Хадис: „Синовите Израилови беа предводени од нивните веровесници. Секогаш кога ќе починеше еден веровесник, на негово место доаѓаше друг. И навистина, после мене нема да има веровесник, туку ќе има халифи – и ќе бидат многубројни.“

عَنْ أَبِي حَازِمٍ قَالَ: قَاعَدْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ رضي الله عنه خَمْسَ سِنِينَ، فَسَمِعْتُهُ يُحَدِّثُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ:
«كَانَتْ بَنُو إِسْرَائِيلَ تَسُوسُهُمُ الأَنْبِيَاءُ، كُلَّمَا هَلَكَ نَبِيٌّ خَلَفَهُ نَبِيٌّ، وَإِنَّهُ لاَ نَبِيَّ بَعْدِي، وَسَيَكُونُ خُلَفَاءُ فَيَكْثُرُونَ» قَالُوا: فَمَا تَأْمُرُنَا؟ قَالَ: «فُوا بِبَيْعَةِ الأَوَّلِ فَالأَوَّلِ، أَعْطُوهُمْ حَقَّهُمْ، فَإِنَّ اللَّهَ سَائِلُهُمْ عَمَّا اسْتَرْعَاهُمْ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 3455]

Од Ебу Хазим се пренесува дека рекол: Пет години седев со Ебу Хурејре, Аллах нека е задоволен со него, и го слушнав како раскажува дека Божјиот пратеник, салаллаху алејхи ве селем, рекол:
„Синовите Израилови беа предводени од нивните веровесници. Секогаш кога ќе починеше еден веровесник, на негово место доаѓаше друг. И навистина, после мене нема да има веровесник, туку ќе има халифи – и ќе бидат многубројни.“ Тие рекоа: „Па што ни наредуваш во таква ситуација?“ Тој одговори: „Исполнувајте му ја заклетвата на секој што прв ќе добие присега на верност, давајте им го нивното право, а Аллах нив ќе ги праша за тоа што им било доверено.“
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 3455]

Објаснување

Божјиот пратеник, салаллаху алејхи ве селем, известил дека синовите Израилови биле водени од нивните веровесници, кои се грижеле за нивните работи и ги управувале – слично како што тоа го прават владетелите и управителите со своите поданици. Секогаш кога кај нив ќе се појавеше расипаност, Аллах им испраќаше нов веровесник кој ќе ја исправи нивната состојба и ќе го врати она тие што го промениле од Божјите прописи. Потоа Пратеникот, салаллаху алејхи ве селем, објавил дека по него нема да има веровесник што ќе ја има таа улога, туку ќе има халифи – и нив ќе ги има многу, а меѓу нив ќе се појавуваат разидувања и спорови. Тогаш асхабите, Аллах нека е задоволен со нив, го прашале: „Па што ни наредуваш во таков случај?“ Тој одговорил: „Кога ќе му се даде присега на верност на еден халиф по друг, присегата на првиот е валидна и задолжителна, и мора да се исполни. Присегата на вториот е неважечка, а нему му е забрането да ја бара. Давајте им го нивното право, бидете им покорни и однесувајте се кон нив со послушност – сè додека не ве повикаат на грев. Аллах ќе ги праша и ќе им суди за она што им е доверено.“

من فوائد الحديث

1. Поданиците мора да имаат веровесник или халиф кој ќе се грижи за нивните работи и ќе ги насочува по исправниот пат.
2. По нашиот Пратеник, Мухамед, салаллаху алејхи ве селем, нема друг веровесник.
3. Предупредување од побуна или бунт против оној чија власт е воспоставена преку шеријатски принципи.
4. Не е дозволено да се даде присега на верност на двајца халифи истовремено.
5. Големината на одговорноста на имамот (владетелот), бидејќи Аллах ќе го праша за народот што му е доверен да го води.
6. Ибн Хаџер рекол: „Верските прашања имаат предност над овоземните, бидејќи Пратеникот, салаллаху алејхи ве селем, наредил да се исполни правото на властодржецот – заради возвишување на зборот на верата и спречување на смут и зло. Одложувањето на барањето на сопственото право не значи негово укинување, зашто Аллах му ветил на оној што е лишен од своето право дека ќе го добие – дури и ако тоа биде на Ахиретот.“
7. Хадисот укажува на еден од знаците на неговото пратеништво, салаллаху алејхи ве селем, бидејќи навистина по него се појавија многу халифи – меѓу кои имаше и праведни и неправедни.