Hadith: ਸਾਨੂੰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
عَنْ أُمِّ عَطِيَّةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ:
نُهِينَا عَنِ اتِّبَاعِ الجَنَائِزِ، وَلَمْ يُعْزَمْ عَلَيْنَا.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1278]
المزيــد ...
ਉਮੁੇ ਅਤੀਆ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹਨ:
ਸਾਨੂੰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 1278]
ਉਮੁੱਤ ਅਤੀਆ ਅਨਸਾਰੀਆ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਫਤਨਾ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਬਰ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਇਸ ਰੋਕ ਨੂੰ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਿਵੇਂ ਹੋਰ ਮਨਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
Benefits from the Hadith
- ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ — ਇਹ ਮਨਾਈ ਹਰ ਥਾਂ ਲਈ ਲਾਗੂ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਤੱਕ ਜਦੋਂ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਵੇ, ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਤੱਕ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਵੇ।
- ਰੋਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁਖਦਾਇਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ; ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਵਿਚ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਅਤੇ ਡਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਉਭਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸਬਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹਨ।
- ਮੂਲ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨਾਈ ਹਰਾਮ ਸਮਝੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਮੁੱਤ ਅਤੀਆ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਨੇ ਹਾਲਾਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਤੋਂ ਸਮਝਿਆ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰਵਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ, ਹੋਰ ਹਦੀਆਂ ਨੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਖ਼ਤੀ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।