Hadith: ਉਹ ਚੀਜ਼ ਛੱਡ ਦੇ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਪਾਏ, ਅਤੇ ਉਸ ਵਲ ਮੁੜ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਨਾ ਪਾਏ। ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਚਾਈ ਚੈਨ ਅਤੇ ਇਤਮੀਨਾਨ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਝੂਠ ਸ਼ੱਕ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
عَنْ أَبِي الحَوْرَاءِ السَّعْدِيِّ قَالَ: قُلْتُ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ رضي الله عنهما: مَا حَفِظْتَ مِنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ؟ قَالَ: حَفِظْتُ مِنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«دَعْ مَا يَرِيبُكَ إِلَى مَا لاَ يَرِيبُكَ، فَإِنَّ الصِّدْقَ طُمَأْنِينَةٌ، وَإِنَّ الكَذِبَ رِيبَةٌ».
[صحيح] - [رواه الترمذي والنسائي وأحمد] - [سنن الترمذي: 2518]
المزيــد ...
ਅਬੂ ਹਵਰਾ ਅਸ-ਸਅਦੀ ਰਹਿਮਾਹੁੱਲਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਮੈਂ ਹਸਨ ਬਿਨ ਅਲੀ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ: "ਤੂੰ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਤੋਂ ਕੀ ਕੁਝ ਯਾਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈ?" ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਤੋਂ ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ:"
"ਉਹ ਚੀਜ਼ ਛੱਡ ਦੇ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਪਾਏ, ਅਤੇ ਉਸ ਵਲ ਮੁੜ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਨਾ ਪਾਏ। ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਚਾਈ ਚੈਨ ਅਤੇ ਇਤਮੀਨਾਨ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਝੂਠ ਸ਼ੱਕ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।"
[صحيح] - [رواه الترمذي والنسائي وأحمد] - [سنن الترمذي - 2518]
ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਬੰਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਮਨ੍ਹਾਂ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਹਲਾਲ ਹਨ ਜਾਂ ਹਰਾਮ। ਬਜਾਏ ਉਸਦੇ, ਉਹ ਉਹੀ ਕੰਮ ਕਰੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਲਾਲ ਹੋਣ ਜਾਂ ਚੰਗਾ ਹੋਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਯਕੀਨੀ ਤਸਦੀਕ ਹੋਵੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਦਿਲ ਉਹਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਉੱਤੇ ਠੰਢ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਸ਼ੱਕ ਹੋਵੇ, ਉਥੇ ਦਿਲ ਬੇਚੈਨ ਅਤੇ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
Benefits from the Hadith
- ਇਕ ਮੂਸਲਮਾਨ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਯਕੀਨ (ਪੱਕੇ ਸੁਬੂਤ) ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕਰੇ ਅਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕ ਹੋਵੇ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਵੇ। ਉਸਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਦੀਨ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਸਮਝ, ਸੂਝ-ਬੂਝ ਅਤੇ ਰੂਹਾਨੀ ਦੂਰਅੰਦੇਸ਼ੀ ਨਾਲ ਚੱਲੇ।
- ਸ਼ੁਭਾਹਾਤ (ਸ਼ੱਕ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ) ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਤੋਂ ਮਨਾਂਹੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਜੇ ਤੂੰ ਦਿਲੀ ਚੈਨ ਤੇ ਸੁਕੂਨ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈਂ, ਤਾਂ ਸ਼ੱਕ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਦੇ।
- ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਦੀ ਆਪਣਿਆਂ ਬੰਦਿਆਂ ਨਾਲ ਰਹਿਮਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਰੂਹ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਚੈਨ ਦੇਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਚੈਨੀ ਅਤੇ ਉਲਝਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।