Hadith: អំពី អាប់ទុលឡោះ ពិន អាំរ៍ رضي الله عنهما បាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖||“លក្ខណៈបួនយ៉ាង ជនណាមានលក្ខណៈទាំងបួននេះ គេគឺជាអ្នកពុតត្បុតយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ហើយប្រសិនបើគេមានលក្ខណៈណាមួយក្នុងចំណោមលក្ខណៈទាំងនេះ គឺគេមានលក្ខណៈមួយនៃភាពពុតត្បុត រហូតដល់គេបោះបង់វាចោលគឺ អ្នកដែលនៅពេលណាគេនិយាយ គឺគេកុហក នៅពេលដែលគេសន្យា គឺគេក្បត់ពាក្យសន្យា នៅពេលដែលគេឈ្លោះប្រកែកគ្នា គេបែរចេញ(ពីភាពត្រឹមត្រូវ) ហើយនៅពេលដែលគេចុះកិច្ចសន្យា គឺគេបំពាន”។

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو رضي الله عنهما قال: قال رَسولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«أَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ كَانَ مُنَافِقًا، وَإِنْ كَانَتْ خَصْلَةٌ مِنْهُنَّ فِيهِ كَانَتْ فِيهِ خَصْلَةٌ مِنَ النِّفَاقِ حَتَّى يَدَعَهَا: مَنْ إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ، وإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ، وإذَا خَاصَمَ فَجَرَ، وَإِذَا عَاهَدَ غَدَرَ».
[صحيح] - [رواه البخاري ومسلم] - [الأربعون النووية: 48]

អំពី អាប់ទុលឡោះ ពិន អាំរ៍ رضي الله عنهما បាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“លក្ខណៈបួនយ៉ាង ជនណាមានលក្ខណៈទាំងបួននេះ គេគឺជាអ្នកពុតត្បុតយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ហើយប្រសិនបើគេមានលក្ខណៈណាមួយក្នុងចំណោមលក្ខណៈទាំងនេះ គឺគេមានលក្ខណៈមួយនៃភាពពុតត្បុត រហូតដល់គេបោះបង់វាចោលគឺ អ្នកដែលនៅពេលណាគេនិយាយ គឺគេកុហក នៅពេលដែលគេសន្យា គឺគេក្បត់ពាក្យសន្យា នៅពេលដែលគេឈ្លោះប្រកែកគ្នា គេបែរចេញ(ពីភាពត្រឹមត្រូវ) ហើយនៅពេលដែលគេចុះកិច្ចសន្យា គឺគេបំពាន”។
[صحيح] - [رواه البخاري ومسلم] - [الأربعون النووية - 48]

Explanation

ណាពី ﷺ លោកបានព្រមានអំពីលក្ខណៈបួនយ៉ាងដែលប្រសិនបើលក្ខណៈទាំងនេះមានក្នុងខ្លួនជនមូស្លីមណាម្នាក់ នោះគេនឹងមានលក្ខណៈស្រដៀងបំផុតទៅនឹងពួកពុតត្បុត(មូណាហ្វិក)។ នេះគឺសំដៅលើអ្នកដែលតែងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវលក្ខណៈទាំងនេះជាចរិតលក្ខណៈរបស់ខ្លួន ពុំមែនសំដៅលើអ្នកដែលធ្វើវាម្តងម្កាលនោះទេ។ លក្ខណៈទាំងនោះគឺ៖
ទីមួយ៖ នៅពេលដែលគេនិយាយ គេមានចេតនាកុហក មិនពោលពាក្យពិតនោះឡើយ។
ទីពីរ៖ នៅពេលដែលគេចុះកិច្ចសន្យា គឺគេមិនបំពេញតាមកិច្ចសន្យានោះឡើយ ហើយក្បត់ដៃគូរបស់ខ្លួន។
ទីបី៖ នៅពេលដែលគេសន្យាលើរឿងអ្វីមួយ គេមិនរក្សាការសន្យានោះឡើយ ហើយបំពានវាថែមទៀត។
ទីបួន៖ នៅពេលដែលគេឈ្លោះប្រកែកគ្នា និងមិនយល់ស្របជាមួយនរណាម្នាក់ គេគេប្រកែកយ៉ាងគឃ្លើន ងាកចេញពីការពិត ព្យាយាមបដិសេធនិងបោកបញ្ឆោត និយាយមិនពិត និងភូតភរ។
ភាពពុតត្បុត គឺជាការបង្ហាញចេញមកខាងក្រៅផ្ទុយពីអ្វីដែលលាក់នៅក្នុងចិត្ត ហើយអត្ថន័យនេះ គឺមាននៅក្នុងខ្លួនអ្នកដែលមានលក្ខណៈទាំងនេះ។ ភាពពុតត្បុងរបស់គេ គឺចំពោះអ្នកដែលគេនិយាយជាមួយ អ្នកដែលគេសន្យាជាមួយ អ្នកដែលទុកចិត្តមកលើគេ អ្នកដែលគេឈ្លោះប្រកែកជាមួយ និងអ្នកដែលគេធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយ តែពុំមែនមានន័យថា គេជាអ្នកពុតត្បុត(មូណាហ្វិក)ក្នុងសាសនាអ៊ីស្លាមដោយបង្ហាញខាងក្រៅថាជាអ្នកឥស្លាម ហើយលាក់ទុកនូវភាពគ្មានជំនឿផ្នែកខាងក្នុងនោះឡើយ។ ជនណាដែលមានលក្ខណៈណាមួយក្នុងចំណោមលក្ខណៈទាំងនេះ គឺគេមានលក្ខណៈមួយក្នុងចំណោមលក្ខណៈនៃភាពពុតត្បុត រហូតដល់គេបោះបង់វាចោល។

