بروز رسانی: آيا کلماتی به تو آموزش دهم که رسول الله صلى الله عليه وسلم آنها را به من آموخت؟ و اگر به اندازه ی يک کوه بدهی داشته باشی- با گفتن اين کلمات - الله متعال موجبات پرداخت بدهی ات را فراهم می سازد. بگو: «اللَّهُمَّ اكْفِنِي بِحَلاَلِكَ عَنْ حَرَامِكَ، وَأغْنِنِي بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِواكَ»: «يا الله، مرا با حلال خود از آنچه حرام کرده ای، کفايت بفرما و به فضل خويش مرا از غير خود بی نياز بگردان».

عن علي - رضي الله عنه-: أن مُكَاتَبًا جاءه فقال: إني عَجَزْتُ عن كتابتي فَأَعِنِّي، قال: ألا أعلمك كلمات عَلَّمَنِيهِنَّ رسولُ الله صلى الله عليه وسلم لو كان عليك مثلَ جبلٍ دَيْنًا أَدَّاهُ الله عنك؟ قل: «اللهم اكْفِنِي بحلالك عن حرامك، وأَغْنِنِي بفضلك عَمَّنْ سِوَاكَ».
[حسن] - [رواه الترمذي وأحمد]

از علی رضی الله عنه روايت است: برده ای - که با توافق صاحبش در پیِ تأمين پولِ آزادی اش بود - نزدش آمد و گفت: من از تأمين پول آزاديی ام ناتوانم؛ کمکم کن. علی رضی الله عنه گفت: آيا کلماتی به تو آموزش دهم که رسول الله صلى الله عليه وسلم آنها را به من آموخت؟ و اگر به اندازه ی يک کوه بدهی داشته باشی - با گفتن اين کلمات - الله متعال موجبات پرداخت بدهی ات را فراهم می سازد. بگو: «اللَّهُمَّ اكْفِنِي بِحَلاَلِكَ عَنْ حَرَامِكَ، وَأغْنِنِي بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِواكَ»: «يا الله، مرا با حلال خود از آنچه حرام کرده ای، کفايت بفرما و به فضل خويش مرا از غير خود بی نياز بگردان».
[حسن است] - [به روایت ترمذی - به روایت احمد]

شرح

چنانکه در این حدیث آمده است، برده ای مکاتب نزد علی رضی الله عنه می آید که توانایی پرداخت مالی را ندارد که در قبال آزادی اش با آقایش متعهد شده است؛ بنابراین به علی رضی الله عنه پناه می برد و از او می خواهد که وی را در این زمینه کمک کند تا بدهی اش را بپردازد؛ اما علی رضی الله عنه راهکاری معنوی برای حل مشکلش ارائه می دهد و آن دعایی است که رسول الله صلی الله علیه وسلم به علی آموخته است؛ که اگر این دعا را مخلصانه بخواند، الله متعال موجبات پرداخت بدهی او را فراهم می کند و بدهی اش را می پردازد؛ هرچند بدهی اش به اندازه ی کوهی باشد. بنابراین به وی می گوید: بگو: «اللَّهُمَّ اكْفِنِي بِحَلاَلِكَ عَنْ حَرَامِكَ، وَأغْنِنِي بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِواكَ»؛ یعنی با حلال خود مرا کفایت کن و مرا از حرام بی نیاز گردان؛ و به من رزق و روزی عطا بفرما که با وجود آن از مردم بی نیاز باشم. برده ی مکاتب: برده ای است که با آقایش قرار داد می بندد که آزادی اش را در برابر مبلغی به صورت قسطی از وی بخرد.