නබි වදන: اللهم إني أعوذ بك من العَجْزِ وَالكَسَلِ، والبُخْلِ والهَرَمِ، وَعَذابِ القَبْرِ අල්ලාහුම්ම ඉන්නී අඌදු බික මිනල් අජ්සි වල් කසලි වල් බුහ්ලි වල් හරමි වඅදාබිල් කබ්රි තේරුම: අහෝ අල්ලාහ්! නොහැකියාව, මැලිකම, මසුරුකම, වයෝවෘද්ධභාවය හා කබ්ර්හි වේදනාව යනාදියෙන් මම ඔබෙන් ආරක්ෂාව පතමි.

عن زيد بن أرقم رضي الله عنه قال: كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول: «اللهم إني أعوذ بك من العَجْزِ وَالكَسَلِ، والبُخْلِ والهَرَمِ، وَعَذابِ القَبْرِ، اللهم آت نفسي تقواها، وزَكِّهَا أنت خير من زكاها، أنت وَلِيُّهَا ومولاها، اللهم إني أعوذ بك من علم لا ينفع؛ ومن قلب لا يخشع، ومن نفس لا تشبع؛ ومن دعوة لا يُستجاب لها».
[صحيح] - [رواه مسلم]

සෙයිද් ඉබ්නු අර්කම් -රළියල්ලාහු අන්හු- තුමා විසින් වාර්තා කරන ලදී. මෙය මර්ෆූඃ ගණයට අයත් හදීසයකි. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම් තුමා اللهم إني أعوذ بك من العَجْزِ وَالكَسَلِ، والبُخْلِ والهَرَمِ، وَعَذابِ القَبْرِ، اللهم آت نفسي تقواها، وزَكِّهَا أنت خير من زكاها، أنت وَلِيُّهَا ومولاها، اللهم إني أعوذ بك من علم لا ينفع؛ ومن قلب لا يخشع، ومن نفس لا تشبع؛ ومن دعوة لا يُستجاب لها අල්ලාහුම්ම ඉන්නී අඌදු බික මිනල් අජ්සි වල් කසලි වල් බුහ්ලි වල් හරමි වඅදාබිල් කබ්රි. අල්ලාහුම්ම ආති නෆ්සී තක්වාහා වසක්කිහා අන්ත හඃය්රුන් මන් සක්කාහා අන්ත වලිය්යුහා වමව්ලාහා අල්ලාහුම්ම ඉන්නී අඌදු බික මින් ඉල්මින් ලා යන්ෆඋ. වමින් කල්බින් ලා යක්ෂඋ. වමින් නෆ්සින් ලා තෂ්බඃ. වමින් දඃවතින් ලා යුස්තජාබු ලහා. තේරුම: අහෝ අල්ලාහ්! නොහැකියාව, මැලිකම, මසුරුකම, වයෝවෘද්ධභාවය හා කබ්ර්හි වේදනාව යනාදියෙන් මම ඔබෙන් ආරක්ෂාව පතමි. අහෝ අල්ලාහ්! මාගේ ආත්මයට එහි දේව හැඟීම පිරිනමනු මැනව! එය පිවිතුරු කරනු මැනව. පිවිතුරු කරන්නන්ගෙන් ඔබ අති ශ්රේෂ්ඨය. ඔබ එහි භාරකරුය. එහි හිමිකරුය. අහෝ අල්ලාහ්! ප්රයෝජනවත් නොවන දැනුමෙන් ද බිය නොවන හදවතින් ද කුස නොපිරෙන මනසින්ද පිළිගනු නොලබන පැතුමෙන්ද මම ඔබෙන් ආරක්ෂාව පතමි.
[පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි] - [ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත]

විවරණය

සිත හා බැඳුණු නැමදුම්වලින් ආරක්ෂාව පැතීම. එය අල්ලාහ් හැර වෙනත් කිසිවකු වෙනස් කරන්නේ නැත. නොහැකියාව හා මැලිකම එකිනෙකට බැඳුණු, මෙලොව හා මතුලොව සම්බන්ධ කරවන යහපත් මාර්ග කපාහරින මිතුරන් දෙදෙනෙකි. නොහැකියාව උදාසීනත්වය නොසැලකිලිමත්කම යනාදිය මේ දෙක මතු කරනු ඇත. වැළකෙන්නා ගැතිභාවයේ ක්රියාවකින් වැළකෙන්නේ නම් ඔහු කම්මැලියෙකි. එහෙයින් අල්ලාහ් කුහකයින් සම්බන්ධයෙන් මෙසේ වර්ණනා කරයි. "ඔවුන් සලාතය සඳහා කම්මැලියන් සේ නැගී සිටිති." එය ඔවුන්ගේ විශ්වාසයේ දුර්වලකම හා ඔවුන්ගේ හදවත් තුළ ඇති රෝග හේතුවෙනි. මැලිකම රෝග ඇති සිතකින් මිස ඇති නොවන්නේය. වැළකෙන්නා ගැතිභාවයේ ක්රියාවෙන් තොර වෙනත් ක්රියාවකින් වැළකෙන්නේ නම් එමෙන්ම එය සිදු කිරීමට තම ශක්තිය යොදවන්නේ නැතිනම්, එය නොහැකියාවයි. අල්ලාහ් අප ආරක්ෂා කරත්වා! 'බුහ්ල්' හෙවත් මසුරුකම: එය මුදල් රඳවා ගැනීමය. යහපත් මාර්ගයන්හි හා ප්රයෝජනවත් මාර්ගයන්හි මසුරුකම් පෙන්වීමය. එවන් හදවත්, ධනය කෙරෙහි වූ ලොල් කමට හා එය රැස්කිරීමට නැඹුරු වෙයි. අල්ලාහ් නියෝග කළ අයුරින් වියදම් නොකරයි. 'හරම්' වයෝවෘද්ධභාවය: ඉන් අදහස් කරනුයේ මිනිසා වයෝවෘද්ධභාවයට පත්වීමය. තම ශක්තිය හීන වී ගිය තම බුද්ධිය පහවී ගිය තම ධෛර්යය ඇද වැටුනු මෙලොව යහපත හා මතුලොව යහපත හිමි කර ගැනීමේ ශක්තියක් නොමැති වියට පත් වීමය. අපි කවරෙකුට ආයුෂ ලබා දුන්නේද මැවීමෙහි අපි ඔහුව වෙනස් කරන්නෙමු. 'අදාබුල් කබ්ර්' හෙවත් කබ්ර්හි වේදනාව: කබ්ර්හි වේදනාව සැබෑවකි. මේ සම්බන්ධයෙන් අහ්ලුස් සුන්නා වල්ජමාඅත්වරු ඒකමතික වෙති. උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි. ඔවුනට පසුපසින් නැවත නැගිටුවනු ලබන දිනය දක්වා බර්සක් ජීවිතය ඇත. කබ්ර් ජීවිතය ස්වර්ග උයන් වලින් එක් උයනක් ලෙසින් හෝ නිරයේ ආගාධවලින් එක් ආගාධයක් ලෙසින් හෝ පිහිටිය හැක. එහෙයින් සෑම සලාතයකදීම කබ්ර්හි වේදනාවෙන් ආරක්ෂාව පැතීම සිරිතක් කරනු ලැබීය. හේතුව දඬුවමේ ඇති භයාණක කම අතිමහත් වන බැවිනි. 'අල්ලාහුම්ම ආතී නෆ්සී තක්වාහා' අහෝ අල්ලාහ් මාගේ සිතට එහි දේව හැඟීම පිරිනමනු මැනව. එනම් අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපැදීමටත් තහනම් කළ දැයින් වැළකීමටත් මාගේ ආත්මයට අාශිර්වාද කරනු මැනව. මෙහිදී තක්වා යනු නපුරට සාපේක්ෂ වන දෑ යනුවෙන්ද සඳහන් වී ඇත. උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි. එහි නපුර හා එයට සාපේක්ෂිත බැතිභාවය ඔහු එහි ප්රවිශ්ට කළේය. 'වසක්කිහා' එය පිරිසිදු කරනු මැනව. එනම්, එය පහත් ගුණාංගවලින් පිරිසිදු කරනු මැනව යන්නයි. 