حديث: إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا مَاتَ عُرِضَ عَلَيْهِ مَقْعَدُهُ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا مَاتَ عُرِضَ عَلَيْهِ مَقْعَدُهُ بِالْغَدَاةِ وَالعَشِيِّ، إِنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الجَنَّةِ فَمِنْ أَهْلِ الجَنَّةِ، وَإِنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ فَمِنْ أَهْلِ النَّارِ، فَيُقَالُ: هَذَا مَقْعَدُكَ حَتَّى يَبْعَثَكَ اللَّهُ يَوْمَ القِيَامَةِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1379]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از عبدالله بن عمر رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا مَاتَ عُرِضَ عَلَيْهِ مَقْعَدُهُ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ، إِنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَمِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ، وَإِنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ فَمِنْ أَهْلِ النَّارِ، فَيُقَالُ: هَذَا مَقْعَدُكَ حَتَّى يَبْعَثَكَ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ». «هرگاه يكی از شما فوت كند، صبح و شام جايگاهش به او عرضه می شود، اگر بهشتی باشد جايگاهش در بهشت و اگر دوزخی باشد، جايگاهش در دوزخ به او نشان داده می شود، و به او گفته می شود: اين جای توست، تا روز قيامت كه الله تو را حشر می نمايد».
[صحیح] - [متفق علیه] - [صحیح بخاری - 1379]

توضیح

پیامبر صلی الله علیه وسلم خبر می دهد که هرگاه بندۀ بمیرد، در اول و آخر روز، جایگاه ویژۀ او را در بهشت ​​و یا در جهنم برای او عرضه می گردد؛ اگر از اهل بهشت ​​باشد جايگاه بهشت او برایش عرضه می گردد، و اگر از اهل دوزخ باشد جايگاه دوزخ برایش عرضه می گردد، و به او گفته می شود: این همان جایگاهیست که در روز قیامت به سوی آن فرستاده می شوید؛ و در آن برای مؤمن آرامش، و برای کافر عذاب می باشد.

از فوائد حدیث

1. عذاب و آرامش در قبر حق است.
2. ابن حجر می گوید: این عرضه نمودن جایگاه برای مؤمن با تقوا و کافر ظاهر می باشد، اما در مورد مؤمن مختلط، احتمالاً شاید جایگاه او در بهشتی که به آنجا می رود نیز عرضه شود.