Hədis: “Süd əmizdirmə, doğuşun haram etdiyi şeyləri haram edir”

عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«الرَّضَاعَةُ تُحَرِّمُ مَا تُحَرِّمُ الوِلَادَةُ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [الأربعون النووية: 44]

Aişə (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, Peyğəmbər (sallallahu aleyhi və səlləm) belə demişdir:
“Süd əmizdirmə, doğuşun haram etdiyi şeyləri haram edir”.
[Səhih] - [Müttəfəqun aleyhi(əl-Buxari və Musliminsəhih gördüyü hədislər)] - [الأربعون النووية - 44]

Şərh (izah)

Peyğəmbər (sallallahu əleyhi va səlləm) bəyan etmişdir ki, qardaş, əmi, dayı kimi doğum və nəsəb səbəbilə haram olan şəxslər - süd əmizdirmə səbəbi ilə də haram olurlar. Həmçinin süd əmizdirmə, doğumdan olan qohumluğunun icazəli etdiyi hökmləri də icazəli edir.

Hədisin faydalarından

1. Hədis, süd əmizdirmə hökmləri haqqında bir qaydadır.
2. İbn Həcər demişdir: Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi va səlləm): “Süd əmizdirmə, doğuşun haram etdiyi şeyləri haram edir” - sözünün mənası, yəni: süd əmizdirmə, doğuşun icazəli etdiyi şeyləri icazəli edir — anlamındadır. Bu mövzu icma ilə— nikahın haramlığı və ona bağlı məsələlər, südəmər uşaq ilə süd verən qadının övladları arasında haramlığın yayılması, bir-birilərinə baxması, təklikdə qalması və birlikdə səfərə çıxması kimi hallarda yaxın qohum kimi sayılmaları — deməkdir. Lakin bu (süd analığı), analığa aid olan digər hökmləri, miras almaq, nəfəqə verməyin vacibliyi, sahib olduğu qulu azad etmək, şahidlik, diyə (qan pulu) ödəmək (öldürülmüş şəxs üçün cərimə; vira) və qisasın ləğv edilməs kimi məsələlərdə heç bir təsir göstərmir.
3. Süd əmizdirmə nəticəsində yaranan haramlığın əbədi olaraq sabit qalması.
4. Başqa hədislər izah edir ki, süd əmizdirmə yolu ilə yaranan qadağa yalnız bilinən beş dəfə əmizdirmədən sonra və uşağın ilk iki ili ərzində meydana gəlir.
5. Qohumluq əlaqələrinə görə haram olanlar aşağıdakılardır:
6. Analar. Bura, şəcərə üzrə yuxarıya doğru ana və ata tərəfdən olan nənələr də daxildir.
7. Qızlar. Bura, şəcərə üzrə aşağıya doğru qızların qızları və oğulların qızları da daxildir.
8. Bacılar. Bura, həm eyni ata-anadan olan bacılar, həm də bir tərəfdən (yəni: ya ata, ya da ana tərəfdən) olan bacılar daxildir.
9. Bibilər. Bura, atanıın doğma və ögəy, bütün bacıları və həmçinin, şəcərə üzrə yuxarıya doğru babaların bütün bacıları da daxildir.
10. Xalalar. Bura, ananın doğma və ögəy, bütün bacıları və həmçinin, istər ata tərəfdən, istərsə də ana tərəfdən olmasından asılı olmayaraq şəcərə üzrə yuxarıya doğru nənələrin bütün bacıları da daxildir.
11. Qardaş qızları və bacı qızları. Bura, şəcərə üzrə aşağıya doğru onların qızları da daxildir.
12. Süd qohumluğuna görə haram olanlar: Süd qohumluğu, qan qohumluğunun haram etdiyi şeyləri haram edir. Qan qohumluğuna görə haram olan hər bir qadın, süd qohumluğu ilə də haram olur. Bundan yalnız süd qardaşının anası və süd oğlunun bacısı istisnadır, onlar haram sayılmır.