Hadis: Allahumme bike asbahnâ ve bike emseynâ ve bike nahyâ ve bike nemût ve ileyke’n–nuşûr» «Allah'ım! Senin lütfunla sabaha ulaştık, senin lütfunla akşama erdik. Sen isteyince dirilir, sen isteyince ölürüz. Yeniden diriltip huzurunda toplayacak olan da sensin

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:

أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ إِذَا أَصْبَحَ: «اللهُمَّ بِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ النُّشُورُ» وَإِذَا أَمْسَى قَالَ: «بِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ النُّشُورُ» قَالَ: وَمَرَّةً أُخْرَى: «وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ».
[حسن] - [رواه أبو داود والترمذي والنسائي في الكبرى وابن ماجه] - [السنن الكبرى للنسائي: 10323]

Bu tercümenin daha fazla incelenmesi ve araştırılması gerekiyor.

Ebû Hureyre -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- sabahleyin şöyle dua ederdi: «Allahumme bike asbahnâ ve bike emseynâ ve bike nahyâ ve bike nemût ve ileyke’n–nuşûr» «Allah'ım! Senin lütfunla sabaha ulaştık, senin lütfunla akşama erdik. Sen isteyince dirilir, sen isteyince ölürüz. Yeniden diriltip huzurunda toplayacak olan da sensin.» Akşamleyin şöyle dua ederdi: «Allahumme bike emseynâ ve bike nahyâ ve bike nemût ve ileyke’n–nuşûr» «Allah'ım! Senin lütfunla akşama erdik. Sen isteyince dirilir, sen isteyince ölürüz. Başka bir kere: «Huzuruna varılacak olan da Sensin.»
[Hasen Hadis] - - [السنن الكبرى للنسائي - 10323]

Şerh

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- sabah olunca fecirle birlikte günün başlangıcında şöyle dua ederdi:
(Ey Allah'ım! Senin himayenle iç içe olduk, Senin nimetlerine daldık, Senin zikrinle meşgul olduk, Senin isminle yardım istedik, Senin başarılı kılman bizi kapsadı, Senin kudret ve kuvvetinle hareket ettik (Ve Senin lütfunla akşama erdik, Sen isteyince dirilir ve Sen isteyince ölürüz.) Yani, önceki lafızla aynıdır, (sabahladık) yerine akşamladık lafzı gelir. Şöyle der: Allah'ım! Senin lütfunla akşama erdik. Senin El-Muhyî (hayat veren, yaşatan) isminle bize hayat vermenle yaşarız. Senin (El-Mümît) öldüren isminle ölürüz (diriliş Sanadır), ölümden sonra diriliş, toplandıktan sonra ayrılık, her zaman ve her durumda bu şekilde devam eder. Ve ondan ayrılmayacağım ve onu terk etmeyeceğim.
İkindiden sonra akşam olduğunda şöyle derdi: (Allah'ım! Senin lütfunla akşamladık, Senin lütfunla sabahladık, Sen isteyince dirilir, Sen isteyince ölürüz. Diriliş sonrası dönüş Sanadır) bu dönüş dünyadadır, sığınılacak yer ise ahirettedir. Çünkü beni diriltecek olan da öldürecek olan da Sensin.

Hadisten Çıkarılan Hükümler

1. Bu duanın sabah ve akşam, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- örnek alınarak yapılması tavsiye edilmiştir.
2. Kulun her hal ve zamanda Rabbine ihtiyaç duyması.
3. Zikirleri sabahleyin, şafak vaktinden Güneş'in doğuşuna kadar, (akşam zikirlerini) ikindiden sonra, gün batımından önceye kadar yapmak en iyisidir. Eğer zikirleri sabah kuşluk vaktinden sonra yaparsa olur, öğleden sonra yaparsa da olur. (Akşam zikirlerini) Akşamdan sonra yaparsa olur, çünkü bu zikir vaktidir.
4. Sabahleyin "diriliş sonrası dönüş Sanadır" demesinin bağıntısı, insana dirilişi ve insanların öldüğü ve kıyamet gününde diriltildiği daha büyük dirilişi hatırlatır. Dolayısıyla bu yeni bir diriliş ruhların geri döndürüldüğü yeni bir gündür. İnsanların dağıldığı ve âdemoğluna şahitlik etmesi, vakitlerinin ve saatlerinin amellerimize hazine olması için Allah'ın yarattığı bu yeni sabahta insan nefes almaktadır.
5. ''Huzuruna varılacak olan Sensin'' demesinin bağıntısı şöyledir: Akşam olunca insanlar işlerinden dönerler, kendi yararlarına olan ve hayatlarına devam etmek için dağılırlar, sabah evden çıkıp işlerine gitmelerinin ardından tekrar evlerine dönüp dinlenmeye çekildikleri zaman, bu geri dönüş ile dönülecek yer, rücu edilecek makam ve işin sonunun Allah -Tebâreke ve Teâlâ-'nın huzuruna çıkış olacağı hatırlatılır.