'අන්ත කයිරුන් මන් සක්කාහා' එය පිවිතුරු කරන්නන්ගෙන් ඔබ අති ශ්රේෂ්ටය: එනම් අහෝ අපගේ පරමාධිපතියාණනි! ඔබ හැර එය පිරිසිදු කරන වෙනත් කෙනෙකු නැත. ඔබට හැර එය පිරිසිදු කිරීමේ හැකියාව වෙනත් කිසිවකුට නැත. 'අන්ත වලීය්යුහා' ඔබ එහි භාරකරුය: එනම් එහි උදව් කරු හා එය මෙහෙයවන්නාය. 'ව මව්ලාහා' එහි හිමිකරුය: එනම්, එහි අයිතිකරු හා එයට සියලු ආශිර්වාද පිරිනමන්නාය. 'අල්ලාහුම්ම ඉන්නී අඌදු බික' අහෝ අල්ලාහ්! මම ඔබෙන් ආරක්ෂාව පතමි. එනම්, මම ආරක්ෂා සොයමි. තවද මම ඔබෙන් කුසල් බලාපොරොත්තු වෙමි යන්නයි. 'මින් ඉල්මින් ලා යන්ෆඃ' ප්රයෝජනවත් නොවන දැනුමෙන්: එනම්, කිසිදු ඵලක් නැති දැනුමයි. එසේ නැතිනම් දේව ගැත්තා විසින් ක්රියාවට නැංවිය නොහැකි මළවුන් කෙරෙන් තමන්ට එරෙහිව පිහිටන දැනුමයි. නබි -සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්- තුමා මෙසේ ප්රකාශ කළහ. කුර්ආනය ඔබට පක්ෂව පිහිටයි. එසේ නැතිනම් ඔබට එරෙහිව පිහිටයි. ප්රයෝජනයක් නොමැති දැනුම අභ්යන්තර ගුණදම් හැඩගස්වන්නේ නැත. මතුපිටින් සිදුවන ක්රියාදාමයන් වෙත පමණක් බලනු ඇත. නමුත් ප්රයෝජනවත් දැනුමෙන් පූර්ණ කුසල් හිමිවනු ඇත. 'කල්බින් ලා යක්ෂඃ' බිය නොවන හදවතින්: එනම්, අල්ලාහ්ව මෙනෙහි කරන විටත් ඔහුගේ ප්රකාශයට සවන් දෙන විටත් හදවත දැඩි ලෙස පැවතීමයි. තම නිර්මාණ කරුට බියවන හදවතක් බවට පත් කර දෙන මෙන්ද නිර්මාණකරුගේ අපේක්ෂාවන්ට අනුව එය විවර කර දෙන මෙන්ද එහි ආලෝකය විහිදුවන්නට පුහුණුව ලබා දෙන මෙන්ද ඉල්ලා සිටිය යුතුයි. එය එසේ නොවූයේ නම් දැඩි හදවතක් බවට වන්නේය. එයින් ආරක්ෂාව පැතීම අනිවාර්යය. උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි. තම හදවත් දැඩි වූවනට විනාශය අත්වේවා! 'ව නෆ්සින් ලා තෂ්බඃ' කුස නොපිරෙන මනසින්ද: එනම්, විනාශ වී යන ලොවට ඇති ඇල්ම, කෑදරකම, දූර සිතුවිලි සමඟ වූ ආත්මයේ බැඳියාව යනාදියෙන් ආරක්ෂාව පැතීමය. 'වමින් දඃවතින් ලා යුස්තජාබු ලහා' පිළිගනු නොලබන පැතුමෙන්ද: එනම්, ප්රාර්ථනාව ප්රතික්ෂේප කරනු ලබන හේතූන් හා සාධකවලින් ද ප්රාර්ථනාව පිළිගනු නොලැබී එය නෙරපීමෙන්ද මම අල්ලාහ්ගෙන් ආරක්ෂාව පතමි. යන්නයි. ප්රාර්ථනාව ප්රතික්ෂේප කරනු ලැබීම ප්රාර්ථනා කරන්නා ප්රතික්ෂේප කිරීමේ සළකුණකි. එය දේව විශ්වාසවන්තයාගේ ප්රාර්ථනයට පටහැනිය. ඔහුගේ ප්රාර්ථනාව ප්රතික්ෂේප කරන නොලැබේ. එක්කො ඔහුට මෙලොවදී ප්රතිචාර දෙනු ලැබේ. එසේ නැතිනම් ඒ හා සමාන විපතකින් අල්ලාහ් ඔහුව වළක්වනු ඇත. එසේත් නැතිනම් මතුලොව සඳහා එය රැස්කර තබනු ඇත. දේව ප්රතික්ෂේපකයාගේ ප්රාර්ථනාව මෙන් නොව දේව විශ්වාසවන්තයාගේ ප්රාර්ථනාව කිසි විටක අපතේ නොයනු ඇත. උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ ප්රකාශ කරයි. දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ගේ පැතුම මුළාවෙහි මිස නැත.