Hadith: “ਤੁਹਾਡੀ ਜੀਭ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾਲ ਭਿਰੀ ਰਹੇ।”
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُسْرٍ رَضِيَ اللَّهِ عَنْهُ قَالَ: أَتَى النَّبِيَّ رَجُلٌ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ! إِنَّ شَرَائِعَ الإِسْلَامِ قَدْ كَثُرَتْ عَلَيْنَا، فَبَابٌ نَتَمَسَّكُ بِهِ جَامِعٌ؟ قَالَ:
«لاَ يَزَالُ لِسَانُكَ رَطْبًا مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ».
وفي رواية: مِنْ حَدِيثِ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: آخِرُ مَا فَارَقْتُ عَلَيْهِ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنْ قُلْتُ: أَيُّ الأَعْمَالِ خَيْرٌ وَأَقْرَبُ إِلَى اللَّهِ؟ قَالَ: «أَنْ تَمُوتَ وَلِسَانُكَ رَطْبٌ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ».
[صحيح] - [رواه أحمد والترمذي وابن ماجه وابن حبان] - [الأربعون النووية: 50]
المزيــد ...
ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਬੁਸਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ: “ਹੇ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ! ਇਸਲਾਮ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰੀਅਤਾਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕੋਈ ਇੱਕ ਰਾਹ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਰੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕੀਏ?”
“ਤੁਹਾਡੀ ਜੀਭ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾਲ ਭਿਰੀ ਰਹੇ।”»
[صحيح] - [رواه أحمد والترمذي وابن ماجه وابن حبان] - [الأربعون النووية - 50]
ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਨਫਲ ਇਬਾਦਤਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਰਕੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਾਸ਼ੀਰ (ਅਸਮਰਥ) ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਨਬੀ ਅਕਰਮ ﷺ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਆਸਾਨ ਅਮਲ ਪੁੱਛਿਆ ਜੋ ਘੱਟ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਵੱਡਾ ਸਵਾਬ ਲੈ ਆਵੇ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਪਕੜ ਸਕੇ ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਉਸ 'ਤੇ ਕਾਇਮ ਰਹੇ।
ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਰਾਹ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਬਾਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਦੀ ਯਾਦ ਨਾਲ ਤਰੀ ਤੇ ਚਲਦੀ ਰਹੇ — ਹਰ ਵੇਲੇ ਤੇ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ।
ਇਸ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: **ਤਸਬੀਹ** (ਸੁਭਾਨ ਅੱਲਾਹ), **ਤਹਮੀਦ** (ਅਲਹਮਦੁ ਲਿੱਲਾਹ),**ਤਕਬੀਰ** (ਅੱਲਾਹੁ ਅਕਬਰ), **ਤਲਬਿ ਮਗ਼ਫ਼ਿਰਤ** (ਅਸਤਗਫ਼ਿਰੁੱਲਾਹ), **ਦੁਆ**, ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਯਾਦ।
Benefits from the Hadith
- ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਯਾਦ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਦੀ ਫ਼ਜ਼ੀਲਾ (ਗੁਣ):
- ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਵੱਡੀ ਰਹਿਮਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਵਾਬ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਸਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
- ਨੇਕੀਆਂ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਦੇ ਦਰਵਾਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਜਦੋਂ ਜ਼ਬਾਨ ਨਾਲ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਸਬੀਹ, ਤਹਮੀਦ, ਤਹਲੀਲ, ਤਕਬੀਰ ਆਦਿ ਵੱਧ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਦਿਲ ਵੀ ਉਸ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਈ ਨਫਲੀ ਇਬਾਦਤਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਹਜ਼ੂਰ ﷺ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਨਾਸਿਬ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।