فەرموودە: گونجاو نییە بۆ مسوڵمانێک شتێک هەبێت وەسیەت سەبارەتی بکات؛ دوو شەو بەسەریدا تێپەڕ ببێت و وەسیەتەکەى لە لای نەنووسی بێت

عن عبد الله بن عمر رضي الله عنهما مرفوعاً: «ما حق امرئ مسلم له شيء يوصي فيه؛ يبيت ليلتين إلا ووصيته مكتوبة عنده». زاد مسلم: قال ابن عمر: «ما مرت علي ليلة منذ سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول ذلك، إلا وعندي وصيتي».
[صحيح] - [متفق عليه]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە عبداللەی کوڕی عومەرەوە -ڕەزای خوایان لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «گونجاو نییە بۆ مسوڵمانێک شتێک هەبێت وەسیەت سەبارەتی بکات؛ دوو شەو بەسەریدا تێپەڕ ببێت و وەسیەتەکەى لە لای نەنووسی بێت». (مسلم) زیاتر دەگێڕێتەوە، ئیبن عومەر دەڵێت: «هیچ شەوێکم بەسەردا تێپەڕ نەبووە پاش ئەوەى پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ئەوەى فەرموو؛ وەسیەتە نووسراوەکەم لە لام بووە».
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری]

شیکردنەوە

دروست وگونجاو نییە بۆ کەسێک کە شتێکی هەیە دەیەوێت وەسیەت وڕێنموێنی سەبارەتی بکات وڕوونی بکاتەوە؛ پشتگوێی بخات هەتاوەکو ماوەیەکی زۆر بەسەریدا تێپەڕ دەبێـت، بەڵکو دەبێت پەلە بکات لە نووسینی وڕوونکردنەوەى، ئەوپەڕی ماوەی ڕێگەپێدان یەک شەو یان دوو شەوە. بۆیە ئیبن عومەر -ڕەزای خوایان لێبێت- پاش ئەوەى ئەم ئامۆژگاریەی پێغەمبەری بیست -صلى اللە علیە وسلم- بەردەوام بوو لەسەر نووسینی وەسیەتەکەى هەموو شەوێک، ئەمیش بۆ جێبەجێکردنی فەرمانی شەریعەت، وبۆ ڕوونکردنەوەى هەق وڕاستی. وەسیەت دوو جۆرن: 1/ سونەت (موستەحەب)، ئەوەى بۆ کردەوە سونەتەکانن لە پەرستنەکان وکردەوە خێرەکانى تر. 2/ واجب، ئەمیش لەو مافانەدایە کە واجبە، کە هیچ بەڵگەیەک نییە بۆ دووپاتکردنەوەى لە پاش مردنی چونکە بنچینەیەکی شەرعی هەیە دەڵێت: (هەرشتێک بەهۆیەوە واجب جێبەجێ ببێت؛ ئەویش واجبە)، وئیبن دەقیقی عید دەڵێت: ئەم فەرموودەیە ئاماژەیە بۆ جۆری واجب.