Hadith: ਉਹ ਨੰਗਾ-ਧੋਖਾ ਵਾਲਾ, ਗੰਦਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ, ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਬੁਰਾਈ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਸੀ; ਬਲਕਿ ਉਹ ਮਾਫ਼ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਦਰਗਜ਼ਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।

عَن أَبي عَبْدِ اللهِ الْجَدَلِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ عَائِشَةَ أُمِّ المؤْمنينَ رَضيَ اللهُ عنها عَنْ خُلُقِ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَتْ:
لَمْ يَكُنْ فَاحِشًا وَلَا مُتَفَحِّشًا وَلَا صَخَّابًا فِي الْأَسْوَاقِ، وَلَا يَجْزِي بِالسَّيِّئَةِ السَّيِّئَةَ وَلَكِنْ يَعْفُو وَيَصْفَحُ.
[صحيح] - [رواه الترمذي وأحمد] - [سنن الترمذي: 2016]

Translation Needs More Review.

ਅਬੂ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਅਲ-ਜਦਾਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਮੈਂ ਆਈਸ਼ਾ, ਮੁਮਿਨਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ, ਤੋਂ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਦੇ ਖੁਲਕ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ:
ਉਹ ਨੰਗਾ-ਧੋਖਾ ਵਾਲਾ, ਗੰਦਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ, ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਬੁਰਾਈ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਸੀ; ਬਲਕਿ ਉਹ ਮਾਫ਼ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਦਰਗਜ਼ਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।
[صحيح] - [رواه الترمذي وأحمد] - [سنن الترمذي - 2016]

Explanation

ਮੁਮਿਨਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਆਈਸ਼ਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਤੋਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਖੁਲਕ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ: ਉਸਦੇ ਸਵਭਾਵ ਵਿੱਚ ਬੋਲਚਾਲ ਅਤੇ ਕਿਰਦਾਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੰਦੀ ਬਾਤ ਜਾਂ ਬਦਤਮੀਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਨਾ ਹੀ ਉਹ ਜਾਣ-ਬੁਝ ਕੇ ਬੁਰਾਈ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਨਾ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਚੀਖਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਬੁਰਾਈ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਸੀ; ਬਲਕਿ ਉਹ ਚੰਗੀ ਬਾਤ ਦਾ ਇਨਾਮ ਕਰਦਾ, ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਮਾਫ਼ ਕਰਦਾ, ਬਾਹਰੋਂ ਮੁਆਫ਼ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਉਲਝਣਾਂ ਨੂੰ ਟਾਲ ਦਿੰਦਾ ਸੀ।

Benefits from the Hadith

1. ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਉੱਚੇ ਆਚਾਰ ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਮੰਦ ਖ਼ਸਲਤਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸੀ।
2. ਚੰਗੇ ਆਚਾਰ ਅਪਣਾਉਣ ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਆਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ।
3. ਗੰਦੀ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਭद्दੇ ਬੋਲ ਬੋਲਣ ਦੀ ਨਿੰਦਾ।
4. ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਆਵਾਜ਼ ਉੱਚੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਚੀਖਣ-ਚਿਲਾਉਣ ਦੀ ਨਿੰਦਾ।
5. ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਜਵਾਬ ਚੰਗਾਈ ਨਾਲ ਦੇਣ ਅਤੇ ਮਾਫ਼ੀ ਤੇ ਦਰਗਜ਼ਰ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕੀਦ।