නබි වදන: එතුමාණන් අසභ්‍ය ලෙස කතා කරන්නෙකු හෝ අසභ්‍ය ලෙස හැසිරෙන්නෙකු හෝ වෙළඳ වීදිවල උස් හඬින් කතා කරන්නෙකු හෝ නපුරට නපුරින් ප්‍රතිචාර දක්වන්නෙකු ලෙස නොසිටියහ. නමුත් එතුමාණන් (එය) නොසලකා හැර සමාව දෙන්නෙකු ලෙස සිටියහ
عَن أَبي عَبْدِ اللهِ الْجَدَلِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ عَائِشَةَ أُمِّ المؤْمنينَ رَضيَ اللهُ عنها عَنْ خُلُقِ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَتْ:
لَمْ يَكُنْ فَاحِشًا وَلَا مُتَفَحِّشًا وَلَا صَخَّابًا فِي الْأَسْوَاقِ، وَلَا يَجْزِي بِالسَّيِّئَةِ السَّيِّئَةَ وَلَكِنْ يَعْفُو وَيَصْفَحُ.
[صحيح] - [رواه الترمذي وأحمد] - [سنن الترمذي: 2016]
المزيــد ...
අබූ අබ්දිල්ලාහ් අල්-ජදලීය්යි තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී: දේවත්වය විශ්වාස කරන මුඃමින්වරුන්ගේ මාතාව වන ආඉෂා (රළියල්ලාහු අන්හා) තුමියගෙන් අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන්ගේ යහපත් ගුණාංග පිළිබඳ විමසා සිටියෙමි. එවිට ඇය මෙසේ පවසා සිටියාය:
එතුමාණන් අසභ්‍ය ලෙස කතා කරන්නෙකු හෝ අසභ්‍ය ලෙස හැසිරෙන්නෙකු හෝ වෙළඳ වීදිවල උස් හඬින් කතා කරන්නෙකු හෝ නපුරට නපුරින් ප්‍රතිචාර දක්වන්නෙකු ලෙස නොසිටියහ. නමුත් එතුමාණන් (එය) නොසලකා හැර සමාව දෙන්නෙකු ලෙස සිටියහ.
[පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි] - - [سنن الترمذي - 2016]
දේවත්වය විශ්වාස කරන මුඃමින්වරුන්ගේ මාතාව වන ආඉෂා (රළියල්ලාහු අන්හා) තුමියගෙන් නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්ගේ යහපත් ගුණාංග පිළිබඳ විමසන ලදී. එවිට ඇය මෙසේ පවසා සිටියාය. "එතුමාණන්ගේ ස්වභාවය තුළ එතුමා අසභ්‍ය අයකු හෝ එතුමාණන්ගේ වචනයෙන් හෝ ක්‍රියාවෙන් හෝ අසභ්‍ය ලෙස හැසිරෙන අයකු හෝ නොවූ අතර අසභ්‍ය ක්‍රියාවන්හි නිරත නොවූහ. එමෙන්ම වෙළඳ වීදිවල තම හඬ උස් කර කෑ මොර ගසන්නෙකු නොවූහ. නපුරට නපුරින් ප්‍රතිචාර නොදක්වා යහපතින් ප්‍රතිචාර දක්වන්නෙකු වූහ. අභ්‍යන්තරයේ ඇති දෑට සමාව දුන්හ. මතුපිටින් ඇති දෑ නොතකා එය නොසළකා හරින්නෙකු වූහ."
හදීසයේ හරය
- නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුළ තිබූ උසස් ගුණාංග විස්තර කිරීම හා අවමන් සහගත ගුණාංගවලින් එතුමාණන් දුරස්වී සිටීම ගැන පැහැදිලි කිරීම.
- යහපත් ගුණාංග මත ක්‍රියා කිරීමට හා අයහපත් ගුණාංග වලින් දුරස්වීමට දිරි ගැන්වීම.
- අසභ්‍ය කතා සහ අසභ්‍ය ප්‍රකාශ හෙළා දැකීම.
- මිනිසුනට එරෙහිව උස් හඬින් කතා කිරීම හා කෑ මොර ගැසීම හෙළා දැකීම.
- යහකමින් හා සමාව දීමෙන් නපුරට මුහුණ දීමට දිරි ගැන්වීම.
ප්‍රවර්ග
අමතර
- නබි වදන: මිනිසෙකු තම සහෝදරයකුට ප්රේම කරන්නේ නම් තමන් ඔහුට ප්රේම කරන බව දැනුම් දිය යුතු වේ.
- නබි වදන: මහා පාපයන්ගෙන් වැළකී සිටින විට, පස්වේල සලාතයත්, ජුමුආ වෙන් ජුමුආවටත්, රමළානයෙන් රමළානයටත් ඒවා අතර සිදුවන දෑ සඳහා ඒවා ප්රතිකර්මයන් වනු ඇත.
- නබි වදන: විකුණන විටත් මිලට ගන්නා විටත් තීන්දු කරන විටත් අවකාශය ලබා දෙන මිනිසාට අල්ලාහ් කරුණා කරත්වා!
- නබි වදන: මිනිසුන් සමග ණය ගනුදෙනු කරන පුද්ගලයෙකු විය. ඔහු තම සේවා දායකයාට ‘ඔබ බංකොලොත් ලෙස පැමිණි විටෙක, ඒ ගැන ඔබ නොසලකා හරින්න. අල්ලාහ් අපට සමාව දෙන්නට පුළුවන’ යැයි පවසමින් සිටියේය. ඔහු අල්ලාහ්ව මුණ ගැසුණේය. ඔහු ඔහුට සමාව දුන්නේය.
- නබි වදන: සැබැවින්ම අල්ලාහ් සියලු කරුණුවලට යහපත ලියා ඇත. එබැවින් නුඹලා මරණ දඬුවම පිරිනමන විට මරණ දඬුවම නිසි ලෙස ඉටු කරන්න. නුඹ සත්ව ගෙල සිඳන විට ගෙල සිඳීම නිසි ලෙස ඉටු කරන්න. තවද නුඹලාගෙන් අයකු තම ආයුධය හොදින් මුවහත් කරත්වා ඔහු ගෙල සිඳිනු ලබන සත්වයා කපා නිදහස් කරත්වා.
- නබි වදන: සැබැවින්ම මිනිසෙකු නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්හට: ‘මට ඔබ උපදෙස් දෙනු මැනව!’ යැයි පවසා සිටියේය. එතුමා: “ඔබ කෝප නොවනු” කීප වරක් ම ඔහු එසේ විමසා සිටියේය. එවිට ද “ඔබ කෝප නොවනු.” යැයි පැවසූහ.
- නබි වදන: සැබැවින්ම යුක්තිගරුකයින් අල්ලාහ් අභියස ආලෝකයෙන් යුතු වේදිකාවන් මත සිටිති. ඔවුහු වනාහි ඔවුන්ගේ තීන්දුවලත් ඔවුන්ගේ පවුල් අතරත් ඔවුන් භාරව කටයුතු කළ දෑ තුළත් සාධාරණය ඉටු කරන්නන් වූහ.