නබි වදන: ඔබට අප සලාම් කිව යුත්තේ කෙසේ දැයි සැබැවින්ම අල්ලාහ් අපට උගන්වා ඇත. නමුත් ඔබ වෙත අපි සලවාත් (ආශිර්වාද) පැවසිය යුත්තේ කෙසේ ද? එවිට එතුමා නුඹලා “අල්ලාහුම්ම සල්ලි අලා මුහම්මදින් වඅලා ආලි මුහම්මදින් කමා සල්ලෙයිත අලා ඉබ්රාහීම ඉන්නක හමීදුන් මජීද්, වබාරික් අලා මුහම්මදින් වඅලා ආලි මුහම්මදින් කමා බාරක්ත අලා ඉබ්රාහීම ඉන්නක හමීදුන් මජීද්.” යනුවෙන් පවසනු යැයි පැවසූහ.

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى قَالَ: لَقِيَنِي كَعْبُ بْنُ عُجْرَةَ، فَقَالَ: أَلاَ أُهْدِي لَكَ هَدِيَّةً؟

إِنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خَرَجَ عَلَيْنَا، فَقُلْنَا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَدْ عَلِمْنَا كَيْفَ نُسَلِّمُ عَلَيْكَ، فَكَيْفَ نُصَلِّي عَلَيْكَ؟ قَالَ: «فَقُولُوا: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ».
[صحيح] - [متفق عليه]

අබ්දුර් රහ්මාන් ඉබ්නු අබූ ලයිලා විසින් වාර්තා කරන ලදී. කඃබ් ඉබ්නු උජ්රා තුමා මා මුණ ගැසී මම ඔබට ත්යාගයක් පිරිනැමිය යුතු නොවේ ද? යැයි විමසා සිටියේය. පසුව සැබැවින්ම නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා අප වෙත පැමිණියේය. එවිට අපි අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! ඔබට අප සලාම් කිව යුත්තේ කෙසේ දැ?යි සැබැවින්ම අල්ලාහ් අපට උගන්වා ඇත. නමුත් ඔබ වෙත අපි සලවාත් (ආශිර්වාද) පැවසිය යුත්තේ කෙසේ ද? එවිට එතුමා නුඹලා "c2">“අල්ලාහුම්ම සල්ලි අලා මුහම්මදින් වඅලා ආලි මුහම්මදින් කමා සල්ලෙයිත අලා ඉබ්රාහීම ඉන්නක හමීදුන් මජීද්, වබාරික් අලා මුහම්මදින් වඅලා ආලි මුහම්මදින් කමා බාරක්ත අලා ඉබ්රාහීම ඉන්නක හමීදුන් මජීද්.” (අහෝ දෙවියනි! ඉබ්රාහීම් තුමා වෙත ඔබ ආශිර්වාද කළාක් මෙන් මුහම්මද් හා ඔහුගේ පවුලේ ඥාතීන්හට ආශිර්වාද කරත්වා! සැබැවින්ම ඔබ ප්රශංසාලාබීය. කීර්තිමත්ය. ඉබ්රාහීම් තුමා වෙත ඔබ සමෘද්ධිය ඇති කළාක් මෙන් මුහම්මද් හා මුහම්මද්ගේ පවුලේ ඥාතීන්හට සමෘද්ධිය ලබා දෙත්වා! සැබැවින්ම ඔබ ප්රශංසාලාබීය. කීර්තිමත්ය.) යනුවෙන් පවසනු යැයි පැවසූහ.

الملاحظة

كتبتم( قد علمنا الله ) وجلتموها بلا تشديد على اللام ؛ فهل يصح ضبطها بلا تشديد كما هي ، أم أنها بالتشديد ؟.

النص المقترح لا يوجد...

පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - බුහාරි හා මුස්ලිම් හි වාර්තා වී ඇත.

