حدیث: ما وویل: اې د الله رسوله! زه له چا سره ښه چلند وکړم؟ رسول الله ﷺ وفرمایل: «له خپلې مور سره، بیا له خپلې مور سره، بیا له خپلې مور سره، وروسته له خپل پلار سره، بیا له هغو سره چې نږدې وي، په ترتیب سره نږدې کسان

عَنْ بَهْزِ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ:
قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ: مَنْ أَبَرُّ؟ قَالَ: «أُمَّكَ، ثُمَّ أُمَّكَ، ثُمَّ أُمَّكَ، ثُمَّ أَبَاكَ، ثُمَّ الْأَقْرَبَ فَالْأَقْرَبَ».
[حسن] - [رواه أبو داود والترمذي وأحمد] - [سنن أبي داود: 5139]

دا ژباړه بیا لیدنې او کره کتنې ته اړتیا لري.

له بهز بن حکیم څخه روایت دي، هغه له خپل پلا او هغه له خپل نیکه څخه روایتوي وایي چې:
ما وویل: اې د الله رسوله! زه له چا سره ښه چلند وکړم؟ رسول الله ﷺ وفرمایل: «له خپلې مور سره، بیا له خپلې مور سره، بیا له خپلې مور سره، وروسته له خپل پلار سره، بیا له هغو سره چې نږدې وي، په ترتیب سره نږدې کسان».
[حسن] - - [سنن أبو داود - 5139]

تشریح

نبي ﷺ څرګنده کړه چې تر ټولو زیات د نېکۍ، احسان، ښه چلند، نرمې رویې، او ښې ملګرتیا مستحقه لومړۍ مور ده، د نورو په پرتله د مور پر حق درې ځلې ټینګار وکړ، تر څو وښيي چې د مور مقام او فضیلت له استثناء پرته له ټولو خلکو لوړ دی. بیا نبي ﷺ څرګنده کړه چې د مور وروسته هغه څوک حقدار دی چې نیکي ورسره وشي، ویې فرمایل: بیا پلار، بیا نږدې خپلوان، بیا هغه څوک چې تر نورو په خپلوئ کې نږدې وي ( یعنې هر څومره چې څوک د خپلولي له پلوه نږدې وي، هماغومره د اړیکې او نېکۍ زیات مستحق دی).

د حديث له ګټو څخه

1. په حدیث کې مور لومړیتوب لري، وروسته پلار، او بیا نږدې خپلوان، د دوی د خپلولۍ د درجې په اندازه.
2. دا حدیث د والدینو مقام او په ځانګړې توګه د مور مرتبه څرګندوي.
3. په دې حدیث کې درې ځلې د مور سره د نېکۍ یادونه تکرار شوې ده، ځکه چې پر اولاد لویه حقداره ده، او د هغو ډېرو زحمتونو او سختۍ له امله چې زغملي یې دي — د حمل (حامله کېدو)، زېږون، او شیدو ورکولو پر مهال — چې دا ټول یوازې مور تېروي او وروسته د روزنې په برخه کې بیا له پلار سره شریکه وي.