فەرموودە: نابێت ئافرەت ماتەمینی ڕابگەیەنێت زیاتر لە سێ ڕۆژ، مەگەر بەهۆی (مردنی) مێردەکەى نەبێت: چوار مانگ ودە ڕۆژ، نابێت جلی بۆیەکراو لەبەر بکات، مەگەر جلی عەسب نەبێت، ونابێت بۆن لەخۆی بدات مەگەر پاش پاکبوونەوە نەبێت: دەتوانێت کەمێک لە قست وئەزفار لەخۆی بدات

عن أم عطية رضي الله عنها مرفوعاً: «لا تُحِدُّ امرأة على الميت فوق ثلاث، إلا على زوج: أربعة أشهر وعشرًا، ولا تلبس ثوبًا مَصْبُوغا إلا ثوب عَصْبٍ، ولا تكتحل، ولا تَمَسُّ طيبًا إلا إذا طهرت: نبُذة من قُسط أو أظْفَار».
[صحيح] - [متفق عليه]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە ئوم عەتیە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «نابێت ئافرەت ماتەمینی ڕابگەیەنێت زیاتر لە سێ ڕۆژ، مەگەر بەهۆی (مردنی) مێردەکەى نەبێت: چوار مانگ ودە ڕۆژ، (لە کاتی ماتەمینیدا) نابێت جلی بۆیەکراو لەبەر بکات، مەگەر جلی عەسب* نەبێت ، ونابێت بۆن لەخۆی بدات مەگەر پاش پاکبوونەوە نەبێت (لە سووڕی مانگانە): دەتوانێت کەمێک لە قست وئەزفار** لەخۆی بدات». *(عەسب: جۆری جلی ناسەرنجڕاکێشی یەمەنیە)، **(قست وئەزفار: جۆرێکن لە بۆن)
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری]

شیکردنەوە

ئەم فەرموودەیە نەهی کردنی تێدایە لە ئافرەت سەبارەت بە ڕاگەیاندنی ماتەمینی لەسەر مردوو زیاتر لە سێ ڕۆژ، چونکە سێ ڕۆژ بەسە بۆئەوەى مافى کەسی نزیک جێبەجێ بکرێت ودڵنەوایی ئەوانە بدرێتەوە کە غەمبارن، بەمەرجێک مردووەکە مێردی نەبێت، ئەگەر مێردی بوو ئەوا ئافرەتەکە دەبێت چوار مانگ ودە ڕۆژ ماتەمینی ڕابگەیەنێت، ئەمیش وەکو جێبەجێکردنی ئەو مافە مەزنەى کە لەسەری هەبووە، وهەروەها بۆ هەژمارکردنی ماوەى مانەوە (عیدەت) کە لە شەریعەتدا دیاریکراوە. ماتەمینی لێرەدا واتا نابێت ئافرەت خۆی بڕازێنێتەوە بە بۆن وکل وشتی ڕازاوە وجلی سەرنجڕاکێش، ئەم ماتەمینیە تەنها بۆ مردنی مێرد واجبە، بۆ مردنی کەسە نزیکەکانى دەتوانێت سێ ڕۆژ ماتەمینی ڕابگەیەنێت ئەگەر ویستی لێی بێت. بەڵام لە کاتی ماتەمیندا ئەگەر ئافرەت جلێکی ڕەنگا وڕەنگ بپۆشێت کە بۆندار نەبێت بە زەعفەران وبۆنی تر ئەوا ئاساییە. وئەگەر ماوەى (عیدەکەى) نەما وپاکبوویەوە ئەوا پارچە قوماشێکی بۆندار دەدات لەسەر دامێنی بۆئەوەى بۆنی ناخۆشی ئەو شوێنە نەمێنێت.