විවරණය

අල්ලාහ් අබියස උතුම් වූ නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ කරුණ හා එතුමාගේ උසස් නිලය ගැන තහවුරු කරමින් මෙම හදීසය සඳහන් වී ඇත. උදාර තාබිඊන් වරයකු මෙන්ම ඔවුන් අතර සිටි විද්වතකු වන අබ්දුර් රහ්මාන් ඉබ්නු අබී ලයිලා තුමා නබිසහගාමියෙකු වූ කඃබ් ඉබ්නු උජ්රා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමාව මුණ ගැසුණේය. එවිට කඃබ් තුමා: ඔබට මම ත්යාගයක් පිරිනැමිය යුතු නොවේදැයි විමසීය. එලෙස පිරිනමන ත්යාග අතරින් වඩාත් උතුම් වූයේ ප්රඥාව හා ආගමික දැනුම පිළිබඳ කරුණු පිරිනැමීමය. එම වටිනා ත්යාගය ගැන අබ්දුර් රහ්මාන් තුමා සතුටට පත්ව ‘එසේය එය මට පිරිනමන්නැ’යි පවසා සිටියේය. එවිට කඃබ් තුමා මෙසේ පැවසීය. නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා අප වෙත පිටත්ව පැමිණියහ. එවිට අපි අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! අප ඔබට සලාම් පැවසිය යුත්තේ කෙසේදැ?යි ඔබ අපට උගන්වා ඇත. නමුත් ඔබට අප සලවාත් පැවසිය යුත්තේ කෙසේද? එවිට එතුමාණෝ මෙසේ පවසන්නැයි කියා අපේක්ෂිත සලාවත් පැවසීමේ ස්වරූපය මෙනෙහි කළහ. ඉන් අදහස් වන්නේ නබි මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාට හා එතුමාගේ පවුලට අයත් හිතවතුන්ට ආශිර්වාදය කිරීමය. ඔවුන් වනාහි එතුමාට වඩාත් සමීප වූ එතුමාගේ දහම පිළිපැද්දා වූ දේවත්වය විශ්වාස කළවුන් වූවෝය. එමෙන්ම නබිවරුන්ගේ පියා වන ඉබ්රාහීම් තුමා හා ඉබ්රාහීම් තුමාගේ පවුලට අයත් හිතවතුන්ට ආශිර්වාද පතන්නාක් මෙන්ම එහි සමෘද්ධිය හා අධිකත්වය සඳහා මෙම සලාවතය පැවසීමය. ඔවුන් නබිවරුන් වෙති. එතුමාගෙන් පසු පැමිණි දැහැමියෝ වෙති. තවද ඉබ්රාහීම්ගේ පවුලට හිමි වූ සමෘද්ධිය මෙන් මුහම්මද් හා මුහම්මද්ගේ පවුලටත් යහපත වර්ධනය කරන දෙන් මෙන් කරන පැතීමය. සැබැවින් අල්ලාහ් අධික ප්රශංසාලාභීය. කීර්තිය ඇත්තාය. පිරිනමන්නාට සමීපයෙන් සිටීමත් ලබන්නාට සමෘද්ධිය ඇති කිරීමත් ඔහුගේ ගුණාංග අතරින් වෙයි. බුහාරි හා මුස්ලිම් හි සඳහන් පරිදි සැබැවින්ම නබි මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා මැවීම් අතර ශ්රේෂ්ඨතම මැවීම වන්නේය. විද්වතුන්ගේ පැහැදිලි කිරීම් අනුව සමාන කරනු ලැබූ දෑ කවර දෙයකින් සමාන කළේ ද ඊට වඩා තරාතිරමෙන් අඩු බවය. එසේ සමාන කිරීමේ අරමුණ නබිවරුන් ඉදිරියේ ඇති ගුණාංග සමග එතුමාණන්ව එකතු කිරීමය. එසේ නම් මුහම්මද් හා එතුමාගේ පවුලට සලවාත් පැවසීම ඉබ්රාහීම් හා ඔහුගේ පවුලට සලවාත් පැවීසම මෙන් විය යුතු යැයි අල්ලාහ්ගෙන් පැතිය හැක්කේ කෙසේ ද? එබැවින් ඉබ්රාහීම්ගේ පවුල යනුවෙන් එතුමාගෙන් පසු සියලු නබිවරුන් යැයි පවසනු ලැබීම වඩාත් යහපත්ය. අපගේ නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්ද ඔවුන් අතරින් කෙනෙකි. ඒ අනුව අදහස් කරනුයේ ඉබ්රාහීම් තුමාගෙන් පැවත ආ සියලු නබිවරුන් වෙන්වෙන් වූ ආශිර්වාදය මෙන් නබි තුමාණන් හා එතුමාගේ පිරිසට පැතීමය. සැබැවින්ම ඒ සියල්ලම පැවසීම නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාණන්ට පවසන සලවාත් අතරින් උතුම් වන්නේය. මැනවින් දන්නා අල්ලාහ්ය.