Pagpapanibago: O Ḥakīm, tunay na ang yamang ito ay kaakit-akit na matamis

عَنْ حَكِيمِ بْنِ حِزَامٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:
سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَأَعْطَانِي، ثُمَّ سَأَلْتُهُ فَأَعْطَانِي، ثُمَّ قَالَ لِي: «يَا حَكِيمُ، إِنَّ هَذَا المَالَ خَضِرٌ حُلْوٌ، فَمَنْ أَخَذَهُ بِسَخَاوَةِ نَفْسٍ، بُورِكَ لَهُ فِيهِ، وَمَنْ أَخَذَهُ بِإِشْرَافِ نَفْسٍ لَمْ يُبَارَكْ لَهُ فِيهِ، وَكَانَ كَالَّذِي يَأْكُلُ وَلاَ يَشْبَعُ، وَاليَدُ العُلْيَا خَيْرٌ مِنَ اليَدِ السُّفْلَى»، قَالَ حَكِيمٌ: فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَالَّذِي بَعَثَكَ بِالحَقِّ لاَ أَرْزَأُ أَحَدًا بَعْدَكَ شَيْئًا حَتَّى أُفَارِقَ الدُّنْيَا، فَكَانَ أَبُو بَكْرٍ يَدْعُو حَكِيمًا لِيُعْطِيَهُ العَطَاءَ، فَيَأْبَى أَنْ يَقْبَلَ مِنْهُ شَيْئًا، ثُمَّ إِنَّ عُمَرَ دَعَاهُ لِيُعْطِيَهُ، فَيَأْبَى أَنْ يَقْبَلَهُ، فَقَالَ: يَا مَعْشَرَ المُسْلِمِينَ، إِنِّي أَعْرِضُ عَلَيْهِ حَقَّهُ الَّذِي قَسَمَ اللَّهُ لَهُ مِنْ هَذَا الفَيْءِ، فَيَأْبَى أَنْ يَأْخُذَهُ. فَلَمْ يَرْزَأْ حَكِيمٌ أَحَدًا مِنَ النَّاسِ بَعْدَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حَتَّى تُوُفِّيَ رَحِمَهُ اللَّهُ.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 2750]

Ang saling ito ay nangangaiangan ng daddag na pagrerepaso at pagtutumpak..

Ayon kay Ḥakīm bin Ḥizām (malugod si Allāh sa kanya) na nagsabi:
{Humingi ako sa Sugo ni Allāh (s) saka nagbigay siya sa akin. Pagkatapos humingi pa ako sa kanya saka nagbigay siya sa akin. Pagkatapos nagsabi siya: "O Ḥakīm, tunay na ang yamang ito ay kaakit-akit na matamis. Kaya ang sinumang kumuha nito dala ng pagkamapagbigay ng sarili, pagpapalain siya dahil doon; at ang sinumang kumuha nito dala ng pag-iimbot ng sarili, hindi siya pagpapalain dahil doon. Siya ay naging gaya ng kumakain at hindi nabubusog. Ang mataas na kamay ay higit na mabuti kaysa sa mababang kamay." Nagsabi si Ḥakīm: "Kaya nagsabi ako: O Sugo ni Allāh, sumpa man sa Kanya na nagpadala sa iyo kalakip ng katotohanan, hindi ako mangunguha sa isa man matapos mo ng anuman hanggang sa makipaghiwalayan ako sa Mundo." Si Abū Bakr noon (malugod si Allāh sa kanya) ay nag-aanyaya kay Ḥakīm upang magbigay ito sa kanya ng kaloob ngunit umaayaw siya na tumanggap mula rito ng anuman. Pagkatapos, tunay na si `Umar (r) ay nag-aanyaya sa kanya upang magbigay ito sa kanya ngunit umaayaw siya na tumanggap niyon. Kaya nagsabi ito: "O katipunan ng mga Muslim, tunay na ako ay nag-aalok sa kanya ng karapatan niya na ibinahagi ni Allāh para sa kanya mula sa samsam na ito ngunit umaayaw siya na kumuha nito." Kaya hindi nanguha si Ḥakīm sa isa man sa mga tao matapos ng Propeta (s) hanggang sa pinapanaw siya. Maawa sa kanya si Allah.}
[Tumpak] - [Napagkaisahan ang katumpakan] - [صحيح البخاري - 2750]

