حديث: ?إذا أَتَيتُم الغَائِط، فَلاَ تَستَقبِلُوا القِبلَة بِغَائِط ولا بَول، ولا تَسْتَدْبِرُوهَا، ولكن شَرِّقُوا أو غَرِّبُوا
«إِذَا أَتَيْتُمُ الغَائِطَ فَلاَ تَسْتَقْبِلُوا القِبْلَةَ، وَلاَ تَسْتَدْبِرُوهَا وَلَكِنْ شَرِّقُوا أَوْ غَرِّبُوا»* قَالَ أَبُو أَيُّوبَ: فَقَدِمْنَا الشَّأْمَ فَوَجَدْنَا مَرَاحِيضَ بُنِيَتْ قِبَلَ القِبْلَةِ فَنَنْحَرِفُ، وَنَسْتَغْفِرُ اللَّهَ تَعَالَى.
[صحيح] - [متفق عليه]
المزيــد ...
از ابو ایوب انصاری رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«إذا أَتَيتُم الغَائِط، فَلاَ تَستَقبِلُوا القِبلَة بِغَائِط ولا بَول، ولا تَسْتَدْبِرُوهَا، ولكن شَرِّقُوا أو غَرِّبُوا»: «زمانی که به محل قضای حاجت رفتید، به هنگام ادرار و مدفوع، نه رو به قبله کنید و نه پشت به قبله؛ بلکه روی خود را به سمت شرق یا غرب کنید». ابو ایوب می گوید: چون به شام رفتیم بدرفت هایی را دیدیم که به سوی کعبه ساخته شده بودند و چون وارد آنها می شدیم خود را از سمت قبله به سوی دیگری منحرف نموده و از الله متعال طلب مغفرت و آمرزش می کردیم.
صحیح - متفق علیه
کسی بخواهد قضای حاجت بکند، رسول الله صلی الله علیه وسلم او را نهی کرده که هنگام قضای حاجت رو به قبله - یعنی کعبه ی شریف - نکند و نیز پشت به آن نکند؛ و بلکه باید هنگام قضای حاجت رو به مشرق یا مغرب نمود البته در صورتی که قبله در سمت مشرق یا مغرب نباشد مانند قبلۀ اهل مدینه. سپس ابو ایوب رضی الله عنه می گوید: وقتی به شام رفتند، بدرفت هایی را مواجه شدند که برای قضای حاجت و در جهت کعبه ساخته شده بود؛ بنابراین چون برای قضای حاجت به این بدرفت ها می رفتند، خود را از سمت قبله به سوی دیگری منحرف می کردند و از باب احتیاط و پرهیزگاری از الله متعال طلب مغفرت و آمرزش مى خواستند.
از فوائد حدیث
- حکمت این امر، تعظیم و احترام به کعبۀ مشرفه است.
- استغفار پس از خروج از محل قضای حاجت.
- حسن آموزش پیامبر صلی الله علیه وسلم؛ زیرا وقتی ممنوع را ذکر کرد به جائز نیز اشاره کرد.