حديث: اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ

عَنِ ابنِ عُمَرَ رضي الله عنهما قَالَ:
لَمْ يَكُنْ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَدَعُ هَؤُلَاءِ الدَّعَوَاتِ، حِينَ يُمْسِي وَحِينَ يُصْبِحُ: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعَافِيَةَ فِي دِينِي وَدُنْيَايَ وَأَهْلِي وَمَالِي، اللَّهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَتِي -أَو: عَوْرَاتِي- وَآمِنْ رَوْعَاتِي، اللَّهُمَّ احْفَظْنِي مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ، وَمِنْ خَلْفِي، وَعَنْ يَمِينِي، وَعَنْ شِمَالِي، وَمِنْ فَوْقِي، وَأَعُوذُ بِعَظَمَتِكَ أَنْ أُغْتَالَ مِنْ تَحْتِي».
[صحيح] - [رواه أبو داود والنسائي وابن ماجه وأحمد] - [سنن أبي داود: 5074]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از ابن عمر رضی الله عنهما روایت است که فرمود:
رسول الله صلی الله علیه وسلم همواره این دعا را ترک نمی کردند تا این که آن را در صبح و شام می خواندند: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعَافِيَةَ فِي دِينِي وَدُنْيَايَ وَأَهْلِي وَمَالِي، اللَّهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَتِي -أَو: عَوْرَاتِي- وَآمِنْ رَوْعَاتِي، اللَّهُمَّ احْفَظْنِي مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ، وَمِنْ خَلْفِي، وَعَنْ يَمِينِي، وَعَنْ شِمَالِي، وَمِنْ فَوْقِي، وَأَعُوذُ بِعَظَمَتِكَ أَنْ أُغْتَالَ مِنْ تَحْتِي». «بار الها، عافیت را در دنیا و آخرت از تو می خواهم، بار الها، عفو و عافیت در دین و دنیا و خانواده و مالم را از تو می خواهم؛ بار الها، عیب - و یا عيب هایم- را بپوشان و هراس هايم را به امنيت و آرامش خاطر تبديل کن و مرا از جلو و پشت سر و از راست و چپ و از بالا حفاظت نما؛ به عظمت تو پناه می برم که از زير پايم ربوده (و دچار لغزش) شوم».
[صحیح] - [ابو داود و نسایی و ابن ماجه و احمد روایت کرده] - [سنن ابو داود - 5074]

توضیح

رسول الله صلی الله علیه وسلم همواره این دعا را ترک نمی کردند تا این که آن را در صبح و شام می خواندند:
(اللهم إني أسألُكَ العافيةَ)، و سلامتی از بیماری ها و آفت ها و دشواری های دنیوی، و شهوت ها و فتنه های دینی (في الدنيا والآخرة) عاجل و غیر عاجل.
(اللهمَّ إني أسأَلُكَ العفو) و محو گناهان و نادیده گرفتن آن، (والعافيةَ) وسلامتی از عیب ها، (في دِيني) از شرک و بدعت و گناهان (ودنيای) از مصیب ها و اذیت ها و شرها، (وأهلِي) همسرانم و فرزندانم و نزدیکانم، (ومالي) و اموال و کارم.
(اللهم استرْ عَوراتي) و هر آنچه از عیب ها و خلل و تقصیری که در من است و گناهانم را محو کن، (وآمِن رَوْعاتي) وحشت و ترسم را.
(اللهم احفظْني) و بلاها و مصیبت ها و چیز هی اذیت کننده را از من دور کن، (من بين يديَّ ومِن خلفي، وعن يميني وعن شمالي، ومن فوقي) از وی خواست تا از همه جهت ها او را حفظ کند؛ زیرا مصیبت ها و آفات در تعقیب انسان است و از یک جهت این جهت ها برای انسان می آید.
(وأعوذُ بعظمتك أن أُغْتَال) و ناگهان گرفته شوم، و بی خبر نابود می شوم (من تحتي) و توسط فروریختن زمین هلاک شوم.

از فوائد حدیث

1. پابندی به این کلمه ها با الگو گرفتن از رسول الله صلی الله علیه وسلم.
2. همان گونه که انسان امر شده تا در مسایل دین از الله متعال سلامتی بخواهد، او مامور است تا در مسایل دنیا نیز سلامتی بخواهد.
3. الطیبی گفته است: هر شش جهت را در بر داد؛ زیرا آفت ها از همین جهت هاست، و در جهت پایین بیشتر مبالغه نمود، برای آفت بدی که دارد.
4. در خواندن اذکار، بهتر است صبح خوانده شود: از طلوع فجر تا طلوع آفتاب در اول روز، و از بعد از عصر تا قبل از غروب آفتاب، اگر بعد از این اوقات آن بخواند، یعنی: صبح بعد از بلندی شدن آفتاب آن را بخواند برایش کافی است، و اگر بعد از ظهر بخواند برایش کافی است، و اگر بعد از مغرب بخواند برایش کافی است، پس آن وقت ذکر است.
5. و آنچه دلیل بر این که ذکر در شب زمان خاصی دارد، مانند تلاوت دو آیه آخر سوره بقره است، زیرا آن در شب بعد از غروب آفتاب خوانده می شود.