អ្នកទាំងនោះ នោះពួកគេនឹងរួចផុត(ពីគ្រោះថ្នាក់)ទាំងអស់គ្នា”។
[صحيح] - [رواه البخاري] - [صحيح البخاري - 2493]

Explanation

ណាពី ﷺ លោកបានប្រៀបធៀបអ្នកដែលរក្សានូវព្រំដែនច្បាប់របស់អល់ឡោះដែលដើរតាមបទបញ្ជារបស់ទ្រង់ បង្គាប់ប្រើគ្នាឱ្យធ្វើល្អ និងហាមឃាត់គ្នាពីអំពើអាក្រក់ ហើយនិងអ្នកដែលល្មើសនឹងព្រំដែនច្បាប់របស់អល់ឡោះ អ្នកដែលបោះបង់ចោលការធ្វើល្អ និងប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់ ហើយនិងផលប៉ះពាល់របស់វាទៅដល់សុវត្ថិភាពសង្គម គឺប្រៀបដូចជាក្រុមមនុស្សដែលជិះលើសំពៅមួយ។ ពួកគេចាប់ឆ្នោតដើម្បីសម្រេចថា តើនរណាត្រូវអង្គុយនៅផ្នែកខាងលើនៃសំពៅ និងនរណាត្រូវអង្គុយនៅផ្នែកខាងក្រោម។ ពេលនោះ អ្នកខ្លះបានអង្គុយនៅខាងលើ ហើយអ្នកខ្លះទៀតនៅខាងក្រោម។ អ្នកដែលនៅខាងក្រោម នៅពេលដែលពួកគេចង់បានទឹក(ត្រូវការដងទឹក) គឺពួកគេត្រូវដើរកាត់អ្នកដែលនៅខាងលើ(ដើម្បីឡើងទៅដងទឹក)។ ពេលនោះ អ្នកដែលនៅខាងក្រោមបាននិយាយគ្នាថា ប្រសិនបើពួកយើងចោះរន្ធមួយនៅកន្លែងរបស់ពួកយើងនៅផ្នែកខាងក្រោមនេះ នោះពួកយើងអាចដងទឹកពីទីនេះបានដើម្បីកុំឲ្យរំខានដល់អ្នកដែលនៅខាងលើ។ នៅពេលនោះ ប្រសិនបើអ្នកនៅខាងលើទុកបណ្តោយឱ្យពួកគេធ្វើបែបនេះ ទូកច្បាស់ជានឹងលិចទៅជាមួយពួកគេទាំងអស់គ្នាជាមិនខាន។ តែប្រសិនបើពួកគេហាមឃាត់ និងរារាំងអ្នកទាំងនោះមិនឲ្យធ្វើបែបនេះ នោះពួកគេទាំងពីរក្រុមនឹងរួចផុតពីគ្រោះថ្នាក់ទាំងអស់គ្នា។

Benefits from the Hadith

1. សារៈសំខាន់នៃការប្រើគ្នាឲ្យធ្វើអំពើល្អ និងហាមឃាត់គ្នាពីអំពើអាក្រក់ក្នុងការថែរក្សាសុវត្ថិភាពសង្គម។
2. ក្នុងចំណោមវិធីសាស្ត្រនៃការបង្រៀន គឺការប្រើប្រាស់ឧទាហរណ៍ដើម្បីឲ្យកាន់តែងាយយល់តាមរយៈរូបភាពជាក់ស្តែង។
3. ការប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់ជាសាធារណៈដោយគ្មានការហាមឃាត់នាំឱ្យមានផលអាក្រក់ដល់មនុស្សគ្រប់គ្នា។
4. វិនាសកម្មនៃសង្គមមួយ គឺកើតឡើងដោយសារការទុកបណ្តោយឱ្យមនុស្សអាក្រក់បន្តបង្កវិនាសកម្មនៅលើផែនដី។
5. អាកប្បកិរិយាខុសដែលពីចេតនាល្អ គឺមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់លក្ខខណ្ឌនៃទង្វើល្អឡើយ។
6. ទំនួលខុសត្រូវក្នុងសង្គមអ៊ីស្លាម គឺជាការទទួលខុសត្រូវរួមគ្នា ពុំមែនចំពោះតែបុគ្គលណាម្នាក់នោះទេ។
7. ទណ្ឌកម្មនឹងធ្លាក់លើមនុស្សគ្រប់គ្នាព្រោះតែអំពើបាបរបស់ក្រុមណាមួយជាក់លាក់ ប្រសិនបើគ្មានការហាមឃាត់ ឬរារាំងពីអំពើអាក្រក់នោះទេនោះ។
8. អ្នកប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់នឹងបង្ហាញអំពើអាក្រក់ខ្លួនក្នុងទម្រង់នៃអំពើល្អសម្រាប់សង្គម ប្រៀបដូចជាជនពុតត្បុតអញ្ជឹង។