हदीस: जब मानिसहरूले अत्याचारीलाई अन्याय गरेको देख्छन् र उसलाई रोक्दैनन् भने सम्भव छ अल्लाहले ती सबै मानिसहरूमाथि आफ्नो दण्ड पठाउनेछ ।

عَنْ أَبِي بَكْرٍ الصِّدِّيقِ رضي الله عنه أَنَّهُ قَالَ: أَيُّهَا النَّاسُ، إِنَّكُمْ تَقْرَؤُونَ هَذِهِ الآيَةَ: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ لاَ يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ}، وَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:
«إِنَّ النَّاسَ إِذَا رَأَوْا الظَّالِمَ فَلَمْ يَأْخُذُوا عَلَى يَدَيْهِ أَوْشَكَ أَنْ يَعُمَّهُمُ اللَّهُ بِعِقَابٍ مِنْهُ».
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي والنسائي في الكبرى وابن ماجه وأحمد] - [سنن الترمذي: 2168]

अबू-बकर सिद्दीक (रजियल्लाहु अन्हु) ले बयान गरेका छन्, उनले भने: हे मानिसहरू! तपाईंहरु यो आयत पढ्नुहुन्छ: {हे मुमिनहरू, आफ्नो पर्वाह गर्नु, यदि तिमीहरू मार्गनिर्देशित छौ भने पथभ्रष्टहरूले तिमीहरूलाई कुनै हानि गर्ने छैनन्} । मैले रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्दै गरेको सुनेको छु, उहाँले भन्नुभयो:
"जब मानिसहरूले अत्याचारीलाई अन्याय गरेको देख्छन् र उसलाई रोक्दैनन् भने सम्भव छ अल्लाहले ती सबै मानिसहरूमाथि आफ्नो दण्ड पठाउनेछ ।"
[सही] - [अबू दाउद, तिर्मीजी र निसाईले कुब्रामा र इब्ने माजह तथा अहमदले वर्णन गरेका छन्] - [सुनन् तिर्मिजी - 2168]

व्याख्या

अबू-बकर सिद्दीक (रजियल्लाहु अन्हु) ले बयान गरेका छन् : मानिसहरूले यो आयत पढ्छन्:
{हे मुमिनहरू, आफ्नो पर्वाह गर्नु, यदि तिमीहरू मार्गनिर्देशित छौ भने पथभ्रष्टहरूले तिमीहरूलाई कुनै हानि गर्ने छैनन्} [अल-माइदह: १०५] ।
यो आयातबाट केही मानिसहरूले के बुझ्छन् भने मानिसले केवल आफ्नो सुधार गर्नु पर्याप्त छ । त्यसपछि कोही गलत काम गर्छ भने उसलाई कुनै हानि हुने छैन र उनीहरूलाई असल कुराको आज्ञा दिने र नराम्रो कुराबाट रोक्ने उसको जिम्मेवारी होइन!
सुन, कुरा त्यस्तो होइन, यो उनीहरूको भ्रम मात्र हो । उनले नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्दै गरेको सुने: जब मानिसहरूले अत्याचारीलाई अन्याय गरेको देख्छन् र रोक्न सक्ने शक्ति हुँदाहुँदै पनि रोक्दैनन् भने अल्लाहले अन्याय गर्ने र मौन बस्ने सबैलाई सजाय दिने सम्भावना हुन्छ ।