حديث: اللَّهُمَّ قِنِي عَذَابَكَ يَوْمَ تَجْمَعُ أَوْ تَبْعَثُ عِبَادَكَ». «الهی مرا از عذابت در روزی که بندگانت را جمع می کنی یا زنده می کنی حفظ کن

عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ اليَمَانِ رَضيَ اللهُ عنه:
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَنَامَ وَضَعَ يَدَهُ تَحْتَ رَأْسِهِ، ثُمَّ قَالَ: «اللَّهُمَّ قِنِي عَذَابَكَ يَوْمَ تَجْمَعُ أَوْ تَبْعَثُ عِبَادَكَ».
[صحيح] - [رواه الترمذي] - [سنن الترمذي: 3398]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از حذیفه بن یمان رضی الله عنه روایت است:
پیامبر صلی الله علیه وسلم هر گاه می خواست بخوابد، دستش را زیر سرش می گذاشت، سپس می فرمود: «اللَّهُمَّ قِنِي عَذَابَكَ يَوْمَ تَجْمَعُ أَوْ تَبْعَثُ عِبَادَكَ». «الهی مرا از عذابت در روزی که بندگانت را جمع می کنی یا زنده می کنی حفظ کن».
[صحیح] - [ترمذی روایت کرده - ابو داود روایت کرده - احمد روایت کرده] - [سنن ترمذی - 3398]

توضیح

هنگامی که پیامبر صلی الله علیه وسلم به رختخواب می رفت تا بخوابد، دست راست خود را بالشت می ساخت و گونۀ راست خود را بر آن می گذاشت، و می فرمود: «الهی، پروردگارا، مرا نجات بده» و مرا از «عذابت» و مجازات ات «روزی که بندگانت را محشور می‌کنی یا زنده می‌کنی» در روز حساب، روز قیامت حفظ کن.

از فوائد حدیث

1. فضیلت این دعای مبارک، و استحباب پایبندی به آن با اقتدا به پیامبر صلی الله علیه وسلم.
2. مستحب بودن دراز کشیدن به پهلوی راست.
3. سندی گفت: قول او (اللهم قني عذابك)، "الهی مرا از عذابت حفظ کن"، بیانگر این است که عاقل خواب را وسیله یاد مرگ و برانگیخته شدن بعد از آن قرار دهد.
4. مصئون ماندن از عذاب الله متعال در روز قیامت به لطف و رحمت الله متعال صورت می گیرد، چون بنده را توفیق انجام کار نیک می دهد و الله متعال گناهان او را میامرزد.
5. فروتنی پیامبر صلی الله علیه وسلم در برابر پروردگار و مولا اش جل جلاله.
6. اثبات حشر و معاد، و اینکه مردم به سوی پروردگارشان باز می‌گردند تا از اعمال خود بازخواست شوند، هر کس خیری را دریابد الله متعال را ستایش کند، و هر کس غیر آن را دریابد، جز خود را ملامت نکند، این همان اعمال بندگان است که الله متعال آن را بر آنها می شمارد.
7. صحابه رضی الله عنهم در بیان احوال پیامبر صلی الله علیه وسلم هنگام خوابش.
8. قول او: "وضع يده اليمنى تحت خده"، دست راستش را زیر گونه گذاشت، این عادت او صلی الله علیه وسلم بود که در هر کاری با دست راست شروع کند، بجز آنچه که بر خلاف آن دلیل وارد شده باشد.
9. خوابیدن بر سمت راست سریع‌تر به متوجه شدن منجر می‌شود، زیرا در این حالت قلب در وضعیت ثابت قرار نمی‌گیرد و برای قلب راحت‌تر است؛ چون قلب در سمت چپ بدن قرار دارد، اگر انسان بر سمت چپ بخوابد، به دلیل فشار اعضای بدن بر آن، ممکن است به قلب آسیب برساند.