หะดีษ: เจ้าจงละทิ้งสิ่งที่ทำให้เจ้าเกิดความสงสัย (ว่าเป็นสิ่งที่ศาสนาอนุมัติให้หรือไม่) ไปสู่สิ่งที่จะไม่ทำให้เจ้าเกิดความสงสัย เพราะความสัจจริงคือความมั่นใจ ส่วนความมุสาคือความคลางแคลงใจ

عَنْ أَبِي الحَوْرَاءِ السَّعْدِيِّ قَالَ: قُلْتُ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ رضي الله عنهما: مَا حَفِظْتَ مِنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ؟ قَالَ: حَفِظْتُ مِنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:

«دَعْ مَا يَرِيبُكَ إِلَى مَا لاَ يَرِيبُكَ، فَإِنَّ الصِّدْقَ طُمَأْنِينَةٌ، وَإِنَّ الكَذِبَ رِيبَةٌ».
[صحيح] - [رواه الترمذي والنسائي وأحمد] - [سنن الترمذي: 2518]

จากอบู อัล-เฮารออ์ อัล-ซะอ์ดีย์ กล่าวว่า: ฉันได้กล่าวแก่อัล-ฮะซัน บิน อาลี เราะฎิยัลลอฮุอันฮุมา ว่า: สิ่งใดบ้างที่คุณจดจำจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม? เขากล่าวว่า: ฉันได้จำจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ว่า:
"เจ้าจงละทิ้งสิ่งที่ทำให้เจ้าเกิดความสงสัย (ว่าเป็นสิ่งที่ศาสนาอนุมัติให้หรือไม่) ไปสู่สิ่งที่จะไม่ทำให้เจ้าเกิดความสงสัย เพราะความสัจจริงคือความมั่นใจ ส่วนความมุสาคือความคลางแคลงใจ"
[เศาะฮีห์] - - [สุนันอัตติรมิซีย์ - 2518]

คำอธิบาย​

ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้บัญชาให้ละทิ้งถ้อยคำและการกระทำซึ่งมีข้อสงสัยว่าสิ่งเหล่านั้นเป็นสิ่งต้องห้ามหรือไม่? เป็นสิ่งต้องห้ามหรืออนุญาต? ตราบเท่าที่ไม่มีข้อสงสัยเกี่ยวกับสิ่งเหล่านั้น ซึ่งท่านแน่ใจว่าสิ่งเหล่านั้นดีและเป็นที่อนุญาต เพราะจิตใจสงบสุขกับสิ่งเหล่านั้นและสงบลง และสิ่งใดที่สงสัยก็ทำให้ใจวิตกกังวลและเป็นทุกข์

บทเรียนที่ได้รับจากฮะดีษ

1. มุสลิมจะต้องยึดหลักกิจการของตนบนความแน่นอน และละทิ้งสิ่งที่สงสัย และต้องหยั่งรู้ลึกซึ้งในศาสนาของตน
2. ห้ามไม่ให้เอาตัวเองไปอยู่ในสิ่งที่ต้องสงสัย
3. หากคุณต้องการความมั่นใจและความสบายใจ ให้ละทิ้งสิ่งที่สงสัยแล้ววางมันไป
4. ความเมตตาของพระเจ้าที่มีต่อบ่าวของพระองค์เมื่อพระองค์ทรงบัญชาพวกเขาให้ทำสิ่งที่ทำให้เกิดความสงบทั้งจิตใจและจิตวิญญาณ และห้ามพวกเขาจากสิ่งที่ทำให้เกิดความวิตกกังวลและความสับสน