Benefits from the Hadith

1. បញ្ជាក់ពីសញ្ញាសម្គាល់មួយចំនួនរបស់ពួកពុតត្បុតដើម្បីបន្លាចនិងព្រមានមិនឱ្យធ្លាក់ចូលក្នុងលក្ខណៈទាំងនេះ។
2. អត្ថន័យនៃហាទីស្ហនេះមានន័យថា លក្ខណៈទាំងនេះ គឺជាលក្ខណៈនៃភាពពុតត្បុត ហើយអ្នកដែលមានលក្ខណៈទាំងនេះ គឺស្រដៀងនឹងពួកពុតត្បុត និងជាមនុស្សដែលមានចរិតលក្ខណៈដូចពួកគេ ពុំមែនមានន័យថា គេជាអ្នកពុតត្បុតក្នុងសាសនាអ៊ីស្លាមដោយបង្ហាញខាងក្រៅថាជាអ្នកឥស្លាម ហើយលាក់ទុកនូវភាពគ្មានជំនឿផ្នែកខាងក្នុងនោះឡើយ។ អ្នកខ្លះនិយាយថាហាទីស្ហនេះមានគោលបំណងសំដៅទៅលើអ្នកដែលតែងតែមានចរិតលក្ខណៈទាំងនេះក្នុងខ្លួន ដោយពួកគេមើលស្រាលនិងមិនយកចិត្តទុកដាក់លើរឿងទាំងនេះឡើយ។ ជាការពិតណាស់ បុគ្គលបែបនេះ ភាគច្រើនគឺជាមនុស្សដែលខូចគោលជំនឿ។
3. អ៊ីម៉ាំ អាល់ហ្គហ្សាលី បាននិយាយថា៖ គោលការណ៍នៃសាសនាកំណត់លើបីយ៉ាងគឺ៖ ពាក្យសម្ដី ទង្វើ និងចេតនា(នៀត) ។ លោកបានចង្អុលបង្ហាញថា ការខូចខាតនៃពាក្យសម្ដី គឺតាមរយៈការកុហក ការខូចខាតនៃទង្វើ គឺតាមរយៈការក្បត់ និងការខូចខាតនៃចេតនា គឺតាមរយៈការបំពានពាក្យសន្យា ចំណែកការមិនរក្សាពាក្យសន្យាមិនត្រូវបានបន្ទោសទេ លុះត្រាតែគេមានចេតនាចង់បំពាននៅក្នុងពេលធ្វើកិច្ចសន្យានោះ។ តែប្រសិនបើគេមានចេតនារក្សាពាក្យសន្យា តែក្រោយមកមានឧបសគ្គ ឬមានការផ្លាស់ប្តូរគំនិត នេះមិនមែនជាទម្រង់នៃការពុតត្បុតទេ។
4. ភាពពុតត្បុតមានពីរប្រភេទ៖ ទីមួយ. ភាពពុតត្បុតផ្នែកគោលជំនឿដែលធ្វើឱ្យជននោះចេញពីសេចក្តីជំនឿ នោះគឺការបង្ហាញមកខាងក្រៅថា ខ្លួនជាមូស្លីម តែលាក់ទុកនូវភាពគ្មានជំនឿ។ ទីពីរ. ភាពពុតត្បុតផ្នែកទង្វើ នោះគឺការប្រដូចខ្លួននឹងពួកពុតត្បុតចំពោះចរិតលក្ខណៈរបស់ពួកគេ។ នេះមិនធ្វើឱ្យជននោះចេញពីសេចក្តីជំនឿឡើយ ប៉ុន្តែវាជាបាបកម្មធំមួយក្នុងចំណោមបាបកម្មធំទាំងឡាយ។
5. អ៊ិពនូហាជើរ បាននិយាយថា៖ សាសនវិទូឥស្លាមបានឯកភាពគ្នាថា ជនណាដែលមានជំនឿពិតប្រាកដទាំងនៅក្នុងចិត្ត និងចំពោះពាក្យសម្តីរបស់ខ្លួន ហើយបានប្រព្រឹត្តទង្វើទាំងនេះ គឺមិនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអ្នកគ្មានជំនឿនោះទេ ហើយក៏មិនមែនជាអ្នកពុតត្បុត(មូណាហ្វិក)ដែលនឹងស្ថិតក្នុងឋាននរកជាអមតៈនោះដែរ។
6. អ៊ីម៉ាំ អាន់ណាវ៉ាវី បាននិយាយថា៖ សាសនវិទូឥស្លាមមួយក្រុមបាននិយាយថា៖ អត្ថន័យរបស់វា គឺសំដៅលើពួកពុតត្បុតដែលរស់នៅក្នុងសម័យកាលណាពី ﷺ ដែលបានអះអាងពីសេចក្តីជំនឿរបស់ខ្លួន តែវាគ្រាន់តែជាការកុហករបស់ពួកគេ។ ពួកគេត្រូវបានគេជឿទុកចិត្តលើសាសនារបស់ពួកគេ តែពួកគេបានក្បត់។ ពួកគេសន្យាថានឹងការពារសាសនា និងការគាំទ្រវា តែបយកគេបានបំពានលើការសន្យារបស់ពួកគេ។ ហើយពួកគេបានប្រព្រឹត្តអំពើអសីលធម៌ និងបោកប្រាស់នៅក្នុងជម្លោះរបស់ពួក។