Hadis: “Kim bir kötülük görürse, onu eliyle değiştirsin. Şayet eliyle değiştirmeye gücü yetmezse, diliyle değiştirsin. Diliyle değiştirmeye de gücü yetmezse, kalbiyle buğzetsin, bu imanın en zayıf derecesidir.”

عن أبي سعيد الخُدْريِّ رضي الله عنه قال: سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول:

«‌مَنْ ‌رَأَى ‌مِنْكُمْ ‌مُنْكَرًا فَلْيُغَيِّرْهُ بِيَدِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَبِلِسَانِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَبِقَلْبِهِ، وَذَلِكَ أَضْعَفُ الْإِيمَانِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 49]

Ebû Saîd el-Hudrî -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre o şöyle demiştir. Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in şöyle söylediğini işittim:
“Kim bir kötülük görürse, onu eliyle değiştirsin. Şayet eliyle değiştirmeye gücü yetmezse, diliyle değiştirsin. Diliyle değiştirmeye de gücü yetmezse, kalbiyle buğzetsin, bu imanın en zayıf derecesidir.”
[Sahih Hadis] - [Müslim rivayet etmiştir] - [صحيح مسلم - 49]

Şerh

Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- güç yetirebilen kimsenin kötülüğü; -Allah'ın ve Rasûlünün yasakladığı her şeyi- değiştirmesini emretmiştir. Bundan dolayı bir kimse bir kötülük görürse, gücü yetiyorsa bunu eliyle değiştirmesi gerekir. Şayet buna gücü yetmiyor ise dili ile değiştirsin. Bu da bu kötülüğü yapana yaptığı şeyin zararını açıklayarak ve onu bu kötülük yerine iyiliğe yönlendirerek olur. Buna da gücü yetmez ise, bu kötülüğe kalbinden nefret ederek değiştirmeye çalışsın ve değiştirmeye gücüm olsaydı şüphesiz değiştirmeye çalışırdım kararlılığında olsun. Kalp ile kötülüğü değiştirmeye çalışmak imanın en zayıf mertebesidir.

Hadisten Çıkarılan Hükümler

1. Bu hadis, kötülüğü değiştirme mertebelerinin açıklanmasındaki asılları ifade etmektedir.
2. Kötülüğü yasaklamak kademeli olarak emredilmiştir. Herkes gücü ve kudreti ölçüsünde değiştirmeye çalışır.
3. Kötülükten sakındırmak, dinde sorumluluğu hiç kimseden düşmeyen büyük bir husustur ve her Müslüman, gücüne göre onunla sorumlu tutulur.
4. İyiliği emredip kötülükten sakındırmak imanın özelliklerindendir ve iman artar ve eksilir.
5. Kötülüğü yasaklarken yapılan bu işin kötü olduğu ilmine sahip olma şartı vardır.
6. Kötülüğü inkar ederken kendisinden daha büyük bir kötülükle sonuçlanmama şartı vardır.
7. Kötülükten sakındırma hususunda bir Müslümanın öğrenmesi gereken adabı ve şartları vardır.
8. Kötülüğü inkâr ederken şeri siyaset, ilim ve basirete ihtiyaç vardır.
9. Kalp ile bu kötülüğü inkar etmemek imanın zayıflığına işaret eder.

الملاحظة

إرشاد من هو تحت يد الشخص وتحت رعيته وتغيير المنكر إذا صدر منهم.

ذكر المراجع

النص المقترح الرجوع للكتاب والسنة لمعرفة ترتب العقوبة على المنكر، وليس باتباع الأهواء. إرشاد من هو تحت يد الشخص الفروق

الملاحظة

للنهي عن المنكر آداب وشروط ينبغي على المسلم أن يتعلمها.

ممتاز

النص المقترح للنهي عن المنكر آداب وشروط ينبغي على المسلم أن يتعلمها. الفروق