Hadis: İnsanlar oruçlarını açmakta acele ettikleri sürece, hayır üzerine olmaya devam ederler

عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«لَا يَزَالُ النَّاسُ بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا الْفِطْرَ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 1098]

Bu tercümenin daha fazla incelenmesi ve araştırılması gerekiyor.

Sehl b. Sa'd -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
«İnsanlar oruçlarını açmakta acele ettikleri sürece, hayır üzerine olmaya devam ederler.»
[Sahih Hadis] - [Muttefekun Aleyh] - [صحيح مسلم - 1098]

Şerh

Peygamber Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem-, Güneş'in batışının gerçekleşmesinin ardından oruçlarını açmakta acele ettikleri sürece insanların hayır üzere olmaya devam edeceğini, bunun sünnete uyma ve onun sınırlarını aşmama anlamına geldiğini bildirmiştir.

Hadisten Çıkarılan Hükümler

1. Nevevî şöyle demiştir: Hadis, Güneş battıktan sonra acele edilmesini teşvik eder. Anlamı ise, bu sünnete uydukları sürece, ümmetin iyi olmaya devam edeceği ve işlerinin düzende kalacağıdır. Eğer oruçlarını açmayı geciktirirlerse, bu durum onların içine düştükleri bir fesadın alameti olacaktır.
2. İnsanlar, sünnete uymaları sebebiyle hayır üzerine kalmaya devam ederler. İşlerin bozulması ise sünnet olanın değiştirilmesiyle alakalıdır.
3. Hadiste; Yahudilere, Hristiyanlara ve bidat ehline muhalefet etme vardır. Çünkü onlar oruç açmayı geciktirirler.
4. İbn Hacer, acele etmenin sebebini açıklayarak şöyle demiştir: El-Muhalleb şöyle demiştir: Bunun arkasındaki hikmet, gündüzün geceye daha fazla eklememesidir. Bu da, oruçlu kişi için daha kolay olması ve onu ibadette daha güçlü kılması içindir. Âlimler, acele etme durumunun Güneş'in batışının görülmesi veya iki adalet sahibi kişinin bunu haber vermesi halinde olacağına ittifak etmişlerdir. Aynı şekilde tercih edilen görüşe göre tek bir adalet sahibi kişinin bunu haber vermesi de yeterlidir.
5. İbn Hacer şöyle demiştir: Önemli bir not: Günümüzde uydurulan, ramazan ayında fecrin doğuşundan yaklaşık yirmi dakika önce koyulan ikinci bir ezan okunması ve oruç tutmak isteyenlere yeme-içmenin hâlâ haram olduğuna işaret eden kandillerin yakılıp-söndürülmesi bidati de çirkin bidatlerdendir. Bunu uyduranlar, bunun ibadette daha tedbirli davranmak için olduğunu iddia ediyorlar. Oysa bunu pek az kişiden başkası bilmiyor. Öyle ki bu durum, onları iddia ettiklerine göre vaktin dolduğundan emin olmak için, Güneş'in batmasının ardından bir süre geçene kadar ezan okumamaya kadar taşımıştır. Orucu açmayı geciktirip, sahur yemeyi erkene almalarından ötürü sünnete aykırı hareket etmişlerdir. Bu yüzden onlarda hayırlar azalmış ve kötülükler çoğalmıştır. Bundan Allah'a sığınırız.