ሓዲሥ: እነርሱን ያገኛቸው አምሳያ እንዳያገኛችሁ ያሰጋልና እያለቀሳችሁ ካልሆነ በቀር እነዚያ ነፍሳቸውን ወደበደሉ ሰዎች መኖሪያ እንዳትገቡ።

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ رَضيَ اللهُ عنهُما قَالَ: مَرَرْنَا مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى الْحِجْرِ، فَقَالَ لَنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«لَا تَدْخُلُوا مَسَاكِنَ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ، إِلَّا أَنْ تَكُونُوا بَاكِينَ؛ حَذَرًا أَنْ يُصِيبَكُمْ مِثْلُ مَا أَصَابَهُمْ» ثُمَّ زَجَرَ فَأَسْرَعَ حَتَّى خَلَّفَهَا.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 2980]

ከዐብደላህ ቢን ዑመር ረዲየሏሁ ዐንሁማ - አላህ መልካም ሥራቸውን ይውደድላቸውና - እንደተላለፈው እንዲህ አሉ: «ከአላህ መልክተኛ ሶለሏሁ ዐለይሂ ወሰለም -የአላህ ሶላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈንና - ጋር በሒጅር በኩል አለፍን። የአላህ መልክተኛም ሶለሏሁ ዐለይሂ ወሰለም -የአላህ ሶላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈንና - ለኛ እንዲህ አሉን:
"እነርሱን ያገኛቸው አምሳያ እንዳያገኛችሁ ያሰጋልና እያለቀሳችሁ ካልሆነ በቀር እነዚያ ነፍሳቸውን ወደበደሉ ሰዎች መኖሪያ እንዳትገቡ።" ከዚያም ግመላቸውን አንቀሳቀሱና አልፈዋት እስኪሄድ ድረስ በፍጥነት ተጓዙ።»
[ሶሒሕ ነው።] - [ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል።] - [ሶሒሕ ሙስሊም - 2980]

ትንታኔ

ነቢዩ ሶለሏሁ ዐለይሂ ወሰለም -የአላህ ሶላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈንና - በሠሙዶች መኖሪያ በኩል ሲያልፉ ወደዚህ መንደር የሚገባ ሰው እነርሱ ላይ የደረሰውን በማስተንተን እያለቀሰ ካልሆነ በቀር ነፍሳቸውን ወደበደሉ ሰዎች መንደር ከመግባት ወይም ከመምጣት ከለከሉ። ይህም እነርሱን እንዳገኛቸው አይነት ቅጣት እንዳያገኘው ስለሚያሰጋ ነው። ቀጥለው እንስሳቸውን በጩኸት አስነስተው አልፈው እስኪሄዱ ድረስ ፈጥነው ተጓዙ።

ከሐዲሱ የምንጠቀማቸው ቁምነገሮች

1. አላህ ያጠፋቸውን ሰዎች ሁኔታ ማስተንተን እንደሚገባ፤ እነርሱ የወደቁበትን ወንጀል ከመፈፀምም መጠንቀቅ እንደሚገባ፤ ተአምራቶችን ከማስተንተን መዘናጋትን መጠንቀቅ እንደሚገባ እንረዳለን።
2. ዘወትር ማልቀስ ስለማይችልና በዚህ ሁኔታ ካልሆነ በቀር ቦታው ላይ መቆየትም ስለተከለከለ የተቀጡ ሰዎች መንደር ላይ ከነርሱ በኋላ ማንም አይኖርበትምም ሀገር ተደርጋም አትያዝም።
3. ነወዊይ እንዲህ ብለዋል: "ይህ ሐዲሥ በበዳዮች መንደርና በተቀጡ አካባቢዎች በሚታለፍ ጊዜ አላህን መፍራት እንደሚገባ ያነሳሳል። የዝሆኑ ባለቤቶች የጠፉበት በሆነው በዋዲ ሙሐሲር በኩል የሚያልፍም ልክ እንደዚሁ መፍጠን ይገባዋል። በእንደዚህ አይነት አካባቢዎች የሚያልፍ ሰው አላህን ማሰብ፣ መፍራት፣ ማልቀስ፣ ከነርሱና ከሞቱበት ስፍራ ትምህርት መውሰድ፣ ከዚህም አይነት ቅጣት የአላህን ጥበቃ መጠየቅ ይገባዋል።"
4. ክልከላውና ማስጠንቀቂያው የሠሙድ ህዝቦችና ሌሎችንም እንደነሱ ያሉ ቅጣት የወረደባቸውን አካባቢዎች ያጠቃልላል።
5. እነዚህን ስፍራዎችና መሬቶች ለመዝናኛነት፣ ለመደሰቻነትና ለመሳሰሉት አላማዎች መያዝ መከልከሉን እንረዳለን።