حديث: مَنِ اقْتَطَعَ حَقَّ امْريءٍ مُسْلمٍ بيَمِينِهِ، فَقدْ أَوْجَبَ اللَّهُ لَه النَّارَ، وَحَرَّمَ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ»، «کسی که حق مسلمانی را با سوگند دروغ تصاحب کند، الله دوزخ را بر او واجب نموده و بهشت را بر او حرام می گرداند». مردی پرسيد: ای رسول الله، حتی اگر چيزِ اندکی باشد؟ فرمود: «وإِنْ قَضِيباً مِنْ أَرَاكٍ»: «اگرچه چوبِ مسواکی باشد

عن أَبِي أُمَامَةَ إِياسِ بنِ ثَعْلَبَةَ الحَارِثِيِّ رضي الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«مَنِ اقْتَطَعَ حَقَّ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِيَمِينِهِ، فَقَدْ أَوْجَبَ اللهُ لَهُ النَّارَ، وَحَرَّمَ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ» فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ: وَإِنْ كَانَ شَيْئًا يَسِيرًا يَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: «وَإِنْ قَضِيبًا مِنْ أَرَاكٍ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 137]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از ابو امامه اياس بن ثعلبه ی حارثی رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمودند:
«مَنِ اقْتَطَعَ حَقَّ امْريءٍ مُسْلمٍ بيَمِينِهِ، فَقدْ أَوْجَبَ اللَّهُ لَه النَّارَ، وَحَرَّمَ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ»، «کسی که حق مسلمانی را با سوگند دروغ تصاحب کند، الله دوزخ را بر او واجب نموده و بهشت را بر او حرام می گرداند». مردی پرسيد: ای رسول الله، حتی اگر چيزِ اندکی باشد؟ فرمود: «وإِنْ قَضِيباً مِنْ أَرَاكٍ»: «اگرچه چوبِ مسواکی باشد».
[صحیح] - [مسلم روایت کرده] - [صحیح مسلم - 137]

توضیح

رسول الله صلی الله علیه وسلم هشدار می دهد که هرکس حق برادر مسلمانش را با سوگند دروغ و ناحق تصاحب کند، جزا اش استحقاق آتش دوزخ، و محروم شدن از بهشت است، و آن از گناهان کبیره است. در این میان مردی گفت: ای رسول الله، اگر چیزی که بر آن سوگند یاد شده چیز اندکی باشد؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: هرچند چوبِ مسواکی باشد که از درخت اراک گرفته می شود.

از فوائد حدیث

1. هشدار از گرفتن حقوق دیگران، و حرص ورزی به ادای آن به صاحبانش هرچند اندک باشد، و این که فیصلۀ اشتباه حاکم به انسان اباحت نمی بخشد آنچه که از او نیست.
2. نووی می گوید: شدت تحریم حقوق مسلمانان، و این که میان حق اندک و زیاد فرقی نیست؛ بنابر قول او صلی الله علیه وسلم: "وإن قضيبًا من أراك"، «اگرچه چوبِ مسواکی باشد».
3. نووی می‌گوید: این مجازات برای کسی است که حق مسلمانی را گرفته باشد و قبل از توبه بمیرد، اما کسی که توبه نموده و از کارکرد خود ابراز پشیمانی نماید و حق را به صاحبش برگرداند و از او طلب حلالیت کند و عزم نماید که به این کار بر نمی گردد، گناه از او ساقط می شود.
4. قاضی می گوید: علت ویژه نموده مسلمان این است که آنان مخاطب و عموم تعامل کننده گان در شریعت هستند، این طور نیست که غیر مسلمان با آنان متفاوت هستند، بلکه حکم حقوق غیر مسلمان همان حکم حقوق مسلمان است.
5. نووی می گوید: دروغ، خبر دهی از چیزیست که خلاف آنچه که هست باشد، خواه از روی قصد باشد خواه از روی اشتباه، خواه خبر از گذشته باشد و یا از آینده.