حديث: مَا لِي وَلِلدُّنْيَا، مَا أَنَا فِي الدُّنْيَا إِلاَّ كَرَاكِبٍ اسْتَظَلَّ تَحْتَ شَجَرَةٍ ثُمَّ رَاحَ وَتَرَكَهَا». من با این دنیا چه کار دارم، من در این دنیا نیستم مگر مانند سواری که زیر سایۀ درختی بنشیند سپس برود و آن را ترک نماید

عَنْ عَبْدِ اللهِ بنِ مَسْعُودٍ رَضيَ اللهُ عنهُ قَالَ: نَامَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى حَصِيرٍ، فَقَامَ وَقَدْ أَثَّرَ فِي جَنْبِهِ، فَقُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ، لَوِ اتَّخَذْنَا لَكَ وِطَاءً، فَقَالَ:
«مَا لِي وَلِلدُّنْيَا، مَا أَنَا فِي الدُّنْيَا إِلاَّ كَرَاكِبٍ اسْتَظَلَّ تَحْتَ شَجَرَةٍ ثُمَّ رَاحَ وَتَرَكَهَا».
[صحيح] - [رواه الترمذي وابن ماجه] - [سنن الترمذي: 2377]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت است که می گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم بر حصیر خوابید، و زمانی که برخاست حصیر در پهلویش اثر گذاشته بود، پس گفتیم: ای رسول الله اگر برای تو دوشک قرار می دادیم، پس فرمود:
«مَا لِي وَلِلدُّنْيَا، مَا أَنَا فِي الدُّنْيَا إِلاَّ كَرَاكِبٍ اسْتَظَلَّ تَحْتَ شَجَرَةٍ ثُمَّ رَاحَ وَتَرَكَهَا». من با این دنیا چه کار دارم، من در این دنیا نیستم مگر مانند سواری که زیر سایۀ درختی بنشیند سپس برود و آن را ترک نماید.
[صحیح] - [ترمذی و ابن ماجه روایت کرده] - [سنن ترمذی - 2377]

توضیح

عبدالله بن مسعود رضی الله عنه ذکر کرده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم بر حصیر کوچکی که از برخی گیاه بافته شده بود خوابید، پس برخاست و حصیر بر پوست پهلویش اثر گذاشته بود، گفتیم: اى رسول الله، اگر براى تو بستر نرمى درست مى كرديم، بهتر از اين بود كه بر اين حصير خشن بخوابی، آنگاه او صلی الله عليه وسلم فرمود: من با دنیا علاقه و محبت ندارم تا که این چنین فرشی را آرزو کنم، پس من مانند سواری در این دنیا هستم که زیر سایۀ درختی بنشیند سپس برود و آن را ترک نماید.

از فوائد حدیث

1. بیان آنچه پیامبر صلی الله علیه وسلم از زهد در دنیا و روی گردانی از آن داشت.
2. حديث به معناى ترک آنچه که باید از متاع دنیا وجود داشته باشد نیست، بلكه مشغول شدن به دنیا از آخرت، چون مرد زیر سایۀ درخت نشسته و از آن برای رسیدنش استفاده نمود، و به آن تمایل و گرایش ننمود.
3. عبرت جستن از حال پیامبر صلی الله علیه وسلم، چون او الگوی خوبی است، و هر که نقش قدم او را تعقیب نماید، رهیاب می شود، و در دنیا و آخرت رستگار و پیروز خواهد بود.
4. حرص صحابه رضی الله عنهم به رسول الله صلی الله علیه وسلم و محبت آنان با وی.
5. مشروعیت مثال زدن در دعوت و آموزش.