Hadith: ਅਸੀਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਸਹਰੀ ਕੀਤੀ, ਫਿਰ ਉਹ ਨਮਾਜ ਲਈ ਖੜੇ ਹੋਏ। ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ: ਅਜ਼ਾਨ ਅਤੇ ਸਹਰੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਸੀ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਪੰਜਾਹ ਆਇਤਾਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਮਾਂ।
عَنْ زَيْدِ بْنِ ثَابِتٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:
تَسَحَّرْنَا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، ثُمَّ قَامَ إِلَى الصَّلاةِ، قُلْتُ: كَمْ كَانَ بَيْنَ الأَذَانِ وَالسَّحُورِ؟ قَالَ: قَدْرُ خَمْسِينَ آيَةً.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1921]
المزيــد ...
ਜ਼ੈਦ ਬਿਨ ਥਾਬਿਤ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਕਿਹਾ:
ਅਸੀਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਸਹਰੀ ਕੀਤੀ, ਫਿਰ ਉਹ ਨਮਾਜ ਲਈ ਖੜੇ ਹੋਏ। ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ: ਅਜ਼ਾਨ ਅਤੇ ਸਹਰੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਸੀ?
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਪੰਜਾਹ ਆਇਤਾਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਮਾਂ।
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 1921]
ਕੁਝ ਸਹਾਬਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਸਹਰੀ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਫਜ਼ਰ ਦੀ ਨਮਾਜ ਲਈ ਖੜੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਅਨਸ ਨੇ ਜੈਦ ਬਿਨ ਸਾਬਿਤ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ: ਅਜ਼ਾਨ ਅਤੇ ਸਹਰੀ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਿਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਸੀ? ਜ਼ੈਦ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਹ ਮਿਆਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਹ ਆਇਤਾਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਨਾ ਬਹੁਤ ਲੰਬਾ, ਨਾ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ, ਨਾ ਤੇਜ਼ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੇ ਨਾ ਧੀਮੀ।
Benefits from the Hadith
- ਸਹਰੀ ਨੂੰ ਫਜ਼ਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇਰ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਵਧੀਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਉਸਦਾ ਨੁਫ਼ੂਜ਼ ਵੱਧਦਾ ਹੈ।
- ਸਹਾਬਿਆਂ ਦੀ ਨਬੀ ﷺ ਨਾਲ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਲਗਨ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਸਕਣ।
- ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਆਪਣੇ ਸਹਾਬਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿੱਠੀ ਅਤੇ ਪਿਆਰੀ ਬਾਤਚੀਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਖਾਂਦੇ ਸਨ।
- ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਮਸਾਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਫਜ਼ਰ ਦਾ ਉਗਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਜਦੋਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ: "ਅਜ਼ਾਨ ਅਤੇ ਸਹਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਸੀ"، ਤਾਂ ਮੁਰਾਦ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਹਰੀ ਅਤੇ ਇਮਾਮ ਦੀ ਇਮਾਮਤ (ਇਕਾਮਤ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਹਾਦੀਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ: "ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਰੀ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਅਤੇ ਨਮਾਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਸੀ"। ਹਾਦੀਸ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਮੁਹੱਲਬ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਸ ਹਾਦੀਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਵਕਤ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਈ ਹੈ। ਅਰਬ ਲੋਕ ਵੀ ਵਕਤ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਲਗਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ: "ਇੱਕ ਭੇੜ ਦਾ ਦੁੱਧਣ ਦਾ ਸਮਾਂ", ਜਾਂ "ਜਜ਼ੂਰ (ਜਾਨਵਰ) ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ"।ਜ਼ੈਦ ਬਨ ਥਾਬਿਤ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਤਲਾਵਤ (ਕੁਰਾਨ ਦੀ ਤਲਾਵਤ) ਨਾਲ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣ ਵੱਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਂ ਇਬਾਦਤ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ।ਜੇਕਰ ਉਹ ਵਕਤ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕੰਮ ਨਾਲ ਮਾਪਦੇ ਤਾਂ ਉਹ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਕਹਿੰਦੇ: "ਇੱਕ ਸੀੜੀ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਸਮਾਂ" ਜਾਂ "ਘੰਟੇ ਦਾ ਤਿਹਾਈ ਜਾਂ ਪੰਜਵਾਂ ਹਿੱਸਾ"।
- ਇਬਨ ਅਬੀ ਜਮਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਨਬੀ ﷺ ਆਪਣੀ ਉਮਮਤ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਅਤੇ ਉਹੀ ਕਰਦੇ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਹੁੰਦਾ। ਜੇ ਉਹ ਸਹਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਰਾਤ ਦੇ ਅੰਧੇਰੇ ਵਿੱਚ ਸਹਰੀ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਵੀ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੀਂਦ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ, ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਉਠਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਜਾਂ ਜਾਗਣ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਲਗਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ।