حدیث: موږ د رسول الله صلی الله علیه وسلم سره پیشلمی وکړ، بیا لمانځه ته پاڅېده، ما وویل: د اذان او پیشلمي تر منځه څومره وخت و؟ هغه وویل: د پنځوس آیتونو په اندازه

عَنْ زَيْدِ بْنِ ثَابِتٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:
تَسَحَّرْنَا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، ثُمَّ قَامَ إِلَى الصَّلاةِ، قُلْتُ: كَمْ كَانَ بَيْنَ الأَذَانِ وَالسَّحُورِ؟ قَالَ: قَدْرُ خَمْسِينَ آيَةً.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1921]

د زید بن ثابت رضي الله عنه څخه روایت دی وایې چې:
موږ د رسول الله صلی الله علیه وسلم سره پیشلمی وکړ، بیا لمانځه ته پاڅېده، ما وویل: د اذان او پیشلمي تر منځه څومره وخت و؟ هغه وویل: د پنځوس آیتونو په اندازه.
[صحيح] - [متفق علیه دی ( بخاري اومسلم دواړو روایت کړی دی)] - [صحیح بخاري - 1921]

تشریح

ځینو صحابه کرامو د رسول الله صلی الله علیه وسلم سره پیشلمی وکړ چې بیا رسول الله صلی الله علیه وسلم د سهار لمانځه ته پاڅېده. نو انس زید بن ثابت رضي الله عنه ته وویل چې: د اذان او د پیشلمي د پای تر منځ څومره وخت و؟ نو زید رضي الله عنه وویل: لکه د پنځوس درمیانه آیتونو د لوستلو په اندازه، نه اوږده او نه لنډ آیتونه، نه په ډېره تیزۍ او نه په ډېر کرار سره.

د حديث له ګټو څخه

1. وروستي وخت ته د پیشلمي وروسته کوو غوره والی؛ او کله یې چې وروسته کړي نو بدن ته یې د ورځې په اوږدو کې ګټه ډېره وي.
2. صحابه کرام په رسول الله صلی الله علیه وسلم راټولېدو ته لیواله وو چې زده کړه ترې وکړي.
3. له خپلو اصحابو سره د رسول الله صلى الله عليه وسلم ښه سلوک، چې له هغوی سره به یې یو ځای خوراک کاوه.
4. د روژې نیولو وخت د سهار راختل دي.
5. د هغه دا وینا چې: (د اذان او پیشلمي تر منځ څومره وخت و) نو مراد ترې د پیشلمي او اقامت تر منځ وخت دی؛ لکه څنګه چې په بل حدیث کې فرمایي چې: "د پیشلمي د خلاصېدو او په لمانځه کې د داخلېدو تر منځ څومره واټن و"، او حدیثونه یو بل تشریح کوي.
6. مهلب ویلي: په دې کې د بدن د اعمالو له مخې د وخت اټکل دی، او عربو به وختونه د کارونو له مخې ټاکل، لکه څرنګه چې وايي: د مېږې د لوشلو په اندازه، د اوښ د حلالې په اندازه، نو زید بن ثابت رضی الله عنه دې ته په لېدو ترې د قراءت د اندازې وخت واخیست؛ دا په دې دلالت کوي چې هغه وخت؛ د عبادت وخت په تلاوت سره اندازه کېده، او که چیرته یې له عمل پرته په څه سره اندازه ګیري کوله نو داسې به یې ویلي و چې: د یوې درجې په اندازه او یا د ساعت دریېمه او پنځمه برخه.
7. ابن ابی جمرة ویلي: رسول الله صلی الله علیه وسلم دې ته لیدل چې کوم یو یې د امت له وسې پوره دی؛ ځکه که چېرته هغه پېشلمی نه و کړی نو خامخا به یې صحابه و پيروي کړې وه او ځینو ته به دا سخته تمامه شوې وه، او که چېرته یې په نیمه شپه کې پېشلمی کړی و نو بیا به هم ځینو هغو ته سخته وه چې خوب پرې غلبه کوله، نو کېدی شي له امله یې ترې د سهار لمونځ پاتې شوی وی او یا به یې مبارزې ته اړتیا درلوده چې ویښ پاتې شي.