Hadith: «ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਸ਼ਬਦ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਕਹੇ ਹਨ; ਜੇ ਉਹ ਤੂੰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਹਿੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਭਾਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ

عَنْ جُوَيْرِيَةَ أُمِّ المؤْمنينَ رَضيَ اللهُ عنها:
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خَرَجَ مِنْ عِنْدِهَا بُكْرَةً حِينَ صَلَّى الصُّبْحَ، وَهِيَ فِي مَسْجِدِهَا، ثُمَّ رَجَعَ بَعْدَ أَنْ أَضْحَى، وَهِيَ جَالِسَةٌ، فَقَالَ: «مَا زِلْتِ عَلَى الْحَالِ الَّتِي فَارَقْتُكِ عَلَيْهَا؟» قَالَتْ: نَعَمْ، قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «لَقَدْ قُلْتُ بَعْدَكِ أَرْبَعَ كَلِمَاتٍ، ثَلَاثَ مَرَّاتٍ، لَوْ وُزِنَتْ بِمَا قُلْتِ مُنْذُ الْيَوْمِ لَوَزَنَتْهُنَّ: سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ، عَدَدَ خَلْقِهِ وَرِضَا نَفْسِهِ وَزِنَةَ عَرْشِهِ وَمِدَادَ كَلِمَاتِهِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2726]

Translation Needs More Review.

ਜੁਵੇਰੀਆ, ਜੋ ਮੌਮਿਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ, ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ:
ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਸੁਬਹ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਘਰੋਂ ਸਵੇਰੇ ਨਿਕਲੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੁਵੇਰੀਆ ਆਪਣੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਓਹ ਅਦਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਾਪਸ ਆਏ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ: «ਕੀ ਤੂੰ ਉਹੀ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਜਿਸ ਹਾਲ 'ਤੇ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਸੀ?» ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ: "ਹਾਂ।" ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਿਰ ਫਰਮਾਇਆ:« «ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਸ਼ਬਦ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਕਹੇ ਹਨ; ਜੇ ਉਹ ਤੂੰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਹਿੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਭਾਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ: ਸੂਬਹਾਨ ਅੱਲਾਹਿ ਵਬਿਹਮਦਿਹੀ, ਅਦਦ ਖਲਕਿਹੀ ਵਿ ਰਿਦਾ ਨਫਸੀਹੀ ਵਿ ਜਿਨਤ ਅਰਸ਼ਿਹੀ ਵਿ ਮਿਦਾਦ ਕਲਿਮਾਤਿਹੀ
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم - 2726]

Explanation

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਸੁਬਹ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਧਰਮੀਕ ਪਤਨੀ, ਮੌਮਿਨਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਜੁਵੇਰੀਆ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਦਿਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਮਾਜ਼ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਸਮੇਂ (ਨਾਫ਼ਿਲਾ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ ਵਕਤ) ਵਾਪਸ ਆਏ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਬੈਠੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ: ਕੀ ਤੂੰ ਉਹੀ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਹੈਂ ਜਿਸ ਹਾਲ 'ਤੇ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਸੀ? ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ: ਹਾਂ। ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਸ਼ਬਦ ਕਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਹੈ; ਜੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਤੈਨੂੰ ਬੈਠੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦਾ: (ਸੂਬਹਾਨ ਅੱਲਾਹ) — ਉਸਨੂੰ ਸਾਰਿਆ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਣਾ, (ਵਬਿਹਮਦਿਹੀ) — ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਸੋਹਣੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਲਈ ਰਹੀ ਹੈ, (ਅਦਦ ਖਲਕਿਹੀ) — ਉਸਦੀਆਂ ਸਿਰਜੀਆ ਹੋਈਆ ਜੀਵ ਜੋ ਸਿਰਫ ਅੱਲਾਹ ਹੀ ਗਿਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, (ਵਿ ਰਿਦਾ ਨਫਸੀਹੀ) — ਉਸਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੈ ਉਸ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ, (ਵ ਜਿਨਤ ਅਰਸ਼ਿਹੀ) — ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਮਕਲੂਕ ਹੈ, (ਵ ਮਿਦਾਦ ਕਲਿਮਾਤਿਹੀ) — ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਜੋ ਗਿਣੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ ਅਤੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਹ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਟਦਾ ਹੈ; ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਮਿਦਾਦ ਉਸਦੀ ਤਾਕਤ, ਉਸਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। ਪਰ ਇੱਥੇ ਮਕਸਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ; ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਫਿਰ ਉਸਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਹੋਣ ਦਾ ਬਿਆਨ, ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਮਕਲੂਕ (ਅਰਸ਼) ਦਾ ਭਾਰ।

Benefits from the Hadith

1. ਇਹ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਫ਼ਜੀਲਤ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।
2. ਜ਼ਿਕਰ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰੇ ਹਨ; ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹਨ।
3. ਨਵਵੀ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਕਿ «ਸੂਬਹਾਨ ਅੱਲਾਹ ਵਬਿਹਮਦਿਹੀ ਮਿਦਾਦ ਕਲਿਮਾਤਿਹੀ» ਵਿੱਚ ਮਕਸਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕਤਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ; ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਉਹਨਾਂ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗਿਣੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਫਿਰ ਅਰਸ਼ ਦੇ ਭਾਰ ਤੱਕ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੇ ਭਾਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਜੋ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਿਣਤੀ ਬਾਹਰ ਹੈ।
4. ਨਵਵੀ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਕਿ «ਸੂਬਹਾਨ ਅੱਲਾਹ ਵਬਿਹਮਦਿਹੀ ਮਿਦਾਦ ਕਲਿਮਾਤਿਹੀ» ਵਿੱਚ ਮਕਸਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕਤਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ; ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਉਹਨਾਂ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗਿਣੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਫਿਰ ਅਰਸ਼ ਦੇ ਭਾਰ ਤੱਕ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੇ ਭਾਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਜੋ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਿਣਤੀ ਬਾਹਰ ਹੈ।
5. ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਜੋ ਥੋੜੇ ਹੀ ਹਨ ਪਰ ਵੱਡੇ ਫਜ਼ਲ ਅਤੇ ਸਵਾਬ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਵੱਲ ਰਾਹਨੁਮਾਈ।