Ang pagpapaliwanag

Humingi si Ḥakīm bin Ḥizām (malugod si Allāh sa kanya) sa Propeta (s) mula sa natatamasa sa Mundo saka nagbigay naman ito sa kanya. Pagkatapos humingi pa siya rito ng isa ba saka nagbigay naman ito sa kanya. Pagkatapos nagsabi sa kanya ang Propeta (s): "O Ḥakīm, tunay na ang yamang ito ay ninanasang naiibigan. Kaya ang sinumang pinunthan nito nang walang panghihingi at kumuha nito nang walang kasibaan ng sarili at pangungulit, pagpapalain siya dahil doon; at ang sinumang kumuha nito nang may pagmimithi at at paghahangad, hindi siya pagpapalain dahil doon. Siya ay naging gaya ng kumakain at hindi nabubusog. Ang mataas na kamay na tagagugol ay higit na mabuti sa ganang kay Allah kaysa sa mababang kamay na tagahingi." Kaya nagsabi ako: "O Sugo ni Allāh, sumpa man sa Kanya na nagpadala sa iyo kalakip ng katotohanan, hindi ako magbabawas sa ari-arian ng isa man sa pamamagitan ng paghiling mula sa kanya matapos mo hanggang sa makipaghiwalayan ako sa Mundo." Ang Khalīfah ng Sugo ni Allah (s) na si Abū Bakr (malugod si Allāh sa kanya) ay nag-aanyaya noon kay Ḥakīm upang magbigay ito sa kanya ng kaloob ngunit umaayaw siya na tumanggap mula rito ng anuman. Pagkatapos, tunay na ang Pinuno ng mga Mananampalataya na si `Umar (r) ay nag-aanyaya sa kanya upang magbigay ito sa kanya ngunit umaayaw siya na tumanggap niyon. Nagsabi si `Umar: "O katipunan ng mga Muslim, tunay na ako ay nag-aalok sa kanya ng karapatan niya na ibinahagi ni Allāh para sa kanya mula sa yaman ng samsam na ito na natamo para sa mga Muslim mula sa mga tagatangging sumampalataya nang walang digmaan ni pakikibaka ngunit umaayaw siya na kumuha nito." Kaya hindi nakabawas si Ḥakīm sa ari-arian ng isa man sa pamamagitan ng paghiling mula sa kanya matapos ng Propeta (s) hanggang sa pinapanaw siya (r).

من فوائد الحديث

1. Ang pagkuha ng yaman at ang pagtitipon nito sa pamamagitan ng mga pamamaraang isinasabatas ay hindi nakikipagkontrahan sa pagmamaliit sa Mundo dahil ang pagwawalang-halaga [sa kamunduhan] ay ang kagalantehan ng puso at ang kawalan ng pagkahumaling ng puso sa yaman.
2. Ang paglilinaw sa kadakilaan ng pagkamapagbigay ng Propeta (s) at na siya ay nagbibigay nang pagbibigay ng isang hindi natatakot sa karalitaan magpakailanman.
3. Ang pagkakaloob ng payo at ang pagsisigasig sa pagpakinabang sa mga kapatid sa sandali ng paghahain ng tulong dahil ang sarili ay nakalaan sa pakikinabang sa kaaya-ayang pananalita.
4. Ang pagpipigil sa paghingi sa mga tao at ang pagpapalayo ng loob dito lalo na sa hindi pangangailangan.
5. Nasaad dito ang pagpula sa pagsisigasig sa yaman at dalas ng paghingi.
6. Ang tagahingi, kapag nangulit sa paghingi, ay walang masama sa pagtanggi sa kanya, pagbigo sa kanya, pangangaral sa kanya, at pag-uutos sa kanya sa pagpipigil at pagwaksi sa sigasig sa pagkuha.
7. Hindi nagigindapat ang isa sa pagkuha ng anuman mula sa kaban ng bayan malibang matapos na nagbigay sa kanya ang pinuno. Hinggil naman sa bago ng paghahati ng samsam, hind iyon karapat-dapat sa kanya.
8. Ang pagpayag sa paghingi dahil sa pangangailangan.
9. Nagsabi si Ibnu Ḥajar: Nasaad na nararapat sa pinuno na hindi maglinaw sa tagahiling ng nasa panghihingi nito na kasiraan malibang matapos ng pagtugon sa pangangailangan nito upang magkintal ang pangangaral niya rito ng pagkakintal upang hindi ito magpala-palagay na iyon ay isang kadahilanan sa pagkait sa kanya ng pangangailangan niya.
10. Ang kalamangan ni Ḥakīm (malugod si Allāh sa kanya) at ang pananatili niya sa kasunduan kay Allah at sa Sugo ni Allah (s).
11. Nagsabi si Isḥāq bin Zāhiwayhi: Namatay si Ḥakīm (malugod si Allāh sa kanya) nang siya ay talagang kabilang sa pinakamarami sa Liping Quryash sa yaman.