ሓዲሥ: አልላሁመ ለከ አስለምቱ፣ ወቢከ አመንቱ፣ ወዐለይከ ተወከልቱ፣ ወኢለይከ አነብቱ፣ ወቢከ ኻሶምቱ፤ አልላሁመ ኢኒ አዑዙ ቢዒዘቲከ፣ ላኢላሃ ኢላ አንተ አንቱዲለኒ፣ አንተልሐይዩ ለዚ ላየሙት፣ ወልጂኑ ወልኢንሱ የሙቱን" ትርጉሙም "አላህ ሆይ! ላንተ እጅ ሰጥቻለሁ፤ ባንተም አምኛለሁ፤ ባንተም ላይ ተመክቻለሁ፤ ወዳንተም ተመልሻለሁ፤ ባንተ መንገድም ተሟግቻለሁ፤ አላህ ሆይ! እኔ እንዳታጠመኝ በልቅናህ እጠበቃለሁ፤ ካንተ በቀርም በእውነት የሚመለክ የለም። የማይሞት ህያው አንተው ነህ። ጋኔንም ሰውም ይሞታሉ።" ማለት ነው።
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضيَ اللهُ عنهما أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَقُولُ:
«اللهُمَّ لَكَ أَسْلَمْتُ، وَبِكَ آمَنْتُ، وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ، وَإِلَيْكَ أَنَبْتُ، وَبِكَ خَاصَمْتُ، اللهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِعِزَّتِكَ، لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ أَنْ تُضِلَّنِي، أَنْتَ الْحَيُّ الَّذِي لَا يَمُوتُ، وَالْجِنُّ وَالْإِنْسُ يَمُوتُونَ».
[صحيح] - [متفق عليه، وهذا لفظ مسلم ورواه البخاري مختصرًا] - [صحيح مسلم: 2717]
المزيــد ...
ከኢብኑ ዓባስ (ረዲየሏሁ ዐንሁማ) - አላህ መልካም ሥራቸውን ይውደድላቸውና እንደተላለፈው የአላህ መልክተኛ (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) እንዲህ ይሉ ነበር:
"አልላሁመ ለከ አስለምቱ፣ ወቢከ አመንቱ፣ ወዐለይከ ተወከልቱ፣ ወኢለይከ አነብቱ፣ ወቢከ ኻሶምቱ፤ አልላሁመ ኢኒ አዑዙ ቢዒዘቲከ፣ ላኢላሃ ኢላ አንተ አንቱዲለኒ፣ አንተልሐይዩ ለዚ ላየሙት፣ ወልጂኑ ወልኢንሱ የሙቱን" ትርጉሙም "አላህ ሆይ! ላንተ እጅ ሰጥቻለሁ፤ ባንተም አምኛለሁ፤ ባንተም ላይ ተመክቻለሁ፤ ወዳንተም ተመልሻለሁ፤ ባንተ መንገድም ተሟግቻለሁ፤ አላህ ሆይ! እኔ እንዳታጠመኝ በልቅናህ እጠበቃለሁ፤ ካንተ በቀርም በእውነት የሚመለክ የለም። የማይሞት ህያው አንተው ነህ። ጋኔንም ሰውም ይሞታሉ።" ማለት ነው።
[ሶሒሕ ነው።] - - [ሶሒሕ ሙስሊም - 2717]
ከነቢዩ (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) ዱዓ መካከል እርሳቸው እንዲህ ይሉ ነበር: (አልላሁመ ለከ አስለምቱ) ላንተ ታዛዥ ሆኛለሁ። (ወቢከ አመንቱ) ባንተ አረጋግጫለሁ፤ እውነት ብያለሁ። (ወዐለይከ ተወከልቱ) ባንተ ላይ ተደግፌያለሁ ተጠግቻለሁ። (ወኢለይከ አነብቱ) ወዳንተ ዞሬያለሁ፤ ተመልሻለሁ። (ቢከ ኻሶምቱ) ጠላቶችህን ተሟግቻለሁ። (አላሁመ ኢኒ አዑዙ) አላህ ሆይ እኔ እጠጋለሁ (ቢዒዘቲከ) ወደ ሀይልህና አሸናፊነትህ (ላኢላሃ ኢላ አንተ) ከአንተ ውጪ በእውነት የሚመለክ የለም። (አንቱዲለኒ) ወዳንተ ውዴታ ከመመራትና ከመገጠም እንዳታጠመኝ። (አንተል ሐይዩ ለዚ ላየሙት) የማይጠፋው ህያው ነህ። (ወልጂኑ ወልኢንሱ የሙቱን) ሰውና ጋኔን ይሞታሉ።
ከሐዲሱ የምንጠቀማቸው ቁምነገሮች
- የምንፈልገውን ከመጠየቃችን በፊት ሁሌም ውዳሴን ማስቀደም የተደነገገ እንደሆነ እንረዳለን።
- በአላህ ላይ ብቻ መመካትና ከርሱ ጥበቃን መፈለግ ግዴታ እንደሆነ እንረዳለን። ምክንያቱም እርሱ በምሉዕነት መገለጫዎች የሚገለፅ ነውና። እርሱ ብቻ ነው መጠጊያ። ፍጡራን ባጠቃላይ ደካሞችና ሞት የሚከተላቸው ናቸው። ስለዚህም በነርሱ ላይ ለመመካት ብቁ አይደሉም።
- ሁሉን ያቀፉና ምንም ያላስቀሩ በሆኑት እንዲሁም እውነተኛ ኢማንና ወሰን የለሽ እርግጠኝነትን የሚገልፁ በሆኑት በነዚህ ቃላቶች ዱዓ በማድረግ የነቢዩን (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) ፈለግ መከተል ተገቢ እንደሆነ እንረዳለን።
- ሲንዲይ እንዲህ ብለዋል: "(ህያው አንተው ነህ) ማለታቸው ጥበቃ ሊፈለግበት የሚገባው አንተ ብቻ እንጂ ሌላ ማንም አይደለም። ለማለት ነው።"
ምድቦች
ተጨማሪ
- ሓዲሥ: ከባባዶቹን ወንጀሎች ከተጠነቀቁ አምስቱ ሶላቶች፣ ከጁሙዐ እስከ ጁሙዐ፣ ከረመዳን እስከ ረመዳን በመካከላቸው የተሰሩትን ወንጀሎች ያስሰርዛሉ።
- ሓዲሥ: በአላህ ገንዘብ ያለአግባብ የሚገለገሉ ሰዎች ለነርሱ የትንሳኤ ቀን እሳት ተዘጋጅቶላቸዋል።
- ሓዲሥ: ሟቾችን አትሳደቡ! እነርሱ ወዳስቀደሙት (ስራቸው) ሂደዋልና።
- ሓዲሥ: ሲገናኙ ይህም እየዞረ ያኛውም እየዞረ ወንድሙን ከሶስት ሌሊቶች በላይ ሊያኮርፈው አይፈቀድለትም። ከሁለቱ ምርጡ በሰላምታ የሚጀምረው ነው።
- ሓዲሥ: ዝምድናን ቆራጭ ጀነት አይገባም።
- ሓዲሥ: ከሰዎች ሁሉ አላህ ዘንድ እጅግ የተጠላው ደረቅ ተከራካሪ የሆነ ሰው ነው።
- ሓዲሥ: ከወንድሙ ክብር የተከላከለ ሰው በትንሳኤ ቀን አላህ እሳትን ከፊቱ ይከላከልለታል።